بررسی نقش میانجی سرمایۀ اجتماعی در تأثیر رهبری معنوی بر یادگیری سازمانی (مورد مطالعه: واحدهای دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت آموزشی، واحد بهبهان، دانشگاه آزاد اسلامی، بهبهان، ایران

2 کارشناسی‌ارشد مدیریت آموزشی، واحد بهبهان، دانشگاه آزاد اسلامی، بهبهان، ایران

چکیده

هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش واسطه‌ای سرمایة اجتماعی در تأثیر رهبری معنوی بر یادگیری سازمانی در واحدهای دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان بود. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، از نوع کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی- همبستگی است. جامعة آماری تحقیق شامل همة کارمندان واحدهای دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان (2950=N) بود، نمونه‌ای با حجم 343 نفر براساس جدول مورگان و با روش طبقه‌ای با لحاظ طبقه جنسیت، انتخاب شد. برای گردآوری داده‌ها سه پرسشنامة استاندارد رهبری معنوی، سرمایة اجتماعی و یادگیری سازمانی به‌کار گرفته شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری به‌وسیلۀ نرم‌افزار لیزرل انجام گرفت. نتایج نشان داد رهبری معنوی بر سرمایة اجتماعی و یادگیری سازمانی تأثیر مثبت معناداری می‌گذارد، و سرمایة اجتماعی بر یادگیری سازمانی تأثیر مثبت معناداری می‌گذارد. همچنین، نتایج نشان داد رهبری معنوی بر یادگیری سازمانی از طریق سرمایة اجتماعی اثر مستقیم و غیرمستقیم می‌گذارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  1. الوانی، سید مهدی، معمارزاده طهران، البرزی، محمود، و کاظمی، حسین (1392). ارائة مدل رهبری معنوی در نظام اداری ایران. مدیریت دولتی، دورة 5، شمارة 1، صفحات40-21.
  2. الوانی، سید مهدی، و شیروانی، علیرضا (1383). سرمایة اجتماعی، اصل محوری توسعه. تدبیر، شمارة 147، صفحات 72-69.
  3. آموزگار، مریم (1390). رابطة ‌بین رهبری معنوی با یادگیری سازمانی و توانمندسازی دبیران ناحیة ‎۳ شهر شیراز. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد مدیریت آموزشی، دانشکدة علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
  4. آذریون، سید امراله (1392). رابطة رهبری معنوی و یادگیری سازمانی با رضایت شغلی در معلمان ادارة آموزش‌وپرورش دهدشت. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد مدیریت آموزشی، دانشکدة علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
  5. افجه‌ای، سید علی‌اکبر، و رضایی ابیانه، ندا (1392). رابطة میان یادگیری سازمانی و آمادگی کارکنان برای تغییر در شرکت‌های بیمه. فصل‌نامةمطالعاتمدیریت (بهبودوتحول)، سال23، شمارة 70، صفحات 247-231.
  6. جاهد، حسینعلی، حسینی شاوون، امین، حسینی، سیده اسماء، و یاهک، سجاد (1389). روش‌های آموزشی موثر در حفظ و توسعة سرمایة اجتماعی سازمان‌ها. دومین کنفرانسبین‌المللیمدیرانآموزش، سال 1389، تهران.
  7. جمال‌زاده، محمد، یونس، غلامی، و سیف، محمدحسین (1388). بررسی رابطة هوش سازمانی و یادگیری سازمانی در بین کارکنان و اعضای هیئت علمی منطقة یک دانشگاه آزاد اسلامی و ارائة الگویی جهت ارتقای یادگیری سازمانی. فصل‌نامةرهبریومدیریتآموزشی، سال 3، شمارة 2، صفحات 86-63.
  8. چوپانی، حیدر، سیادت، علی، و کاظم‌پور، مریم (1392). افزایش یادگیری در سازمان‌ها؛ با تأکید بر عوامل سازمانی مؤثر بر آن. نشریة لاستیک ایران، شمارة 69، صفحات 70-58.
  9. حسن‌زاده ثمرین، تورج، حسن‌زاده، محمدصادق، و قلی‌زاده بی‎بالانی، تورج (1393). بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی بر یادگیری سازمانی (مورد مطالعه: ادارة کل ورزش و جوانان استان گیلان). مدیریت سرمایة اجتماعی، دورة 1، شمارة 1، صفحات 118-101.
  10. داوودی، امیرمحمدحسین، و اشتری، عزت (1390). رابطة رهبری معنوی و یادگیری سازمانی در مدارس متوسطه. فصل‌نامةرهبریومدیریتآموزشی، دورة 5، شمارة 3، صفحات 79-68.
  11. دهقان نجم‌آبادی، عامر، و پیران، محمد (1390). بررسی نقش یادگیری سازمانی بر رابطة بین رهبری معنوی و کارآفرینی سازمانی. تازه‌های جهان بیمه، شمارة 171، صفحات 21-5.
  12. سیدنقوی، میرعلی و میری، محبوبه (1390). نقش رهبری تحول‌آفرین در توسعة سرمایة اجتماعی با تأکید بر عدالت سازمانی (مطالعة موردی: شرکت نفت و گاز پارس). پژوهش‌هایمدیریتومنابعانسانیدرصنعتنفت، سال 4، شمارة 15، صفحات 28-9.
