سنجش میزان تأثیر سرمایه اجتماعی برخلاقیت کارکنان (مورد مطالعه : شرکت های تولیدی لوازم خانگی الکتریکی و الکترونیکی درایران)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت و اقتصاد، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه پیام‌نور، رشت، گیلان، ایران

چکیده

سازمان‌ها برای اینکه بتوانند در جهان پیچیده و متغیر امروز به حیات خود ادامه دهند، باید خلاقیت و نوآوری را به‌عنوان استراتژی ضروری در عصر کنونی درنظر بگیرند. با توجه‌ به اهمیت خلاقیت و نوآوری، در این پژوهش سعی بر آن است که با بررسی نقش سرمایۀ اجتماعی بر خلاقیت کارکنان، گامی مثبت در راستای ارتقای عملکرد سازمان‌ها برداشته شود. هدف کلی این تحقیق، بررسی تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر خلاقیت کارکنان است. تحقیق حاضر، توصیفی‌پیمایشی و از نوع هم‌بستگی و ازنظر هدف کاربردی است. جامعۀ آماری در این پژوهش شامل همۀ کارشناسان و مدیران متعلق به چهار شرکت تولیدی لوازم خانگی الکتریکی و الکترونیکی در ایران است که 146 نفر از آنها به روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌های تحقیق از پرسش‌نامه استفاده شد. برای بررسی آزمون فرضیه‌ها از روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار  Pls -Smart استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد سرمایۀ اجتماعی با ابعاد اعتماد اجتماعی، شبکه و هنجار مشترک، تعاون و همکاری متقابل، انسجام و هم‌بستگی جمعی، همدلی و مشارکت و هویت جمعی، تأثیر مثبت و معنی‌داری بر خلاقیت کارکنان دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. ابراهیم زاده انتظام، نفیسه (1387)، لوازم خانگی صنعتی در باد. روزنامه ایران، سال چهاردهم، شماره 410، صفحه 9.  

 2 . ابیلی، خدایار، فرجی ده سرخی، حاتم، شاطری، کریم، یوزباشی، علیرضا ( 1389)، بررسی       رابطه سرمایه اجتماعی و تمایل به نوآوری در کارکنان دانشگاه تهران.دوماهنامه                                علمی، پژوهشی،دانشگاه شاهد، سال هفدهم دوره جدید، شماره45، صفحات 79-90         .    3 . اشرف نظری، علی  (1386)،همبستگی و وحدت یابی جمعی: تأملی بر ابعاد فردی و                 جمعی هویت. مجله علمی تخصصی تاریخ پژوهان.انجمن تاریخ‌پژوهان ایران.  سال                سوم.شماره   12                                         .  
4. امیدوار، اسیه ( 1392)، خانواده و مشاوره ، مهارت­های زندگی،راه و رسم همدلی.روزنامه              خراسان صبح امروزایران، شماره 18520، صفحه6                                            .
5. امین بیدختی، علی اکبر، نظری، ماشاالله  (1388)، ارایه یک مدل نظری با استفاده از مولفه           های سرمایه اجتماعی برای ایجاد سازمان دانش محور: راهکاری جهت بهبود عملکرد             اقتصادی، دانشگاه سمنان، همایش ملی سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی سمنان.           6. پیران، محمد، شوقی، بهزاد، آقاجانی، طهمورث، رضا زاده، آرش، دهقان نجم آبادی، عامر        (1391 )، بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر خلاقیت کارکنان در صنایع ریخته گری . فصلنامه    ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. سال 2, شماره1، صفحات 163-182.
7. حسن پور، اکبر، نیاکان، نازیلا  (1386)،  سرمایه اجتماعی و جنسیت در محیط کار. ماهنامه تدبیر، سال هجدهم، شماره 183.

8. حمیدی زاده، علی؛ شهیدزاده، فریبا؛ موحدی فر، عرفانه (1393)، بررسی تاثیر مولفه های سرمایه اجتماعی بر نوآوری سازمانی(مورد مطالعه: اداره کل مخابرات شهرستان قم)، نشریه مدیریت سرمایه اجتماعی،دوره 1، شماره 2، صفحات 203-223.

