بررسی و تبیین تأثیر سرمایه اجتماعی بر نوآوری با تأکید بر نقش میانجی مدیریت دانش

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی، دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات تهران

2 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

چکیده

هدف از مقاله حاضر طراحی، تدوین و ارزیابی مدل علّی خلاقیت و نوآوری با تأکید بر نقش واسطه‌‌ای مدیریت دانش و تحلیل روابط فرهنگ سازمانی و سرمایه اجتماعی با مدیریت دانش و رابطه مدیریت دانش با خلاقیت و نوآوری است. جامعه پژوهش همه کارکنان ادارات آموزش و پرورش استان کردستان می‌باشد که از این جامعه نمونه‌‌ای به حجم 278 کارمند با شیوه تصادفی – طبقه‌‌ای انتخاب شدند. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع همبستگی و به روش مدل‌یابی معادلات ساختاری است. جهت سنجش متغیرها پرسشنامه‌های فرهنگ سازمانی دنیسون، سرمایه اجتماعی، مدیریت دانش، خلاقیت و نوآوری به‌کار گرفته شده است. نتایج نشان می‌دهد فرهنگ سازمانی اثر مثبت و معنادار بر سرمایه اجتماعی و مدیریت دانش دارد. همچنین، فرهنگ سازمانی و سرمایه اجتماعی اثر مثبت و معنادار بر مدیریت دانش دارند و مدیریت دانش اثر مثبت و معنادار بر خلاقیت و نوآوری دارد. از سوی دیگر، نتایج نشان داد خلاقیت بر نوآوری اثر مثبت و معنادار دارد. بنابراین، مدل علّی خلاقیت و نوآوری با تأکید بر نقش واسطه‌‌ای متغیر مدیریت دانش تأیید می‌شود.

کلیدواژه‌ها


  1. الوانی، سیدمهدی؛ ناطق، تهمینه؛ فراحی، محمدمهدی (1386)، «نقش سرمایه اجتماعی در توسعه مدیریت دانش سازمانی»، علوم مدیریت ایران، سال دوم، شماره5، صفحات 70-35.
  2. جعفری، عبدالرضا (1378)، «کیفیت و نظام‌های کنترل»، تدبیر، سال هشتم، شماره 55، صفحات 39-28.
  3. حسنی‌مقدم، زهره (1387)، بررسی رابطه جو و فرهنگ سازمانی با مدیریت دانش و بهره‌وری در مدیران مدارس شهرستان سمنان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
  4. رضازاده، مهدی (1386)، بررسی رابطه فرهنگ سازمانی با مدیریت دانش در کارکنان دانشگاه تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
  5. رضایی، احمد (1386)، بررسی رابطه ساختار سازمانی و خلاقیت با نوآوری در کارکنان اداره آموزش و پرورش شهرستان زنجان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
  6. سلطانی، ایرج (1382)، «راهکارهای تقویت خلاقیت در سازمان»، تدبیر، سال چهاردهم، شماره 141، صفحات 30-26.
  7. طالب بیدختی، عباس؛ انوری، علیرضا (1383)، «خلاقیت و نوآوری در افراد و سازمان‌ها»، تدبیر، شماره 152، صفحات 25-21.
  8. فهیم‌زاده، محسن (1387)، بررسی اثر مدیریت دانش بر یادگیری سازمانی و خلاقیت در مدیران مدارس شهرستان کاشان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
  9. متقی حامد، علیرضا (1383)،«مهندسی مجدد ضرورتی اجتناب‌ناپذیر»، تدبیر، شماره 144، صفحات 63-56.
  10.  محمدی، حسین (1387)، بررسی رابطه و نقش مدیریت دانش در نوآوری سازمانی (مطالعه موردی دانشگاه کردستان)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد؛ دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
  11. هومن، حیدرعلی (1384)، مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل، تهران، انتشارات سمت.

12. Davenport, T. H.; De Long, D. W.; Beers, M. C. (1998), “Successful knowledge management projects”, Sloan Management Review, 39(2), 41-56

13. Davenport, T. H.; Marchard, D. (1999), “Is KM just good information management, Financial Times Mastering Information Management Supplement”, Financial Times, London, March 8th, 2-3