تأثیر استراتژی کسب‏وکار بر رابطة بین مسئولیت اجتماعی شرکت و ارزش شرکت در جهت ارتقای سرمایة اجتماعی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکدة مدیریت و حسابداری، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

2 دانشجوی دکتری، دانشکدة مدیریت و حسابداری، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

مسئولیت اجتماعی شرکت‏ها موضوع حساسیت‌برانگیز و مورد توجه در سال‏های اخیر بوده است و با توجه به اینکه سرمایة اجتماعی وسیله‏ای برای رسیدن به اهداف و منافع فردی و گروهی و جامعه است، هدف از این پژوهش بررسی تأثیر استراتژی کسب‏وکار بر رابطة بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت در جهت ارتقای سرمایة اجتماعی است. بدین منظور نمونه‏ای شامل 160 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال‏های 1389 تا 1398 برای آزمون فرضیه‏های پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. یافته‏های پژوهش متغیر استراتژی کسب‏وکار را به عنوان متغیر تعدیلگر و تأثیرگذار بین مسئولیت اجتماعی شرکت و ارزش شرکت نشان می‏دهد. پیشنهاد می‏شود برای اطلاعات بیشتر در ارتباط با رابطة مسئولیت اجتماعی شرکت و ارزش شرکت متغیرهای دیگری مانند استراتژی‏های کسب‏وکار در نظر گرفته شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • امیدوار، علی‌رضا (1384). «سیاست‌گذاری حکومت در ترویج مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در ایران»، پایاننامة کارشناسیارشد، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، رشتة سیاست‌گذاری عمومی، دانشگاه تهران.
  • امیرقاسم‌خانی، سمیه؛مهدی کاظمی؛ علی ملاحسینی (1395). «مسئولیت اجتماعی شرکت و نقش آن در کسب مزیت رقابتی»، مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، س 1، ش 2، ص21-41.
  • بنی‏مهد، بهمن؛ مهدی عربی؛ شیوا حسن‏پور (1395). پژوهشهای تجربی و روششناسی در حسابداری، تهران،ترمه.
  • چاوش‌باشی، فرزانه (1389). «درآمدی بر مسئولیت اجتماعی در سطح سازمان»، مسئولیت اجتماعی، ش 62، معاونت پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی، نشر پژوهشکدة تحقیقات راهبردی، ص 35-54.
  • حاجی‌ها، زهره (1397). «راهبردهای رقابتی، عملکرد شرکت و مسئولیت‏پذیری اجتماعی به عنوان راهبرد سوم»، حسابداری مدیریت، س 11، ش 36، ص 31-43.
  • حاجی‌ها، زهره؛ عبدالرضاشاکری (1398). «حاکمیت شرکتی، افشای مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت»، پژوهشهای‌ حسابداری‌ مالی ‌و ‌حسابرسی، س 11، ش ‌44‌، ص 175 ـ
  • حساس‌یگانه، یحیی؛ حسین‌علی سهرابی؛ محمد غواصی کناری (1399). «ارتباط گزارشگری مسئولیت اجتماعی با ارزش شرکت»، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، س 12، ش 45، ص 1 ـ 20.
  • حیدری کردزنگنه، غلام‌رضا؛ ایرج نوروش؛ محمدحسن جعفری (1396). «مسئولیت اجتماعی و عملکرد مالی در شرکت‏های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار»، مجلة اقتصادی، ش 3 و 4، ص 53 ـ 78.
  • دارابی، رؤیا؛ سید حسام وقفی؛ مریم سلمانیان (1394). «بررسی ارتباط بین گزارشگری مسئولیت اجتماعی با ارزش و ریسک شرکت‏های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران»، حسابداری ارزشی و رفتاری، س 1، ش 2، ص 193-213.
  • دعایی، حبیب‌اله؛ علی فتحی (1385). «بازاریابی سبز، راهی به سوی رقابت پایدار»، تدبیر، ش 173، ص 29-34.
  • سوری، علی (1394). «بررسی تطبیقی سنجش سرمایة اجتماعی در ایران»، تحقیقات مدلسازی اقتصادی، ش 20، ص 107-129.
  • شربت‌اوغلی، احمد؛ داوود افشاری؛ منوچهر نجمی (1389). «مسئولیت اجتماعی نزد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران»، علوم مدیریت ایران، ش 19، ص 63 ـ 81.
  • عرب‌صالحی، مهدی؛ غزل صادقی؛ محمود معین‏الدین (1392). «رابطة مسئولیت اجتماعی با عملکرد مالی شرکت‏های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران»، پژوهشهای تجربی حسابداری، س 3، ص 1-20.
  • فرجی، امید؛ فاطمه جنتی دریاکناری؛ کفسان منصوری؛ فاطمه یونسی‌مطیع (1399) «مسئولیت­پذیری اجتماعی و ارزش شرکت: نقش تعدیلگر مدیریت سود»، مدیریت سرمایة اجتماعی، د 7، ش 1، ص 25 ـ 58.
  • کاشانی‏پور، محمد؛ مرتضی کاظم‏پور؛ فروغ اسماعیل‏بیگی (1397). «مسئولیت‏پذیری اجتماعی در صنعت بانکداری کشورهای مختلف جهان»، مطالعات حسابداری و حسابرسی، ش 27، ص 19 ـ
  • کاظم‏پور، مرتضی؛ محمد کاشانی‏پور؛ حسن یزدی‏فر؛ علی حمیدی‏زاده (1399). «چارچوبی برای رتبه‏بندی افشای مسئولیت‏پذیری اجتماعی شرکت‏ها»، پژوهشهای حسابداری مالی، س 12، ش 1، پیاپی 43، ص 103-124.
  • کاوسی، اسماعیل؛ فرزانه چاوش‌باشی (1389). «بررسی رابطة مسئولیت اجتماعی و سرمایة اجتماعی در سازمان»، پژوهشنامه، ش 61، ‎ص 51 ـ 68.
  • کاوسی، اسماعیل؛ عباس طلوعی ( 1389). «ابعاد، مؤلفه‌ها، و شاخص‌های اندازه‌گیری سرمایة اجتماعی»، پژوهشنامه، ش 5، گروه پژوهشهای فرهنگی و اجتماعی، تهران، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک، ص 51-68.
  • ــــــــــــــــــــــــــــــــ (). «نگرش نوین به سرمایة اجتماعی، طبقه‌بندی رویکردهای گوناگون»، پژوهشنامه، ش 1، معاونت پژوهشهای فرهنگی و اجتماعی، تهران، مرکز تحقیقات استراتژیک. این منبع حذف می شود.
  • معمارزادة طهران، غلام‌رضا؛ معصومه وزیری نظام‌دوست (1389). «بررسی عوامل مؤثر بر مسئولیت سازمان‌های دولتی ایران (نیروگاه برق طرشت)»، مدیریت دولتی، س 1، پیش‌شمارة دوم، ص 64-80.
  • نمازی، محمد؛ رامین زراعتگری (1388). «بررسی کاربرد نسبت کیوتوبین و مقایسة آن با سایر معیارهای ارزیابی عملکرد مدیران در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران»، پیشرفتهای حسابداری دانشگاه شیراز، د 1، ش 1، ص 262 ـ

References

Amir-Ghasemkhani, S., Kazemi, M., & Mullah-Hosseini, A. (2016). “Corporate Social Responsibility and Its Role in Achieving Competitive Advantage”, Applied Studies in Management and Development Sciences, Vol. 1, No. 2, pp. 21-41. (in Persian)

 

  • Antoni, G.D. & Portale, E. (2011). “The effect of Corporate Social Responsibility on Social Capital creation in social cooperatives”, Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, Vol. 40, No 3, pp. 566-582.
  • Arab-Salehi, M., Sadeghi, G., & Moinuddin, M. (2013). Relationship between social responsibility and financial performance of companies listed on the Tehran Stock Exchange”, Empirical Accounting Research, Third Year. (in Persian)
  • Arshad, S. & Razak, A. (2018). The strategic use of decentralized institutions: Exploring certification with the ISO 14001 management standard, Academy of Management Journal, 48, 1091–1106.
  • Arsoy, A. P., Arabici, Ö., & Çiftcioglu, A. (2012). Corporate Social Responsibility And Financial Performance Relationship: The Case Of Turkey”, The Journal of Accounting and Finance, 159-176.
  • Atale, N. & Helge, E. J. (2014). Proposed Framework for Government of India to Effectively MonitorMandatory CSR Initiatives of public Sector Enterprises in India”, Journal of the Human Values, 20(1), 75-83.
  • Babalola, Y. (2012). The Impact of Corporate Social Responsibility on Firms Profitability in Nigeria”, European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, Issue 45, 1450-2275.
  • Bani-Mahd, B., Arabi, M., & Hasanpour, Sh. (2016). Book of Experimental Research and Methodology in Accounting, Tehran, Termeh Publishing. (in Persian)
  • Banker, R., Mashruwala,, & Tripathy, A. (2014). Does a differentiation strategy lead to more sustainable financial performance than a cost leadership strategy?, Management Decision, 52, pp. 872–896.
  • Bergkvist, J.P. (2006). E.S.T. Education Network Think Tank VI: Corporate Social Responsibility for Sustainable Tourism”, Anatolia: An International Journal of Tourism and Hospitality Research, Vol. 17, No 2, pp. .
  • Black, B. S., Kim,, Jang, H., & Park, S.P. (2009). How Corporate Governance Affects Firm Value: Evidence on Channels from Korea”, Electronic copy available at://ssrn.com.
  • Boehe, D. M. & Cruz, B. )2010(. Corporate social responsibility, product differentiation strategy and export performance, Journal of Business Ethics, 91, pp. 325–346.
  • Boulouta, I. & Pitelis, N. )2014(. Who needs CSR? The impact of corporate social responsibility on national competitiveness, Journal of Business Ethics, 119, pp. 349–364.
  • Bowey, J.L. & Easton, G. (2007). Net social capital processes”, Journal of Business & Industrial Marketing, Vol. 22, No. 3, pp. 171-
  • Chaudhri, V. (2014). “Corporate Social Responsibility and the Communication Imperative: Perspectives From CSR Managers, International Journal of Business Communication, 1-24.
  • Chavosh-Bashi, F. (2010). An introduction to social responsibility at the organizational level”, Research Letter, 62, of Social Responsibility, Deputy of Cultural and Social Research, Publication of Strategic Research Institute. (in Persian)