9. حیدر ابادی، ابوالقاسم  (1389)،  اعتماد اجتماعی و عوامل اجتماعی- فرهنگی موثر بر آن      مطالعه موردی جوانان 20 تا 29 ساله استان مازندران)، مجله مطالعات جامعه شناختی         جوانان، سال اول، پیش شماره1، صفحات 39-66.                                                 10. رابینز، استیفن پی(1390)، مبانی رفتار سازمانی، ترجمه علی پارسیان، سید محمد اعرابی،      تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی.                                
11. رجایی پور، سعید، چوپانی، حیدر، زار ع خلیلی، مجتبی، غلا م زاده، حجت، کاظم پور،            مریم (1392)، نقش سرمایه اجتماعی در گرایش به نوآوری کارکنان در شرکت سهامی          بیمه معلم. فصلنامه مدیریت و توسعه. دوره 26, شماره 1، صفحات 161-189.            
12. رضازاده، حسین، اقازاده، هاشم (1383)، کارافرینی سازمانی، تدبیر، شماره153
13. سید نقوی، میرعلی، عباس­پور،حسین( 1389)،تحلیل رابطه توانمندی و خلاقیت نیروی        انسانی­بافرهنگ سازمانی .فصلنامه­مدیریت­ومنابع انسانی­درصنعت­ نفت،شماره11، صفحات       77 -100.                 
14. شهبازی، مظفرالدین، قربانی، فاطمه (1389)، عوامل موثر بر گرایش دانشجویان دانشگاه          تبریز به عضویت در تعاونی­های اشتغالزا. تعاون، سال بیست و یکم،شماره 4،صفحات1- 28. 15 . شیری، نعمت الله، میرک زاده، علی اصغر، ادریس اله ویسی، محمد، کرمی دارابخانی، رویا      (1391)، نقش سرمایه اجتماعی دریادگیری سازمان کارکنان سازمان جهاد کشاورزی­استان      کردستان، مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی، مقاله 12،دوره43،شماره3،صفحات447- 459.
16. صالحی امیری، سیدرضا، باباخانی، لیلا (1387)، بررسی خلاقیت به عنوان پیش درآمدی        بر کارآفرینی« کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان » با رویکردی به در پرورش               خلاقیت،پژوهشنامه فرهنگ و کارافرینی، شماره32،صفحات1-60.                               17.  طغرایی، محمد تقی، رضوانی، مهران (1390)، نقش آفرینی سرمایه اجتماعی سازمانی در          گرایش به نوآوری سازمانی درشرکت های دانش بنیان،مورد مطالعه: شرکت­های مستقر در       پارک علم و فناوری دانشگاه تهران.پژوهش نامه مدیریت تحول، سال سوم، شمارة 6 ،              صفحات 28-53.                                                  
18. فصیحی، امان الله (1386)، دین و سرمایه اجتماعی، مجله معرفت، شماره123،                                  صفحات79-100.                                         
 19. کاظمی نربین، مریم (1391)، بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با افزایش خلاقیت در             کارکنان سازمان­های دولتی و خصوصی استان آذربایجان شرقی،پایان نامه کارشناسی               ارشد، دانشگاه پیام نور تهران،دانشکده مدیریت و حسابداری.                                    20. گل دهان، طیبه، شاه طالبی، بدری ، خدری، علی (1392)،تبیین رابطه بین ابعاد                 سرمایه  اجتماعی و خلاقیت سازمانی در بین کارکنان ستادی اداره کل آموزش و                پرورش استان  اصفهان، کنفرانس بین المللی مدیریت چالش ها و راهکارها.                       
21. مقیمی، سید محمد ( 1388)، سازمان و مدیریت:رویکردی پژوهشی،چاپ دوم، تهران،                                   انتشارات ترمه.                                                                  
22. نظری، غلامرضا، نیکچه فراهانی، حمید  (1388)، نقش سرمایه اجتماعی در بهره وری                   نیروی کار. تدبیر، سال  نوزدهم، شماره202 ، صفحات43-49.                               

23.    Aparna, M. & Smita, P.) 2014(, “Fostering student creativity using brain-based     learning”,Scholarly Research Journal's, I/IV, pp. 549-560

24.   Ahrweiler, M. and T. Keane. (2013), “Innovation networks”, Mind & Society,      Vol.12, No.1, pp. 73-90.

  25.    Agrifoglio, R., Metallo, C. (2011), “Virtual Environment and Collaborative         Work: The Role of Relationship Quality in Facilitating Individual Creativity”,      In   Information Technology and Innovation Trends in Organizations,                     Heidelberg, Germany, Physica- Verlag HD, pp. 389-397.                          

26.   Akbari, P., Baharestan, O. (2013), “The Analysis of the Impact of Information Technology and Social Capital on Entrepreneurial Orientation in Iran Pharmaceutical Industry (Case Study: Alborz Drug Company)”, International Journal of Management and Business, 3, pp.215-232.

27. Cadima, R. Ojeda, J. & Monguet, J.M. (2012), “Social Networks and Performance in Distributed Learning Communities”, Educational Technology & Society, Vol.15, No.4, pp.296-304.

28.  Camps, S., Marques, P. (2011), “Social capital and innovation: exploring intraorganizational differences”, UAM-Accenture Working Papers, pp.1- 39.

  29.  Coleman, J. S. (1998), “Social capital in the creation of human capital”, American journal of sociology, pp.95-120.

30.   Darabeigi, M. & Ajili, Z.G.H. (2013), “Relationship between Social Capital and Teachers’ Creativity Considering the Mediator Role of knowledge Management Case Study: High School Teachers of Saveh County”, Journal of Basic and Applied Scientific Research, Vol.3, No.8, pp.665-674.

31.   DiPietro, W.R. (2012), “Favorable and Unfavorable Conditions for Innovation: Some Cross Country Evidence”, Asian Economic and Financial Review, Vol.2, No.1, pp.14-19.

32. Farsi, J.Y., Rezazadeh, A. & Najmabadi, A.D. (2013), “Social capital and organizational innovation: The mediating effect of entrepreneurial orientation”, Journal of Community Positive Practices, Vol. 13, No.2, pp.22-40.

33.  Fine, B. (2002), Social capital versus social theory: Political economy and                 social science at the turn ofthe millennium, Londan, England, Routledge.           34. Franken, R.E.( 2007),Human motivation, USA, Thomson Wadsworth.
35. Fornell, C., Larcker, D. F. (1981), “Structural equation models with                            unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics”,                      Journal of    marketing research, Vol.18, No. 3, pp. 382-388.                          
36. Guilford, G.P. (1977), Way beyond the IQ, USA, Creative education foundation.     

37. Haslam, S. A., Adarves-Yorno, I., Postmes, T & Jans, L. (2013). “The Collective Origins of Valued Originality A Social Identity Approach to Creativity”, Personality and Social Psychology Review, Vol.17, No.4, pp. 384-401.

38. Heidari, H. & Rostami, F. (2012), “Survey of Relationship between Social Capital and   Organization Entrepreneurship Case Study: Agricultural Organization of Sonqhur County”, Annals of Biological Research, Vol. 3, No.7, pp.3192-3199.

39. Jaoui, H. (1991), Creatifs au quotidian, France: Hommes Et Perspectives.

40. Jia, L., J.Shaw, A. Tsui and T.Y. Park. (2014), “A social- structural perspective on employee-organization relationship and team creativity”, Academy of Management Journal, Vol.57, No. 3, pp.869–891.

41. Khosravi, R., C.W. Hodshire and S. Lotfi. (2014), “Social Capital and Suicide: Social Workers' Obligation toward Contemporary Suicide Prevention”, International Journal of Humanities and Social Science, Vol.4, No.4, pp. 83-91.

42. Latif, W.B., M.A. Islam and I.B.M. Noor (2014), “A Conceptual Framework to Build Brand Loyalty in the Modern Marketing Environment”, Journal of Asian Scientific Research, Vol. 4, No.10, pp.547-557.

43.  Moqbel, M. (2012), “The Effect of the use of social networking sites in the          workplace on job performance”, Doctoral dissertation, Texas A&M International University.

44. Ogada, R. (2013). The influence of social capital on career success for staff of the county, government  of   Mombasa, Doctoral dissertation, Nairobi , Kenya, University of Nairobi.

45. Portes, A. (1998), “"Social capital: Its origins and applications in modern       sociology," Annual Review of    Sociology, vol.24, pp.1-24.

46.  Ramezanpour, S., Amiriyan S. & Shirazy, A.N.M. (2014), “Investigation of the Relationship between Entrepreneurial Opportunity Recognition and Entrepreneurial Capitals”, International Journal of Asian Social Science, Vol.4, No.5, pp.598-613.

  47. Sahlberg, P. (2009), "Creativity and innovation through lifelong learning,"                 Journal of Lifelong Learningin   Europe, vol.14, pp. 53-60.                     
48. Salajegheh, S., Pirmoradi, N. (2013), “Social Capital of the Organization”,         published at International Journal of Engineering Research and                               Development, Vol.7, (Issue 12), pp. 40-52.

 49. Sarlak, M. A., Salamzadeh, Y. (2014), “Analyzing the Impacts of Informal Organizations on Formal Routines in a Networked Organization”, Journal of Asian Scientific Research, Vol.4, No.12, pp.768-783.

50. Savari, M., Eslami, M. & Monavarifard, F. (2013), “The Impact of Social      Capital on Agricultural Employees' Job Satisfaction, City of Divandarreh”, International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 4(2), 291-295

51. Siegler, V. (2014).Measuring social capital, London, England, Office for                                    National Statistics.

52. Shoghi,B.,Asgarani, M. & Ashnagohar,N.r.(2013),“Mediating Effect of Organizational structure on the Relationship between Managers' Leadership Style and Employees' Creativity Case study: Metal Industries of Kaveh Industrial City)”,International Journal of Learning and Development,Vol. 3,No,3,pp.63-80.

53. Veismoradi, A., Akbari, P. & Rostami, R. (2014), “A study on the effect of social capital on learning organization: A case study of Jihad Agriculture Organization of Kermanshah”, Iran, Management Science Letters, 2, pp.2909-2916.

55. Vlaisavljevic, V., Medina, C.C. & Pérez-Luño, A. (2014). Does the diversity of partners in alliances guarantees innovation performance?, working papers, Seville, Spain, University Pablo de Olavide de Sevilla.

56. Westlund, H., Andersson, M. & Karlsson, C. (2013), Creativity as an integral element of   social capital and its role for economic performance, Stockholm, Sweden,Royal Institute   of   Technology.