  13. زارعی‌متین، حسن، نیک‌مرام، سحر، احمدی، مریم، و حیدری، فائزه (1391). بررسی تأثیر مؤلفه‌های رهبری معنوی بر قابلیت یادگیری سازمانی در پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. مدیریت در دانشگاه اسلامی، سال 1، شمارة 2، صفحات 122-107.
  14. صمدی میارکلائی، حسین، صمدی میارکلائی، حمزه، بسطامی، مسعود، و غلامی اواتی، رمضان (1395). تأثیر سرمایة اجتماعی بر توسعة فرایند کارآفرینی سازمانی کارکنان ادارة پست استان مازندران. مدیریت سرمایة اجتماعی، دورة 3، شمارة 3، صفحات 431-391.
  15. صیادی، غلامعلی (1388). بررسی رابطة سرمایة اجتماعی و یادگیری سازمانی، مطالعة موردی دانشگاه تهران. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد رشتة تحقیقات آموزشی، دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
  16. عالی‌پور، علیرضا، و مطلبی، ابوطالب (1395). تجاری‌سازی پژوهش‌های بین‌رشته‌ای، با تأکید بر بسترسازی توسعة سرمایة اجتماعی در دانشگاه‌ها. مدیریت سرمایة اجتماعی، دورة 3، شمارة 2، صفحات 296-275.
  17. قلاوندی، حسن، سلطان‌زاده، وحید، و بهشتی‌راد، رقیه (1392). الگوی علّی روابط بین رهبری خدمتگزار، معنویت در محیط کار و سرمایة اجتماعی. مدیریت اجرایی، دورة 5، شمارة 9، صفحات 58- 44.
  18. گیوریان، حسین، دیندارفروکش، فیروز، و چرمیان، احمد (1390). تبیین رهبری معنوی و رابطة متقابل رهبر – پیرو.فصل‌نامةمدیریت، سال 8، شمارة 24، صفحات 79-70.
  19. میرک‌زاده، علی‌اصغر، شیری نعمت‌اله، اله ویسی، محمدادریس، و کرمی دارابخانی، رؤیا (1391). نقش سرمایة اجتماعی در یادگیری سازمانی کارکنان سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان. مجلة تحقیقات اقتصاد و توسعة کشاورزی ایران، شمارة 43، صفحات 459-447.
  20. نوروزی، حسین، موحدی‌فر، عرفان، و احمدیه چلانسفلی، ابراهیم (1395). تأثیر سرمایة اجتماعی بر مرحلة آگاهی از نیاز برای تغییر: مطالعة نقش میانجی تسهیم دانش. مدیریت سرمایة اجتماعی، دورة 3، شمارة 3، صفحات 434-415.
  21. وزیری‌راد، وحید (1387).بررسیرابطةبینسرمایةاجتماعیوتوسعةظرفیتیادگیریسازمانی(بررسیموردیدرسازمانجهاد کشاورزیاستانقم). پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد مدیریت اجرایی، گرایش مدیریت استراتژیک، دانشگاه تهران.
    1.  Abili, Kh. (2011). Social capital management in Iranian knowledge based organizations. The Electronic Journal of Knowledge Management, 9(3), 203-210.
    2.  Amir Kiani, A. H., & Sotudeh Arani, H. (2013). An empirical investigation on the effects of spiritual leadership components on organizational learning capacity: A case study of Payam-e-Noor University. Management Science Letters, 3(6), 1547–1552.
    3.  Argyris, C., & Schon, D. A. (1978). Organizational learning: A Theory of Action Perspective, Reading (MA), Addison-Wesley.
    4.  Aydin, B., & Ceylan, A. (2009). The effect of spiritual leadership on organizational learning capacity. African Journal of Business Management, 3(5), 184-190.
    5. Chen, L., Zheng, W., Yang, B., & Bai, S. (2016). Transformational leadership, social capital and organizational innovation. Leadership & Organization Development Journal, 37(7), 843-859
    6. Cross, R. & Levin, D. (2004). The strength of weak ties you can trust: the Mediating role of trust in effective knowledge transfer. Management Science, 50(11), 1477-1490.
    7.  Daft, R. L., & Weick, K. E. (1984). Toward a model of organizations as interpretation systems. Academy of Management Review, 9(2), 284-295.
    8.  De Geus, D. A. (1988). Planning as learning. Harvard Business Review, 69(2), 70-74.
    9. Forozandeh Dehkordi, L., Hossieni, M. H., Naqipourfar, V., & Torkamani, M. (2012). Studying the role of spiritual leadership in creating social capital in the organization. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2(8), 7566-7571.

