عوامل حفظ و توسعۀ سرمایۀ اجتماعی خانواده در پیشگیری ازبزهکاری اطفال و نوجوانان

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکدة حقوق، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

2 دانشجوی کارشناسی‌ارشد، حقوق جزا و جرم‌شناسی، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

 خانواده به‌عنوان یک منبع سرمایة اجتماعی با قابلیت‌هایی که در آن حاکم است، در اجتماعی‌سازی و تربیت فرزندان نقش اساسی و بنیادی ایفا می­کند. هدف اصلی مقالة حاضر بررسی عوامل اقتصادی، نظارت والدین، تثبیت و تحکیم خانواده، کیفیت محیط زندگی و توانایی تربیتی والدین به‌عنوان عوامل حفظ و توسعة سرمایة اجتماعی خانواده به‌منظور پیشگیری از انحرافات اجتماعی و ارتکاب جرایم اطفال و نوجوانان است. بنابراین، با بررسی نظریه­های جرم­شناسی به این موضوع پرداخته شده است که خانواده تا چه حدی در پیشگیری از جرایم اطفال و نوجوانان مؤثر است. به عبارت دیگر، اگر سرمایة اجتماعی خانواده تضعیف شود، طبق نظریة جرم‌شناختی «معاشرت‌های ترجیحی» اطفال و نوجوانان از محیط خانواده فاصله گرفته و به گروه‌های بزهکارانه پناه می‌برند و این امر سبب می‌شود بسترهای ارتکاب جرم برای این دسته از اشخاص فراهم شود و در نتیجه طبق نظریة «یادگیری اجتماعی» افراد یادشده با قرارگرفتن در محیط بزهکارانه، نحوة ارتکاب جرم را فراگیرند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. -         قرآن کریم

    -         نهج‌البلاغه (1398هـ‌ق). تحقیق شیخ محمد عبده، بیروت: دارالمعرفه.

    -          

    1. احمدی، علی‌اصغر (1385). خانواده و فرزندان در دورة پیش‌دبستان. تهران: انتشارات انجمن اولیاء و مربیان.
    2. دانش، تاج‌زمان (1376). مجرم کیست؟ جرم‌شناسی چیست؟. تهران: انتشارات کیهان.
    3. دانش، تاج‌زمان (1385). طفل بزهکار کیست؟ روش اصلاح و تربیت او چیست؟. تهران: انتشارات کیهان.
    4. رجبی‌پور، محمود (1387). مبانی پیشگیری اجتماعی از بزهکاری اطفال و نوجوانان. تهران: نشر منتهی.
    5. سید رضی، شریف (1379). نهج‌البلاغه. ترجمة عبدالمحمد آیتی، قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
    6. سخاوت، جعفر (1365). علل ساختاری اعتیاد در ایران. تهران: دانشگاه پیام نور.
    7. شامبیاتی، هوشنگ (1385). بزهکاری اطفال و نوجوانان. تهران: انتشارات مجد و ژوبین.
    8. صدری افشاری، غلامحسین (1369). فرهنگ زبان فارسی امروز. تهران: نشر کلمه.
    9. صلاحی، جاوید (1387). کلیات بزهکاری اطفال و نوجوانان. تهران: نشر میزان.
    10. صلاحی، جاوید (1393). کلیات جرم‌شناسی و تئوری‌های جدید. تهران: انتشارات مجد.
    11. طاهری، حبیب‌الله (1375). حقوق مدنی. جلد سوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعة مدرسین.
    12. عبدالهی، محمد (1384). سرمایة اجتماعی در ایران؛ وضعیت موجود، دورنمای آینده و امکان‌شناسی گذار. فصل‌نامۀ علمی پژوهشی رفاه، سال 6، شمارة 25، صفحات 233-195.
    13. عمید، حسن (1374). فرهنگ فارسی عمید. تهران: انتشارات امیرکبیر.
    14. فوکویاما، فرانسیس (1384). پایان نظم: بررسی سرمایة اجتماعی و حفظ آن. ترجمة غلام‌عباس توسلی، تهران: نشر جامعة ایرانیان.
    15. فیلد، جان (1386). سرمایة اجتماعی. ترجمة غلامرضا غفاری و حسین رمضانی، تهران: انتشارات کویر.
    16. کاتوزیان، ناصر (1371). دورة مقدماتی حقوق مدنی خانواده. تهران: انتشارات شرکت سهامی انتشار.
    17. کلینی، محمد (1385). اصول کافی. ترجمة صادق حسن‌زاده، تهران: انتشارات قائم آل محمد.
    18. کوئن، بروس (1371). درآمدی به جامعه‌شناسی. تهران: انتشارات فرهنگ معاصر.
    19. کی‌نیا، مهدی (1382). مبانی جرم‌شناسی، تهران: مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
    20. مراد فتاحیان، عزیز، و طاهریان، محمدعلی (1376). پایگاه اجتماعی بزهکاران کانون اصلاح و تربیت کرمانشاه، اداره‌کل زندانیان کرمانشاه، تهران.
    21. مطهری، مرتضی (1394). نظام حقوق زن در اسلام. قم: انتشارات اسلامی.
    22. معظمی، شهلا (1388). بزهکاری کودکان و نوجوانان. تهران: نشر دادگستر.
    23. ملک‌محمدی، حمیدرضا (1386). نظریه‌های جرم‌شناسی. تهران: میزان.
    24. نیکوگفتار، منصوره (1384). روی‌آوری به نقش خانواده در ایجاد بزهکاری. فصل‌نامة مطالعات امنیت اجتماعی، شمارة تابستان و پاییز، صفحات 41-20.
    25. الیاسی، محمدحسین (1380). تعارضات والدین و فرزندان و خلأ فرهنگی-آموزشی. ماهنامة فرهنگی- آموزشی پیشگامان، سال 3، شمارة 31.

    32. Boehnke, K., Hagan, J., & Merkens, H. (1998). Right-wing extremism among german adolescents: Risk factors and protective factors. Applied Psychology, 47(1), 109-126

    33. Fukuyama, F. (1995). Trust: The social virtues and the creation of propriety. Network: Free Press.

    34. Hall, P. (1999). Social capital in Britain. British Journal of Political Science, 29(3), 417-61.

    35. Coleman, J. W. (1991). Respectable crime. OJP Publication.