  • Cheung, Y.-L., Jiang, K., Mak, B. S., & Tan, W. (2013). Corporate Social Performance, Firm Valuation, and Industrial Difference: Evidence from Hong Kong”, Journal of Business Ethics.
  • Cho, & Tsang, A. (2020). “Corporate Social Responsibility, Product Strategy, and Firm Value”, Asia-Pacific Journal of Financial Studies, 0, pp. 1–27.
  • Darabi, R., Vaqfi, S.H., & Salmanian, M. (2015). Investigating the relationship between value-added social responsibility reporting and risk of companies listed on the Tehran Stock Exchange”, Value and Behavioral Accounting Quarterly, First Year, Second (in Persian)
  • David, J. S., Hwang,, Pei, B. K., & Reneau, J. H. (2002). The performance effects of congruence between product competitive strategies and purchasing management design, Management Science, 48, pp. 866–885.
  • Deegan, C. (2007). Financial Accounting Theory, 2nd ed., Sydney, McGraw-Hill.
  • Doaei, H. & Fathi, A. (2006). Green Road Marketing to Sustainable Competition, Tadbir, No. 173. (in Persian)
  • Faraji, O., Jannati Daryaknari, F., Mansoori, K., & Younesi Moti, F. (2020). Corporate Social Responsibility and Firm Value: The Mediating Role of Earnings Management”, Social Capital Management, 7, No. 1, pp. 25-58. (in Persian)
  • Freeman, R. E. (1984). Strategic Management: A Stakeholder Approach, Boston, Cambridge University Press.
  • Hajiha, Z. (2018). Competitive strategies, company performance and social responsibility as the third strategy”, Journal of Management Accounting, Eleventh Year, No. 36. (in Persian)
  • Hajiha, Z. & Shakeri, A. (2019). Corporate governance, disclosure of social responsibility and company value”, Accounting and Auditing Research, Eleventh Year, No. 441, 175-192. (in Persian)
  • Hasas-Yeganeh, Y., Sohrabi, H.A., & Ghavasi Kenari, M. (2020). The relationship between social responsibility reporting and company value”, Financial accounting and auditing research, twelfth year, 45, pp. 1-20. (in Persian)
  • Hafez, H. (2016). “Corporate Social Responsibility And Firm Value: An Empirical Study Of An Emerging Economy”, Journal of Governance and Regulation, Vol. 5, Issue 4.
  • Heydari Kordzangneh, Gh., Noravesh, I., & Jafari, MH. (2017). Social responsibility and financial performance in companies listed on the stock exchange, Economic Journal, Nos. 3 and 4, 53-78. (in Persian)
  • Ittner, C. & Larcker, D. (1997). Product Development Cycle Time and Organizational Performance”, Journal of Marketing Research, 34(1), 13-23.
  • Jonker, & deWitte, M. (2006). The Challenge of Organizing and Implementing Corporate Social Responsibility, Edition: illustrated, Publisher: Palgrave Macmillan UK.
  • Kashanipour, M., Kazempour, M., & Ismail-Beigi, F. (2018). Social responsibility in the banking industry of different countries of the world”, Accounting and Auditing Studies, 27, pp. 19-34. (in Persian)
  • Kavusi, I. & Chavosh-Bashi, F. (2010). Investigating the relationship between social responsibility and social capital in the organization”, Research Journal, 61, pp. 51-68. (in Persian)

Kavusi, I., Tolouei, A. (2010). “Dimensions, components, and indicators of measuring social capital”, Research Journal, Vol. 5, Cultural and Social Research Group, Tehran, Strategic Research Institute, pp. 51-68. (in Persian)

  • Kazempour, M., Kashanipour, M., Yazdifar, H., & Hamidzadeh, A. (2020). A framework for ranking corporate social responsibility disclosures”, Financial Accounting Research, Year 12, N 1, Consecutive 43. (in Persian)
  • Kim, , Haidan, L., & Siqi, L. (2014). “Corporate social responsibility and stock price crash risk”, Journal of Banking & Finance, 43, pp. 1-13.
  • Leewillen, W.G. & S. Badernat, G. (1997). “On the measurement of Tobin’s q”, Journal of Financial Economics, Vol. 44, pp. 77-122.
  • Loannou, & Serafeim, G. )2012(. The Impact of Corporate Culture of Sustainability on Corporate Behavior and Performance”, January Journal of International Business Studies, 43, pp. 1-31.
  • Luo, X. & Bhattacharya, B. )2006(. Corporate social responsibility, customer satisfaction, and market value, Journal of Marketing, 70, pp. 1–18.
  • McWilliams, A. & Siegel, )2000(. Corporate social responsibility and financial performance: Correlation or misspecification?, Strategic Management Journal, 21, pp. 603–609.
  • -------------------------------------. (2001). Corporate social responsibility: A theory of the firm perspective, Academy of Management Review, 26, pp. 117–127.
  • McWilliams, A., Siegel,, & Wright, P. M. )2006(. Corporate social responsibility: Strategic implications, Journal of Management Studies, 43, pp. 1–18.
  • Memarzadeh Tehran, Gh & Vaziri Nezamdoost, M. (2010). A Study of Factors Affecting the Responsibility of Iranian Government Organizations”, Public Management Quarterly, First Year. (in Persian)
  • Miller, D. & Friesen, H. ) Generic Strategies And Performance: An Empirical Examination With American Data: part I: Testing Porter, Organization Studies, 7, pp. 37–55.
  • Mishra, Dev R., Sadok El Ghoul., Omran Guedhami., & Chuk C. Y. Kwok. (2011). Does Corporate Social Responsibility Affect the Cost of Capital?”, Journal of Banking & Finance, 35, Issue 9, pp. 2388-2406.
  • Mishra, S. & Suar, D. (2010). Does Corporate Social Responsibility Influence Firm Performance of Indian Companies?”, Journal of Business Ethics.
  • Mohr, Lois A. & Webb, Deborah J. (2005). The effect of corporate social responsibility and price on consumer responses”, Journal of Consumer Affairs, 39(1), 121-147.
  • Namazi, M. & Zeraatgari, R. (2009). Investigating the application of cytobine ratio and its comparison with other criteria for evaluating the performance of managers in companies listed on the Tehran Stock Exchange”, Journal of Accounting Advances of Shiraz University, 1, No. 1, pp. 231-262. (in Persian)
  • Nekhili, M., Naghati, H., Chtioui, T., & Rebolledo, C. (2017). “Corporate Social Responsibility Disclosure and Market Value: Family Versus Nonfamily Firms”, Journal of Business Research, 77, pp. 41-52.
  • Nuryaman (2013). The Effect of Corporate Social Responsibility Activites on Profitability and Stock Price: Studies on the Companies Listed on Indonesia Stock Exchange”, Journal of Global Management, 6(1), 113-124.

Omidvar, A.R (2005). “Government Policy Making in Promoting Corporate Social Responsibility in Iran”, M.Sc. Thesis, Faculty of Law and Political Science, Department of Public Policy, University of Tehran. (in Persian)

  • Porter, M. E. (1991). Towards a dynamic theory of strategy, Strategic Management Journal, 12, pp. 95–117.
  • ----------------. )1980(. Competitive Strategies, The Free Press, New York.
  • ----------------. )1985(. Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance, Nova, Free Press, New York.
  • Sharbat-Oghli, A., Afshari, D., & Najmi, M. (2010). Social responsibility with companies listed on the Tehran Stock Exchange”, Iranian Journal of Management Sciences, No. 19, pp. 63-81. (in Persian)
  • Siegel, D. S. & Vitaliano, F. )2007(. An empirical analysis of the strategic use of corporate social responsibility, Journal of Economics and Management Strategy, 16, pp. 773–792.
  • Suri, (2015). A comparative study of measuring social capital in Iran”, Economic Modeling Research, Issue 20. (in Persian)
  • . Corporate social responsibility and SMEs competitiveness”, J. Technology Management, Vol. 58, Nos. 1/2, 2012.
  • Tsa, W., Hsu, J., Chen, C., Lin, W., & Chen, S. (2010). An Integrated Approach For Selecting Corporate Social Responsibility Programs And Costs Evaluation In The International Tourist Hotel, International Journal of Hospitality Management, 29(3), pp. 385-396.
  • Van deVelde, E., Vermeir, W., & Corten, F. (2005). Corporate social responsibility and financial performance”, Corporate Governance, 5(3), 129-138.
  • Waddock, S. & Graves, S. (1997). The Corporate Social Performance—Financial performance Link”, Strategic Management Journal, 18, 303-319.

Wright, P. (1987). “A refinement of Porter’s strategies”, Strategic Management Journal, 8, pp. 93–101.