بررسی رابطۀ هوش عاطفی و سرمایۀ اجتماعی در تشکل‌های مردم نهاد(NGOs)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، دانشکدۀ مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، ایران

2 کارشناس ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه علوم تحقیقات، واحد ساوه، ایران

چکیده

سرمایۀ اجتماعی به‌دلیل فوایدی که دارد، جایگاهی عالی در نظریات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به‌دست آورده است. با توجه‌ به کارکردهای مثبت سرمایۀ اجتماعی، شناخت منابع و راهکارهای تقویت آن، پیامدهای مفیدی برای جامعه در بر دارد. در این ‌میان، توجه به بسترهای روان‌شناختی که «هوش عاطفی» یکی از مهم‌ترین آنهاست، اهمیت ویژه‌ای دارد. ازاین‌رو، هدف تحقیق حاضر، بررسی رابطۀ هوش عاطفی و سرمایۀ اجتماعی در تشکل‌های مردم‌نهاد استان قم است. با توجه ‌به نقش تسهیلگری NGOها در شکل‌گیری گروه و ایجاد سرمایۀ اجتماعی، در این پژوهش اعضای مؤثرNGO های استان قم، به تعداد 859 نفر، به‌عنوان جامعۀ آماری انتخاب شدند. از این جامعه، نمونه‌ای به حجم 265 نفر با شیوۀ نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شد. این تحقیق ازنظر هدف تحقیق، کاربردی و ازنظر نحوۀ گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع هم‌بستگی است. برای سنجش متغیرها، از پرسش‌نامۀ هوش عاطفی سیبریا شرینگ (آلفای کرونباخ 845/0) و پرسش‌نامۀ سرمایۀ اجتماعی ناهاپیت و قشال (آلفای کرونباخ 865/0) استفاده شد. نتایج آزمون اسپیرمن نشان داد بین هوش عاطفی و سرمایۀ اجتماعی رابطۀ مستقیمی وجود دارد. ضریب هم‌بستگی به‌دست‌آمده نیز مثبت و برابر 469/0 بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1.  آقایار، سیروس؛ شریفی، پرویز (1386)، هوش هیجانی سازمانی، تهران، انتشارات سپاهان.
  2.  بردبار، غلام‌رضا؛ کنجکاو منفرد، امیررضا (1390)، "بررسی نقش هوش عاطفی در راهبردهای مدیریت منابع انسانی"، دو ماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال 8، شماره 34، صفحات 119 – 139.
  3. برومند، زهرا؛ جلیلی، سودابه (1388)، "بررسی تأثیر هوش عاطفی، سرمایۀ اجتماعی و توسعه منابع انسانی بر بهره وری شرکت همشهری"، ‌پژوهش­نامه مدیریت و سرمایۀ اجتماعی ، شماره 40 صفحات 107 – 134.
  4. تسلیمی، محمد سعید؛ منوریان، عباس؛ آشنا، مصطفی (1385)، " بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و کارآفرینی درون سازمانی"،  فرهنگ مدیریت، شماره14، صفحات27-56.
  5.  داودآبادی، مریم؛ زارعی، ریحانه (1390)، "مفاهیم، مدل­ها و کارکردهای هوش عاطفی در سازمان و چگونگی اندازه‌گیری آن"، نشریه راهبرد، دانشگاه تهران، شماره 6، صفحات 113 – 138.
  6.  زارعی متین، حسن (1392)، مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته، تهران، نشر آگه.
  7.  زارعی متین، حسن؛ مقیمی، محمد؛ غفوریان یاورپناه، هادی (1392)، "تحلیل رابطه فرهنگ‌سازمانی کارآفرینانه و هوش عاطفی" فصل­نامه مدیریت فرهنگ‌سازمانی، پردیس فارابی دانشگاه تهران، زمستان 1392، دوره 11 شماره 4، صفحات 5 - 31.
  8. 8.       سکاران، اوما (1384)، روش‌های تحقیق در مدیریت، ترجمه صائبی، شیرازی، تهران، انتشارات موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی.
  9.  عباس زاده ، حمید (1390)، مدیریت در سازمان­های مردم نهاد، تهران، انتشارات گنج دانش.
  10.  علینی، محمد (1391)، سرمایه اجتماعی در آموزه‌های اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، موسسه بوستان کتاب چاپ اول، مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
  11.  غریبی، ‌حسن؛ زلیخا، ‌قلی­زاده (1390)، ‌"نقش مؤلفه‌های هوش هیجانی در پیش‌بینی سرمایۀ اجتماعی در دانشجویان دانشگاه آزاد منطقه 11"،‌ فصل­نامه اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی ،‌سال هفتم،‌ شماره اول، ‌زمستان 1390، صفحات 30 – 54.
  12.  فوکویاما، فرانسیس (1379)، پایان نظم، سرمایه اجتماعی و حفظ آن، ترجمه غلام عباس توسلی، تهران، جامعه ایران.
  13.  فیضی، طاهره؛ عابدینی، سعید (1389)، "بررسی رابطه هوش عاطفی و سرمایه اجتماعی" ( مطالعه موردی مرکز تحقیقات صدا و سیما)، پژوهش­نامه اقتصاد و کسب ‌و کار، سال اول، شماره یک، تابستان 1389، صفحات 43 – 58.
  14.  قلیچ لی، بهروز (1385)، "تبیین نقش سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری در مزیت رقابتی"، رساله دکترا، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
  15. آینده بان، رسانه تخصصی آینده پژوهی، گزارش آینده­پژوهی ایران (1393)، برگرفته از:

http://www.ayandeban.ir

  1.  گلمن، دانیل (1995)، هوش هیجانی، ترجمه نسرین پارسا، (1383)، تهران، چاپ سوم.
  2.  مقیمی، سید محمد (1383)، کارآفرینی در نهادهای جامعه مدنی – پژوهشی در سازمان‌های غیردولتی(NGOS) ایران، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
  3.  نمازی، باقر؛ اختری، شهلا (1381)، بررسی وضعیت تشکل‌های مردمی داوطلب در جمهوری اسلامی ایران، تهران، انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور.
    1.  Bardzil, P.; Slaski, M. (2003), Emotional intelligence: Fundamental competencies for enhanced service provision. Managing Service Quality: An International Journal, 13(2), 97-104.
    2.  Bolino, M. C.; Turnley, W. H.; Bloodgood, J. M. (2002), Citizenship behavior and the creation of social capital in organizations. Academy of management review, 27(4), 505-522.
    3.  Carmeli, A. (2003), The relationship between emotional intelligence and work attitudes, behavior and outcomes: An examination among senior managers. Journal of managerial Psychology, 18(8), 788-813.
    4.  Lee, M.; Lee, S. (2008), The influence of emotional intelligence and organizational climate for nurse job satisfaction. Journal of Business Administration, 4(1), 1-10.
    5.  Chrusciel, D. (2006), Considerations of emotional intelligence (EI) in dealing with change decision management. Management decision, 44(5), 644-657.
    6.  Cohen, D.; Prusak, L. (2001), In good company: How social capital makes organizations work. Harvard Business Press.
    7.  Goleman, D. (1998), Working with emotional intelligence. Bantam.
    8.  Leana, C. R.; Van Buren, H. J. (1999), Organizational social capital and employment practices. Academy of management review, 24(3), 538-555.
    9. Lewis, D. (2006), The Management of Non-Governmental Development Organizations 2e. Routledge.
    10.  Lin, S. C.; Huang, Y. M. (2005), The role of social capital in the relationship between human capital and career mobility: Moderator or mediator?. Journal of Intellectual Capital, 6(2), 191-205.
    11.  Nahapiet, J.; Ghoshal, S. (1998), Social capital, intellectual capital, and the organizational advantage. Academy of management review, 23(2), 242-266.
    12.  Ratten, V.; Suseno, Y. (2006), Knowledge development, social capital and alliance learning. International Journal of Educational Management, 20(1), 60-72.
    13.  USAID (1995), new partnership initiative, NGO empowerment, NPI core report, Washington D.C.
    14.  Vilanova, P. T.; Josa, R. T. (2003), Social capital as a managerial phenomenon. Department of Industrial Engineering & Management, Tampere university of Technology.