تأثیر سرمایة اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی (مورد مطالعه: کسب‌وکارهای کوچک و متوسط منطقة ویژة اقتصادی سیرجان)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 کارشناس‌ ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه ولی عصر (عج)، رفسنجان، ایران

3 کارشناس ارشد مدیریت اجرایی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد سیرجان، دانشگاه آزاد اسلامی، سیرجان، ایران

چکیده

کارآفرینی فرایندی اجتماعی- اقتصادی و تحت تأثیر وجود پیوندها و ارتباطات اجتماعی است. تحقیقات متعددی افزایش فعالیت‌های کارآفرینانه را به سرمایة اجتماعی پیوند داده‌اند. بر همین اساس، تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی در کسب‌وکارهای کوچک و متوسط انجام گرفته است. این تحقیق براساس هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی از نوع همبستگی است. جامعة آماری تحقیق شامل همة کارکنان شرکت‌های کوچک و متوسط منطقة ویژة اقتصادی سیرجان در سال 1395 به تعداد 721 نفر بوده است. از این تعداد 251 نفر به شیوة طبقه‌ای تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات دو پرسشنامة سرمایة اجتماعی ناهاپیت و گوشال (1988) و کارآفرینی سازمانی هیل (2003) به‌کار گرفته شد. روایی محتوایی پرسشنامه‌ها براساس نظر خبرگان، و روایی سازۀ آن با روش تحلیل عاملی تأییدی بررسی شد. پایایی آن‌ها نیز با محاسبة ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. داده‌های جمع‌آوری‌شده با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار لیزرل تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج نشان داد سرمایة اجتماعی تأثیر مثبت و معناداری بر کارآفرینی سازمانی در کسب‌وکار‌های مورد مطالعه می‌گذارد. همچنین، ابعاد سرمایة ساختاری، رابطه‌ای و شناختی به‌ترتیب، اثر بیشتری بر کارآفرینی سازمانی می‌گذارند.
 
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


1.احمدی، سید علی‌اکبر، نظری‌زاده، امیرعباس، سپهوند، رضا و نظرپوری، امیرهوشنگ (1392). بررسی رابطة سرمایة روان‌شناسی و کارآفرینی سازمانی در میان کارکنان پلیس فرودگاه‌های کشور. فصل‌نامة دانش انتظامی، سال 15، شمارة 4، صفحات 78-60.
2.اسدی، نوید و مرادی، آرام (1392). بررسی رابطة بین سرمایة اجتماعی و کارآفرینی سازمانی در وزارت ورزش و جوانان. نشریة مدیریت و فیزیولوژی ورزشی شمالی، دورة 1، شمارة 2.
3.امامی، مصطفی، دارابی، مریم و احمدی، صدیق (1391). بررسی رابطة بین سرمایة اجتماعی و کارآفرینی سازمانی (مطالعة موردی سازمان‎های دولتی وابسته به وزارت امور اقتصادی و دارایی کرمانشاه. کنفرانس ملی کارآفرینی و مدیریت کسب‌وکارهای دانش بنیان.
4.امیرخانی، طیبه و پورعزت، علی‌اصغر (1387). برآورد روند سرمایة اجتماعی در ایران. شمارة 1، صفحات 32-19.
5.امین بیدختی، علی‌اکبر و نظری، ماشااله (1388). ارائة یک مدل نظری با استفاده از مؤلفه‌های سرمایة اجتماعی برای ایجاد سازمان دانش‌محور (راهکاری جهت بهبود عملکرد اقتصادی).مجموعة مقالات همایش ملی سرمایة اجتماعی و توسعة اقتصادی، سمنان، اسفند 1388.
6.بیکر، واین (1382). مدیریت و سرمایة اجتماعی. ترجمة الوانی، سید مهدی و ربیعی مندجین، تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
7.تسلیمی، محمدرضا، منوریان، عباس و مصطفی، آشنا (1385). بررسی رابطة بین سرمایة اجتماعی و کارآفرینی سازمانی. فرهنگ مدیریت، سال 4، شمارة 14، صفحات 56-27.
8.حسینی اقدم، سید سجاد (1390). مقایسۀ میزان کارآفرینی سازمانی در دانشگاه‌های دولتی و آزاد اسلامی شهر تبریز و رابطة آن با ویژگی‌های شخصیتی کارکنان. پایان‌نامة کارشناسیارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
9. ونوس، ونوس و دانایی‌فرد، حسن (1391). فرهنگ جامع مدیریت. چاپ هشتم، تهران: انتشاراتصفار.
10.رحمانی، تیمور، امیری، میثم و عباسی‌نژاد، حسین (1386). بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی بر رشد اقتصادی ایران، مطالعة موردی استان‌های کشور با روش اقتصادسنجی فضایی. فصل‌نامةپژوهش‌های اقتصادی، سال 6، شمارة 2، صفحات 30-1 .
11.رنجبر، احمد و شریعت‌جعفری، اسماعیل (1391). بررسی رابطة بین سرمایة فکری و کارآفرینی سازمانی (مطالعة موردی سازمان‌های دولتی وابسته به وزارت امور اقتصادی و دارایی استان تهران). کنفرانس ملی کارآفرینی و مدیریت کسب‌وکارهای دانش بنیان.
12. شریفیان ثانی، مریم (1380). سرمایة اجتماعی: مفاهیم اصلی و چارچوب نظری. فصل‌نامةعلمی و پژوهشی رفاه اجتماعی، سال 1، شمارة 2، صفحات 18-5.
13.صالحی­، محمد­ و داوودی­، داوود (­1384). کارآفرینی و عصر تکنولوژی­، ساری: نشر مهر ساجده.
14.علمی، زهرا، شارع‌پور، محمود و حسینی، امیرحسین (1384). سرمایة اجتماعی و چگونگی تأثیر آن بر اقتصاد. مجلة تحقیقات اقتصادی، شمارة 71، صفحات 239- 296.
15.فراهانی، ابوالفضل، قاسمی، حمید و محمدی، نصراله (1392). بررسی عوامل محیطی مؤثر بر روحیة کارآفرینی دانش‌آموختگان تحصیلات تکمیلی رشتة تربیت بدنی. پژوهش‌های کاربردی در مدیریت ورزشی، دورة 2، شمارة 3 (7 پیاپی)، صفحات 74- 61.
16.قلیچ‌لی، بهروز و مشبکی، اصغر (1385). نقش سرمایة اجتماعی در ایجاد سرمایة فکری سازمان (مطالعة دو شرکت خودروسازی ایرانی). فصل‌نامة دانش مدیریت، سال 19، شمارة 75، صفحات 14-1.
17.کوراتکو، دانلد و هاجتسن، ریچارد (1383). نگرشی بر کارآفرینی. ترجمة عامل محرابی و ابراهیم معاصر، مشهد: انتشارات دانشگاه مشهد.
18.مرادی، محمدعلی، زالی، محمدرضا و پرنیان، راضیه (1394). تأثیر سرمایة اجتماعی بر قصد کارآفرینانه (مطالعة موردی: دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکدة مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران). توسعة کارآفرینی، دورة 8، شمارة 1، صفحات 19-1.
19.مقیمی، سید محمد، زارعی متین، حسن، جندقی، غلامرضا و ایمانی، عبدالمجید (1392). بررسی رابطة بین فرهنگ سازمانی کارآفرینانه و جهت‌گیری کارآفرینانه: مطالعة شرکت‌های کوچک و متوسط. پژوهش‌های مدیریت عمومی، سال 6، شمارة 21، صفحات 78-49.
20.مقیمی، سید محمد ( 1383 ). کارآفرینی و عوامل محیطی مؤثر بر آن. فرهنگ مدیریت، سال دوم، شمارۀ 5.
مؤتمنی، علیرضا،جعفری، ابراهیم ومرادی، حسن (1388). سرمایة اجتماعی و کارآفرینی اجتماعی. مجموعه مقالات همایش ملی سرمایة اجتماعی و توسعة اقتصادی، سمنان، اسفند 1388.
21.یدالهی فارسی، جهانگیر (1384). مدیریت و ارزیابی عملکرد کارآفرینی سازمانی. فرهنگ مدیریت، سال 3، شمارة 10، صفحات150-129.
 
22.Alistair, R. .Anderson.(2002). Classmatters: human and socialcapital in the entrepreneurial process, Journal of Socio- economics, 22(5), 17-36.
Anderson, A. R. & Miller, C. J. (2002). Class matters: human and social capital in the entrepreneurial process. Journal of Socio- Economics, 32, 17–36.
23.Arenius, P. & De Clercq, D. (2005). A network- based approach on opportunity recognition. Small Business Economics, 24(3), 249-265.
24.Bolino.Mark C.William H. Turnley& James M.Blood good.) 2002). Citizenship behaviour and creation of social capital in organization. Academy of Management Review, 27(4), 505-522.
25.Casson, Mark, Marina& Della Glusta.(2007). Entrepreneurship and social capital. 25(3), 220-244.
26.Castro, I., Galán, J. L. & Bravo, S. (2014). Entrepreneurship and social capital: evidence from a Colombian business incubator. Innovar, 24(1), Edición Especial, 91-100.
27.Chih-Hsing ,L. & Tingko, L. (2015). Promoting entrepreneurial orientation through the accumulation of social capital, and knowledge management. International Journal of Hospitality Management, 46(3), 138–150.
28.Cristina, I., Cristina, A. & Lorea, N. (2015). How to foster shared innovation within SMEs’ networks: Social capital and the role of intermediaries. European Management Journal, 33(5), 104–115.
29.Doh, S. & Edmund, J. Z. (2011). Social capital and entrepreneurship: An exploratory analysis. African Journal of Business Management, 5(12), 4961-4975.
30.Fukuyama, F . (1999). Social Capital and civil society. Prepared For Delivery At IMF Confernce on Second generation Reform, Oct. 1.
31.Greene, J. P. )2001(. Social and cultural capital in Colonial Britis America: a case study, in otberg, R. (Ed.), Patterns of Social Capital: Stability and Change in Historical Perspective. Cambridge: Cambridge University Press.
32.Kent, C., Lorraine, P. Anderson .(2014). Social capital, social entrepreneurship and entrepreneurship education. Social Entrepreneurship ,Special Issue IJEE 2( 1).
33.Leana, C . R. & Van Buren, H. J. (1999). Organizational social capital and employment, practices. Academy of Management Review, 24(2), 538-549.
34.Madhooshi, M. & JafariSamimi, M. H. (2015). Social entrepreneurship & social capital: A theoretical analysis.American Journal of Economics, Finance and Management, 1(3), 102-112.
35.María-Soledad,C., María-Teresa, M. & Miguel-Ángel, G. )2015). The effect of social, cultural, and economic factors on entrepreneurship.Journal of Business Research, 21(3), 85–90.
36.Morris, M. H. & Kartko, D. F. (2002). Corporate entrepreneurship. Newyork: Harcourt college publishers.
37.Mausumi, S. &Sharmistha, B. (2015). Impact of Social Capital on Small Firm Performance in West Bengal. The Journal of Entrepreneurship, 24(2), 91–114.
38.Nahapiiet, J. & Ghoshal, S. (1998). Social capital, Intellectual capita and organizational advantage. Academy of Managemen Review, 23(2), 242-260.
 39.Nan Chen, Ch. (2007). The relationship among social entrepreneurial orientation. Organizational Resources and Entrepreneurial Performance for New Venture. Contemporary Management Research, 213-232.
40.Ruef, M. (2002). Strong ties, weak ties and islands: structural andcultural predictors of organizational innovation. Industrial and Corporate Change, 11(3), 427-449.
41.Shane, S. & Cable, D. (2002). Network ties, reputation, and the financing of new ventures. Management Science, 48(3), 364-381.
42.Villanova, J. (2003). Social capital as a managerial phenomenon,department of industrial engineering and management.Tapers University of Technology, 12(7), 332-345.
43.Woolcock, M. & Narayan, D. (2000).Social Capital: I’m plications for Development theory, Research and policy. The world Bank Research observer,15(2), 121-137.
44.Woolcock, M. (1998). Social capital and economic development.toward a theoretical synthesis and policy framework. Theory and Society, 27(2), 151-208.
45.Zak, P. J. & Knack, S. )2001(. Trust and growth. Economic Journal, 12(2), 295-321.