 

  1.  Fry, L. W. (2003). Toward a theory of spiritual leadership. The Leadership Quarterly, 4(6), 693–727.
  2.  Fry, L. W., Vitucci, S., & Cedillo, M. (2005). Spiritual leadership and army transformation: Theory, measurement, and establishing a baseline. The Leadership Quarterly, 16(5), 835-862.

 

  1.  Fry, L. W., Hannah, T. S., Michael, N., & Walumbwa, F. (2011). Impact of spiritual leadership on unit performance. The Leadership Quarterly, 22(2), 259-270.
  2. Golmoradi, R., & Sattari Ardabili, F. (2016). The effects of social capital and leadership styles on organizational learning. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 230, 372 – 378.

 

  1.  Hammer, A., Ommen, O., Röttger, J., & Pfaff, H. (2012). the relationship between transformational leadership and social capital in hospitals--a survey of medical directors of all German hospitals. Journal of Public Health Management and Practice, 18(2), 175-189.
  2.  Kim, S. (2003). Research paradigms in organization learning and performance: Competing Modes of Inquiry. Journal of Information Technology, Learning and Performance, 21(1), 240-255.
  3.  Ki Seok, J. (2011). The relationship of perception of organization performance and spiritual leadership, work place spirituality, and learning organization culture in the Korean context, context. Dissertation Doctor of Philosophy, The Pennsylvania State Universityhttps://etda.libraries.psu.edu/paper/12450/ -20/02/2014
  4.  Marsick, V. J., & Watkins, K. E. (1999). Looking again at learning in the learning organization: a tool that can turn into a Weapon. The Learning Organization, 6(5), 207-211.
  5.  Morales, V. J., Reche, F. M., & Torres, N. H. (2008). Influence of transformational leadership on organizational innovation and performance depending on the level of organizational learning in the pharmaceutical sector. Journal of Organizational Change Management, 21(2), 188-212
  6.  Nahapiet, J., & Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital, and the organizational advantage. Academy of Management Review, 23(2), 242-266.
  7.  Shafighi, F., Gholamhosein Ajili, Z., & Gholamhosein Ajili, A. M. (2013). Relationship between the Spiritual Leadership and Organizational Entrepreneurship with Regard to the Mediating Role of Organizational Learning. Journal of Applied Environmental and Biological Sciences,  (6), 21-30.
مجله علمی
دوره 4، شماره 1
فروردین 1396
صفحه 115-136

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار