تحلیلی بر تدوین الگوی سرمایۀ اجتماعی شهری بر مبنای جریان اربعین

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

2 استادیار، دانشکدة مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشجوی کارشناسی‌‌ارشد، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

مدیران شهری همواره به دنبال حل مشکلات شهر به‌منظور ایجاد یک آرمان‌شهر ایده‌آل هستند، در این زمینه بررسی حرکت اربعین با درنظرگرفتن مسائل و مشکلاتی که مدیران شهری با آن مواجهند، نشان می‌دهد نه‌تنها بسیاری از این مشکلات در فضای اربعین حل ‌می‌شود، بلکه فراتر از آن، اربعین ساکنان خود را به‌سوی اهدافی والاتر و حرکت همراه با رشد دعوت می‌کند. این پژوهش با هدف بررسی جریان اربعین به‌ویژه در سال‌های اخیر به دنبال شناسایی ابعاد مختلف و متمایز، و تدوین الگوی سرمایة اجتماعی آن است. نوع تحقیق نظری و کاربردی و روش تحقیق کیفی است. قلمرو تحقیق، متن‌های مکتوب و شفاهی بوده و سعی بر توصیف کیفی محتوای مفاهیم متون شده است. روش گردآوری اطلاعات، میدانی و کتابخانه‌ای است و جامعه آماری شامل خبرگان حوزة معرفتی، شهری، مدیران و مجریان حاضر در اربعین و مجموعة کتب مرتبط با موضوع است. نمونه‌های پژوهش با روش نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب و حجم نمونة مورد نیاز براساس معیار اشباع نظری تعیین ‌شد. روش تجزیه‌وتحلیل داده، تحلیل مضمون بود. در نتیجة این پژوهش، ابعاد مختلفی از جریان اربعین و مؤلفه‌های سرمایة اجتماعی شناسایی‌ و پیشنهادهایی نیز برای به‌کارگیری الگوی به‌دست‌آمده برای مدیریت شهری مطرح شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. اعتصامی، منصور (1395). مؤلفه­های سرمایة اجتماعی در نهضت حسینی علیه‌السلام. سازمان تأمین اجتماعی، معاونت فرهنگی و اجتماعی.
  2. اعظمی، هادی، حسینی، سید جواد، و علمدار، اسماعیل (1392). تحلیل نقش سرمایة اجتماعی در حکمرانی شهری. پنجمین کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، اردیبهشت 1392، مشهد.
  3. الوانی، سید مهدی، و شیروانی، علیرضا (1383). سرمایة اجتماعی، اصل محوری توسعه. ماهنامة تدبیر، سال 15، شمارة 147.
  4. پرهیزکار، اکبر، و فیروزبخت، علی (1390). چشم‌انداز مدیریت شهری در ایران با تأکید بر توسعة پایدار شهری. فصل‌نامة جغرافیایی سرزمین، سال 8، شمارة 32، صفحات 66 – 43.
  5. پورعزت، علی‌اصغر (1395). مدیریت خردمندانه حرکت اربعین: مدیریت یک کلان‌شهر متحرک. کنگرة عهد مع‌الحسین (ع)، مسجد مقدس کوفه 3-4.
  6. تراسبی، دیوید (1390). تولید و مصرف محصولات فرهنگی و هنری، نگاهی به اقتصاد فرهنگ. ترجمة علی‌اعظم محمدبیگی، نامة پژوهش فرهنگی، سال 4، شماره‌های 16 و 17، صفحات 86-37.
  7. جمالی، مصطفی (1394). فرهنگ اربعین‌محور جهانی‌سازی. فرهنگستان علوم قرآنی قم، برگرفته از http://www.isaq.ir/vdchtmn-d23nx.ft2.html.
  8. رجاء، اکبر (1370). مدیریت شهری و هماهنگی بین‌شهری. مجموعه مقالات نخستین سمپوزیوم شهر سالم، تهران: انتشارات ادارة کل روابط عمومی و بین‌المللی شهر تهران.
  9. زارعی متین، حسن (1393). مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته. تهران: آگه.
  10. قاضی طباطبائی، محمدعلی (1368). تحقیق دربارة اول اربعین حضرت سید‌الشهدا علیه‌السلام. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  11. ملکان، احمد، و ملکان، جواد (1390). رابطة سرمایة اجتماعی و مدیریت شهری. ماهنامة کار و جامعه، شمارة 139، صفحات 73-68.
  12. Baende Bofota, Y. (2017). Social capital, human capital and economic development: theoretical model and empirical analyses. UCL Press.
  13. Candland, C. D. (2000). Faith as social capital: Religion and community development in Southern Asia. Policy Sciences, 33(3), 355-374.
  14. Smidt, C. E. (2003). Religion as social capital: Producing the common good. Baylor University Press.
  15. Fukuyama, F. (1997). Social capital and the modern capitalist economy: Creating a high trust workplace.Stern Business Magazine 4. 37.
  16. Kassa, A. (2012). Religion and social capital: evidence from European countries. International Review of Sociology, 23(3), 578-596.
  17. Kagle, M., & Galosy, J. (2017). Teacher Social Capital and Educational Improvement, Knowles Science Teaching Foundation.
  18. Kawachi, Ichiro, Subramanian, S.V., Kim, Daniel (2008), Social Capital and Health, Springer.
  19. Hong, L., Allen Tisdell, C. & Fei, W. (2017). Social capital, poverty and its alleviation in a Chinese border region: A Case Study In The Kirghiz Prefecture, Xinjiang. Journal of Urban and Regional Analysis, DOI: 10.13140/RG.2.2.15533.79841.
  20. Maselko, J., Hughes, C., & Cheney, R., (2011). Religious social capital: Its measurement and utility in the study of the social determinants of health. Soc Sci Med, 73(5), 759–767.
  21. McGill, R. (1998). Urban management in developing countries,Cities,vol.15, No.6 40
  22. Moor, S., & Kawachi, I. (2017). Twenty years of social capital and health research: a glossary. BMJ Journals, http://dx.doi.org/10.1136/jech-2016-208313
  23. Nishide, Y. (2006). Social capital and civil society in Japan. Doctoral Dissertation, Osaka School of International Public Policy.
  24. Aldrich, D. P. & Meyer, M. A. (2015). Social capital and community resilience. American Behavioral Scientist, 59(2), 254-269.
  25. Williams, N., Huggins, R., & Thompson, P. (2017). Social capital and entrepreneurship: Does the relationship hold in deprived Urban Neighbourhoods?. Growth and Change, 48(4), 719-743.
  26. Westfall, M. S., & De Villa, V. A. (2001). Urban Indicators for managing cities. Asian Development Bank.