واکاوی افول سرمایۀ اجتماعی در ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار، دانشکدة مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

نتایج پژوهش‌های مختلف نشان داده است افول سرمایة اجتماعی پدیده‌ای فراگیر است و اغلب کشورهای دنیا به آن دچار شده‌اند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر افول سرمایة اجتماعی انجام گرفته است. به این منظور در پژوهش کیفی حاضر، 12 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه و هشت نفر از شهروندان به‌عنوان نمونه و با روش هدفمند انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها مصاحبه و گروه کانونی بود. داده‌های جمع­آوری‌شده با روش تحلیل تم تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد در مجموع، 94 عامل در افول سرمایة اجتماعی اثرگذارند. عوامل شناسایی‌شده در قالب چهار بعد، شامل ابعاد اجتماعی (44 عامل)، سیاسی (28 عامل)، اقتصادی (15 عامل) و فناورانه (10 عامل) طبقه‌بندی شدند. در بین عوامل شناسایی‌شده، افزایش فردگرایی با هفت تکرار، و ضعف در عملکرد مدیران با شش تکرار، به‌عنوان مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر افول سرمایة اجتماعی شناسایی شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


دینی ترکمانی، علی (1385). تبیین افول سرمایة اجتماعی. رفاه اجتماعی، سال 6، شمارة 23، صفحات 171-147.
رنانی، محسن، و مؤیدفر، رزیتا (1390). چرخه‌های افول اخلاق و اقتصاد: سرمایة اجتماعی و توسعه در ایران. تهران: طرح نو.
زارعی متین، حسن، قنبری، علی‌اکبر، و قانع، مرضیه (1394). بررسی رابطة هوش عاطفی و سرمایة اجتماعی در تشکل‌های مردم‌نهاد. مدیریت سرمایة اجتماعی، دورة 2، شمارة 1، صفحات 74-61.
عباس‌زاده، هادی، و کرمی، کامران (1390). سرمایة اجتماعی و امنیت ملی پایدار. فصل‌نامة مطالعات راهبردی، شمارة 1، صفحات 31-58.
عبدالهی، محمد، و موسوی، میرطاهر  (1386). سرمایة اجتماعی در ایران؛ وضعیت موجود، دورنمای آینده و امکان‌شناسی گذار. رفاهاجتماعی، دورة 6، شمارة 25، صفحات 233-195.
 
Baker, W. (1990). Market networks and corporate behaviour. American Journal of Sociology, 96(3), 589-625.
Bartolini, S., & Sarracino, F. (2015). The dark side of Chinese growth: Declining social capital and well-being in times of economic boom. World Development, 74, 333–351.
Belliveau, M. A., O’Reilly, C. A., & Wade, J. B. (1996). Social capital at the top: Effects of social similarity and status on CEO Compensation. Academy of Management Journal, 39(6), 1568 – 1593.
Bourdieu, P. (1986). The forms of Capital, Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. Published under the direction of J.G. Richardson, New York: Greenwood Press.
Burt, R. S. (1992). Structural holes: The social structure of competition. Cambridge: Harvard University Press.
Clark, A. K. (2015). Rethinking the Decline in Social Capital. American Politics Research, 43(4), 569– 601.
Coleman, J. C. (1990). Foundation of social theory. Cambrige: Harvard University Press.
Coleman, J. (1988). Social capital in the creation of human capital. American Journal of Sociology, 94, 95-120.
Costa, D., & Kahn, M. (2003). Understanding the decline in social capital, 1952–1998. Kyklos, 56, 17–46.
Democracy, 6 (6), 65-78.
Domenichini, Eleanor C. (2007). Social capital in contemporary society : decline or change .Theses, Dissertations, and Projects. Paper 1311.
Durkheim, E. (1998). The division of labor in society. New York: Free Press.
Fukuyama, F. (1996). Trust: The social virtues and the creation of prosperity. New York: Free Press Paperbacks.
Judson H. L. (1920). The community center. Boston: Silver.
Legatum Institute (2017). The Lagatum prosperity index. Available at http://www.prosperity.com/rankings.
Marx, K. (1967). Capital. New York: International. (Original work published 1894).
Olken, B. A. (2009). Do television and radio destroy social capital? Evidence from Indonesian villages. American Economic Journal: Applied Economics, 1(4), 1-33.
Paxton, P. (1999). Is social capital declining in the United States? A multiple indicator assessment. American Journal of Sociology, 105(1), 88–127.
Putnam, R. D. (1995). Bowling alone: America’s declining social capital. Journal of Culture and Politics, 223-234.
Turcotte, M. (2015). Trends in social capital in Canada. Statistics Canada Catalogue no. 89-652.