تحلیل جامعه‌شناختی-راهبردی ارتباط بین هویت ملی و سرمایۀ اجتماعی دانشجویان دانشگاه یاسوج

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 کارشناسی‌ارشد، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران

چکیده

سرمایة اجتماعی به‌عنوان یکی از متغیرهای مهم و تأثیرگذار در زندگی اجتماعی مورد توجه اندیشمندان اجتماعی، و به‌ویژه جامعه‌شناسان قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف مطالعة رابطة بین متغیرهای راهبردی هویت ملی و سرمایة اجتماعی دانشجویان دانشگاه یاسوج، با به‌کارگیری چارچوبی تلفیقی، و با روش پیمایشی انجام گرفته است. براساس فرمول لین، حجم نمونه 400 نفر محاسبه شد و با روش نمونه‌گیری تصادفی از نوع طبقه­ای چندمرحله­ای، انتخاب و مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده­ها نیز، پرسشنامه­ای 80 پرسشی بود که پس از تأیید اعتبار توسط صاحب­نظران، پایایی پرسشنامه­ با ضریب آلفای کرونباخ (سرمایۀ اجتماعی، 953/0 و هویت ملی، 888/0) بررسی شد. نتایج نشان‌دهندة رابطة مستقیم و معنادار «هویت ملی» و «سرمایة اجتماعی» از یک‌طرف، و رابطة مثبت و معنادار بین ابعاد سه‌گانة سرمایة اجتماعی با ابعاد «سرزمینی»، «سیاسی» و «فرهنگی» هویت ملی از طرف دیگر، بود. همچنین، نتایج نشان داد بین بعد «تاریخی» هویت ملی با ابعاد «ساختاری» و «شناختی» سرمایة اجتماعی رابطة معناداری وجود ندارد، اما با بعد «ارتباطی» سرمایة اجتماعی رابطة معنادار دارد. در نهایت، متغیر هویت ملی 9/4 درصد از متغیر وابستة سرمایة اجتماعی را تبیین می‌کند. براساس نتایج، دو متغیر هویت ملی و سرمایة اجتماعی همبستگی و هم­افزایی شایان توجهی با سرمایة اجتماعی دانشجویان در جامعة مورد مطالعه داشتند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. اسمیت، آنتونی (1383). منابع قومی ناسیونالیسم. ترجمة منصور انصاری، تهران: مؤسسة مطالعات ملی.
  2. پاتنام، رابرت (1380). دموکراسی و سنت­های مدنی. ترجمة محمدتقی دلفروز.
  1. تنهایی، حسین ابوالحسن (1373). درآمدی بر مکاتب و نظریه­های جامعه­شناسی. تهران: نشر مرندیز.
  2. توسلی، غلام­عباس (1371). نظریه­های جامعه­شناسی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
  3. توسلی، غلام­عباس (1376). نظریه­های جامعه­شناسی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
  4. عبداللهی، محمد، و موسوی، میرطاهر (1386). سرمایة اجتماعی در ایران، وضعیت موجود، دورنمای آینده و امکان­شناسی گذار. فصل‌نامة رفاه اجتماعی، دورة 6، شمارة 25، صفحات 235-195.
  5. فوکویاما، فرانسیس (1379). پایان نظم (سرمایة اجتماعی و حفظ آن). ترجمة غلامعباس توسلی، تهران: نشر جامعة ایرانیان.
  6. فیلد، جان (1385). سرمایة اجتماعی. ترجمة جلال متقی، مؤسسة عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
  7. گودرزی، حسین (1384). گفتارهایی دربارة جامعه­شناسی هویت در ایران. تهران: تمدن ایرانی.
  8. گیدنز، آنتونی (1386). جامعه­شناسی. ترجمة محسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
    1. Bourdieu, P. (1986). The Forms of Capital. In J. G. Richardson (ed.), Handbook of theory and research for the sociology of education (pp.58-241), New York: Greenwood Press.
    2. Erikson, E. H. (1959). Identity and the life cycle. New York: International Universities Press.
    3. Erikson, E. H. (1968). Identity: Youth and crisis. New York: W.W. Norton.
    4. Putnam, R. D. (2000). Bowling atones: The collapse and revival of emerican community. New York: Simon & Schuster.
  1. جلایی­پور، حمیدرضا، و قنبری، علی (1388). بررسی هویت ملی و ارزش­های جهانی‌شدن، با تأکید بر ایرانیان عرب‌زبان. پژوهش­نامة علوم اجتماعی، سال 3، شمارة 2، صفحات 188-165.
  2. جنکینز، ریچارد (1381). هویت اجتماعی. ترجمة تورج یاراحمدی، تهران: نشر شیرازه.
  3. حاجیانی، ابراهیم (1379). تحلیل جامعه­شناختی هویت ملی در ایران و طرح چند فرضیه. مطالعات ملی، سال 2، شمارة 5، صفحات 228-193.
  4. حسینی، ابراهیم، و جلائی‌پور، محمدرضا (1391). بررسی رابطة سرمایة اجتماعی برون‌گروهی با هویت ملی جوانان، بررسی موردی: دانشجویان و غیردانشجویان اقوام ترک و کرد، فرهنگ در دانشگاه اسلامی، شمارة 3، صفحات 322-299.
  5. رستگارخالد، امیر، سلمانی بیدگلی، هادی، و پاکیده دلشاد، هادی (1395). رابطة سرمایة اجتماعی و هویت ملی در شهرهای کرمانشاه و جوانرود. مطالعات ملی، سال 17، دورة 65، شمارة 1، صفحات 144-133.
  6. زارعی‌متین، حسن، قنبری، علی‌اکبر، و قانع، مرضیه (1394). بررسی رابطة هوش عاطفی و سرمایة اجتماعی در تشکل­های مردم­نهاد (NGOs). مدیریت سرمایة اجتماعی، دورة 2، شمارة 1، صفحات 22-1.
  7. سفیری، خدیجه، و غفوری، معصومه (1388). بررسی هویت دینی و ملی جوانان شهر تهران با تأکید بر تأثیر خانواده. پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، شمارة 2، صفحات 27-1.
  8. شولت، ین.آرت (1382). نگاهی موشکافانه به پدیدة جهانی­شدن. ترجمة مسعود کرباسیان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  9. صابری، علی، باقری، قدرت­الله، و بی­غرض، محمد (1394). بررسی نقش انسجام گروهی در سرمایة اجتماعی (مورد مطالعه: بازیکنان حرفه­ای فوتبال استان فارس)، مدیریت سرمایة اجتماعی، دورة 2، شمارة 1، صفحات 94-75.
  1. قاسمی، یارمحمد، و جمال‌وندی، رضا (1391). بررسی رابطة بین سرمایة اجتماعی و هویت ملی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام. فرهنگ ایلام، شماره‌های 37 و 36، صفحات 26-4.
  2. گنجی، محمد، نعمت­اللهی، زهرا، و طاهری، زهرا (1389). رابطة هویت دینی و سرمایة اجتماعی در بین مردم شهر کاشان. جامعه­شناسی کاربردی، سال 21، شمارة 4، صفحات 124-143.
  1. گیدنز، آنتونی (1383). تجدد و تشخص. ترجمة ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
  1. مؤذن­ جمشیدی، میرهادی، و حق­پرست کنارسری، نرجس (1394). سنجش میزان تأثیر سرمایة اجتماعی بر خلاقیت کارکنان (مورد مطالعه: شرکت­های تولیدی لوازم خانگی الکتریکی و الکترونیکی در ایران). مدیریت سرمایة اجتماعی، دورة 2، شمارة 1، صفحات 74-49.
  2. میرفردی، اصغر، احمدی، سیروس، و امیری، راضیه (1393). رابطة سرمایة اجتماعی و تخلفات رانندگی (مورد مطالعه شهر یاسوج). فصل‌نامة مطالعات پژوهشی راهور، شمارة 9، صفحات 37-11.
  3. وحیدا، فریدون، کلانتری، صمد، و فاتحی، ابوالقاسم (1383). رابطة سرمایة اجتماعی با هویت اجتماعی دانشجویان. مجلة پژوهشی دانشگاه اصفهان، دورة 7، شمارة 2، صفحات 92-59.
  4. یوسف­زاده، سعید، و کیاکجوری، داوود (1394). بررسی رابطة مهارت­های ارتباطی مدیران و سرمایة اجتماعی سازمان. مدیریت سرمایة اجتماعی، دورة 2، شمارة 1، بهار 1394، صفحات 116-95.
  5. Andrew, R. (2010). Organizational social capital structure and performance. Human Relations, 63(5), 583–608.
  6. Barr, F. M., & Cherry, A. R. (2006). Social capital a potential tool for analysis of the relationship between aging individuals and their social environment. Ageing International, 31(3), 203- 216.
  1. Cote, R., & Bonnie H. E. (2009). Untangling the roots of tolerance: how forms of social capital shape attitudes toward ethnic minorities and immigrants. American Behavioral Scientist, 52(12), 1664-1689.
  2. Dinda, S. (2008). Social capital in the creation of human capital and economic growth: A productive consumption approach. Journal of Socio-Economics, 37(5), 2020-2033.
  1. Fukuyama, F. (1999). Social capital and civil society. Prepared for Delivery at IMF Conference on Second generation Reform, Oct. 1.
  2. Gerewe, N. R. (2003). Social capital and local development: an exploration of three forms of community-based social capital (Iowa). Low State University.
  3. Hyatt, R. (2003). Social capital, inequality, and well-being in the international neighborhood. Brown University.
  4. Kerry, A. (2003). Locating community social capital: a study of social networks and community action. Iowa State University.
  5. Knack, S. (2002). Social capital, growth and poverty: a survey of cross country evidence. Cambridge, MA: Harvard University Press, Belknap Press.
  6. Krishna. A., & Uphoff, N. (2002). Mapping and measuring social capital through assessment of collective action to conserve and develop, In Rajistan, India (pp.85-125).
  7. Lin, N. (1976). Foundations of social research. New York: McGraw-Hill.
  8. Lin, N. (1999). Building a network theory of social capital. In N. Lin. K. Cook and R.S. Burt (eds.), Social capital: Theory and research (pp.3-30). New York: Aldine De Gruyere.
  9. Masella, P. (2013). National identity and ethnic diversity. J Popul Econ, 26, 437–454.
  10. Miller, D. (1995). On nationality. Oxford: Clarendon Press.
  11. Muir, J. (2011). Bridging and Linking in a Divided Society: A social capital case study from Northern Ireland. Urban Studies, 48(5), 959-976.
  12. Nahapiet, J., & Ghosal, S. (1998). Social capital, intellectual capital and the organizational advantage. The Academy of Management Review, 23(2), 242 -266.
  13. Purdie, N., & Wilss, L. (2007). Australian national identity: Young peoples, Conceptions of what it means to be Australian. National Identities, 9(1), 67-82.
  14. Putnam, R. D. (1993). Making democracy work: Civic tradition in modern Italy. Princeton: Princeton University Press.
  1. Reeskens, T., & Wright, M. (2012). Nationalism and the cohesive society: a multilevel analysis of the interplay among diversity, national identity, and social capital across 27 European societies, Comparative Political Studies, 17(2), 1 –29.
  2. Tobias, R. (2013). The role of social capital in the explanation of educational success and educational inequalities. Irish Educational Studies, 32(3), 335-354.