تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر توانمندسازی روان‌شناختی کارکنان: بررسی نقش میانجی بهزیستی ذهنی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد، گروه مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور، رشت، ایران

چکیده

امروزه بسیاری از سازمان‌ها به کیفیت و توانمندسازی نیروی انسانی که از عوامل مهم بقا و حیات سازمانی است، توجه می‌کنند. سرمایة اجتماعی و همچنین، سلامت ذهنی از جمله مفاهیم تأثیرگذار بر سطح توانمندسازی در این زمینه است که زمینه‌ساز تقویت و افزایش عملکرد و بهبود سازمانی می‌شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی بر توانمندسازی روان‌شناختی با تأکید نقش بهزیستی ذهنی در سازمان فنی و حرفه‌ای استان گیلان انجام گرفت. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی، و از نظر نحوة جمع‌آوری داده‌ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعة پژوهش همة کارکنان سازمان فنی و حرفه‌ای استان گیلان (395 نفر) بودند که با روش طبقه‌ای ساده، نمونه‌ای به حجم 195 نفر براساس فرمول کوکران انتخاب شد. برای گردآوری داده‌ها، پرسشنامه‌های سرمایة اجتماعی ناهاپیت و گوشال، توانمندسازی روان‌شناختی اسپریتزر و بهزیستی ذهنی کی‌یز و ماگیارمو به‌کارگرفته شد. روایی و پایایی ابزار سنجش بررسی و تأیید شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با نرم‌افزارهای SPSS20 و SmartPls2 انجام گرفت. طبق نتایج، بهزیستی ذهنی نقش میانجی نسبی در تأثیرگذاری بعد شناختی و همچنین بعد ساختاری سرمایة اجتماعی بر توانمندسازی روان‌شناختی ایفا می‌کند، و بهزیستی ذهنی نقش میانجی کامل را در تأثیرگذاری بعد ارتباطی سرمایة اجتماعی بر توانمندسازی روان‌شناختی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. الوانی، سید مهدی، و شیروانی، علیرضا (1383). سرمایة اجتماعی اصل محوری توسعه. ماهنامة تدبیر، شمارة 147، صفحات 36-27.

2. بهادری خسروشاهی، جعفر، هاشمی نصرت‌آباد، تورج، و باباپور خیرالدین، جلیل (1393). رابطة سرمایة اجتماعی با بهزیستی روان‌شناختی در دانشجویان دانشگاه تبریز. شناخت اجتماعی، دورة 6، شمارة 2 ، صفحات 54-44.

  1. 3.  خیری، منصوره، امامی سیگارودی، عبدالحسین، فرمانبر، ربیع‌الله، و عطرکار روشن، زهرا (1393). احساس ذهنی بهزیستی و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان. فصل‌نامة علمی-پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، سال 2، شمارة 1، صفحات 36-27.

4. سازمان فنی و حرفه‌ای استان گیلان (1393). ارزیابی بخشنامه 1572 / 93 / 200 معاونت توسعة مدیریت و سرمایة انسانی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.

5. سلیمانی، اسماعیل، و حبیبی، یعقوب (1393). ارتباط تنظیم هیجان و تاب‌آوری با بهزیستی روان‌شناختی در دانش‌آموزان. مجلة روان‌شناسی مدرسه، دورة 3، شماره 4/72-51، صفحات 51-162.

6. صفاری‌نیا، مجید، تدریس تبریزی، معصومه، و علی‌اکبری دهکردی، مهناز (1393). رواسازی و اعتباریابی پرسشنامة بهزیستی اجتماعی در زنان و مردان ساکن شهر تهران. فصل‌نامة اندازه‌گیری تربیتی، شمارة 18، سال 5، صفحات 132-115.

7. عباسی ، مسلم، پیرانی، ذبیح، و صالحی، الهه (1396). بررسی رابطۀ کمال‌گرایی مثبت و منفی با بهزیستی هیجانی و اشتیاق تحصیلی دانشجویان پرستاری. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، سال 10، شمارة 6 ، صفحات 454-447.

8. کشاورزی، علی‌حسین، حسینی، سید احمد، حیدری‌نسب، لیلا، و آمده، علی‌اصغر (1391). بررسی رابطة بین سرمایة اجتماعی و توانمندسازی روان‌شناختی کارکنان (مطالعة موردی: استانداری قم)، دانشور رفتار مدیریت و پیشرفت، سال 18، شمارة 50، صفحات 344-329.

9. محمودی، احمد، یونسی، جلیل، و رحیمی‌زاده، میثم (1394). رابطة سرمایة اجتماعی و سرمایة روان‌شناختی با نقش میانجی خودکارآمدی در دبیران تربیت بدنی. رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی، دورة 2، شمارة 7، صفحات 39-23.

  1. نصر اصفهانی، علی، فرخی، مجتبی، و امیری، زینب (1395). تأثیر سرمایة اجتماعی بر توانمندسازی کارکنان (مورد مطالعه: پرستاران بیمارستان شریعتی تهران). جامعه‌شناسی کاربردی، دورة 62، شمارة 2، صفحات 126-111.

 

 

  1. Abinaya, K. (2014). Subjective well-being and psychological empowerment among the employees of an auto component manufacturing company. Global Journal of Research in Management, 4(2), 20.
  2. Chiang, C. F., & Hsieh, T. S. (2012). The impacts of perceived organizational support and psychological empowerment on job performance: The mediating effects of organizational citizenship behavior. International Journal of Hospitality Management, 31(1), 180-190.
  3. De Neve, J. E., Diener, E., Tay, L., & Xuereb, C. (2013). The objective benefits of subjective well-being.
  4. Diener, E., & Biswas-Diener, R. (2003). Findings on subjective well-being and their implications for empowerment. In Workshop on “Measuring Empowerment: Cross-Disciplinary Perspectives”, World Bank, Washington DC.
  5. Galinha, I. C., & Pais-Ribeiro, J. L. (2011). Cognitive, affective and contextual predictors of subjective wellbeing. International Journal of Welbeing, 34-53.
  6. Gillett, J. E., & Crisp, D. A. (2017). Examining coping style and the relationship between stress and subjective well‐being in Australia's ‘sandwich generation’. Australasian Journal on Ageing.
  7. Hooghe, M., & Vanhoutte, B. (2011). Subjective well-being and social capital in Belgian communities. The impact of community characteristics on subjective well-being indicators in Belgium. Social Indicators Research, 100(1), 17-36.
  8. Howell, A. J., Digdon, N. L., & Buro, K. (2010). Mindfulness predicts sleep-related self-regulation and well-being. Personality and Individual Differences, 48(4), 419-424.
  9. Hystad, S. W. (2012). Exploring gender equivalence and bias in a measure of psychological hardiness. International Journal of Psychological Studies, 4(4), 69.
  10. Javed, B., Khan, A. A., Bashir, S., & Arjoon, S. (2017). Impact of ethical leadership on creativity: the role of psychological empowerment. Current Issues in Tourism, 20(8), 839-851.
  11. Kim, P. B., Lee, G., & Jang, J. (2017). Employee empowerment and its contextual determinants and outcome for service workers: a cross-national study. Management Decision, 55(5).
  12. Namasivayam, K., Guchait, P., & Lei, P. (2014). The influence of leader empowering behaviors and employee psychological empowerment on customer satisfaction. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 26(1), 69-84.
  13. Nahapiet, J., & Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital, and the organizational advantage. Academy of Management Review, 23(2), 242-266.
  14. Putnam, R. D. (2000). Bowling alone: America’s declining social capital. Culture and politics (pp. 223-234). Palgrave Macmillan, New York.
  15. Sarracino, F. (2010). Social capital and subjective well-being trends: Comparing 11 western European countries. The Journal of Socio-Economics, 39(4), 482-517.
  16. Scheffler, R. M., & Brown, T. T. (2008). Social capital, economics, and health: new evidence. Health Economics, Policy and Law, 3(4), 321-331.
  17. Sulemana, I. (2015). An empirical investigation of the relationship between social capital and subjective well-being in Ghana. Journal of Happiness Studies, 16(5), 1299-1321
  18. Tamer, İ., Dereli, B., & Sağlam, M. (2014). Unorthodox forms of capital in organizations: positive psychological capital, intellectual capital and social capital. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 152, 963-972.
  19. Zhang, X., & Bartol, K. M. (2010). Linking empowering leadership and employee creativity: The influence of psychological empowerment, intrinsic motivation, and creative process engagement. Academy of management journal, 53(1), 107-128.
  20. Wagner, J. (2010). Exploring the relationships among spirit at work, structural and psychological empowerment, resonant leadership, job satisfaction and organizational commitment in the health care workplace.