ارائة الگوی توسعة سرمایة اجتماعی و کاربست آن در دانشگاه‌ها (مورد مطالعه: دانشگاه‌های پیام نور استان گیلان)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت دولتی، دانشکدة مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 گروه مدیریت دولتی، دانشکدة مدیریت و حکمرانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف از انجام دادن پژوهش حاضر ارائة مدل سرمایة اجتماعی در دانشگاه‌های پیام نور استان گیلان و کشف عناصر بهبوددهنده و ارتقادهندة آن است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از منظر فلسفه تفسیری و از حیث روش کیفی است که با منطق استقرایی انجام شده است. همچنین، از منظر هدف کاربردی و توسعه‌ای به شمار می‌رود. افراد مورد مطالعه در پژوهش حاضر خبرگان دانشگاه پیام نور استان گیلان بودند که تعداد بیست نفر با رویکرد گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبة نیمه‌ساختاریافته بود. یافته: دستاورد ویژة پژوهش حاضر ارائة مدلی با عناصری از قبیل انعطاف ساختاری، افزایش بوروکراسی‌زدایی، توانمندسازی ساختاری، ارزیابی عملکرد مبتنی بر شایستگی، استقرار سیستم مدیریت مبتنی بر هدف، استقرار فرهنگ مبتنی بر اعتماد، افزایش اعتماد و پایبندی به اخلاقیات، توسعة اخلاق حرفه‌ای میان کارکنان، ایجاد فرصت‌های برابر برای توسعة کارکنان، توسعة مراودات بین‌فردی، بهبود مراودات بین مدیریت و کارکنان، تصمیم‌گیری مشارکتی، ارتقای گروه‌های غیر رسمی درون‌سازمانی، بهبود هویت سازمانی و اجرای آن در دانشگاه‌های پیام نور استان گیلان با هدف بهره‌برداری از جنبه‌های مثبت و روشن سرمایة اجتماعی و پرهیز از وجوه تاریک آن است. نتیجه‌گیری: نتیجة پژوهش حاضر حاکی از آن بود که دانشگاه پیام نور استان گیلان از حیث ساختاری، مراوده‌ای، و زمینه‌ای دچار آسیب است. ازین رو، پژوهش به کشف عواملی از دل سرمایة اجتماعی انجامید که هدف آن بهبود شرایط دانشگاه است و می‌تواند نقش درمانگر را بازی کند و آن را از آسیب‌های گوناگون برهاند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


امیرخانی، طیبه و پورعزت، علی‌اصغر (1387). تأملی بر امکان توسعة سرمایة اجتماعی در پرتو عدالت سازمانی در سازمان‌های دولتی. مدیریت دولتی، 1(1)، 19 ـ 32.
پورموسوی، سید موسی؛ عباسی کسبی، دنیا و واحدی، حیدر (1392). تحلیل و ارزیابی مؤلفه‌های سرمایة اجتماعی و تأثیر آن در امنیت اجتماعی شهر (مطالعة موردی: منطقة 21 شهر تهران). آمایش جغرافیایی فضا، دانشگاه گلستان، سال سوم، شمارة دهم.
ثمری، عیسی؛ یمنی‌دوزی سرخابی، محمد؛ صالحی‌عمران، ابراهیم و گرایی‌نژاد، غلام‌رضا (1393). بررسی و شناسایی عوامل مؤثر در فرایند «توسعة دانشگاهی» دردانشگاه‌های دولتی ایران. مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی، 2(4)، 67 ـ 100.
ثمنی، محمد؛ شیرزاد کبریا، بهارک و محمودی، امیرحسین (1399). تدوین الگوی توسعة سرمایة اجتماعی در دانشگاه‌ها با تأکید بر دیدگاه امام خمینی(ره). متین، (86)1، 22 ـ 29.
چالشگر کرد آسیایی، مشرفه؛ یزدانی چراتی، عوض؛ پوررمضان، آتنا و حسین‌زاده، کبری (2019). بررسی سرمایة اجتماعی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مازندران. سلامت و بهداشت، (2)11، 194 ـ 202.‎
حسین‌زاده، علی‌حسین؛ رشیدی، سارا و رستمی، ایوب (1400). مطالعة ارتباط سرمایة اجتماعی با سلامت اجتماعی (مطالعة موردی: جوانان شهر خرم‌آباد). مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، 20(52)، 293 _ 312.
دانایی‌فرد، حسن؛ مولوی، زینب و سهرابی، آرزو (1400). جنبة تاریک سرمایة اجتماعی: بررسی نقش سرمایة اجتماعی در تمایل به فساد اداری. مدیریت سرمایة اجتماعی، (3)8، 425 ـ 449.
رستگاری، امیرحسین؛ حصارزاده، رضا و ساعی، محمدجواد (1400). بررسی نقش سرمایة اجتماعی عمومی بر رفتار نامتقارن هزینه. دانش حسابداری، (1)12، (پیاپی 44)، 19 ـ 44.
زارعی‌‌متین، حسن؛ شمسی، فاطمه و ادیب‌زاده، مرضیه (1396). سرمایة اخلاقی مولد سرمایة اجتماعی. مدیریت سرمایة اجتماعی، (1)4، 27 ـ 44.
زدشتیان، شیرین و کریمی، علی (1398). ارائة مدل اثر سرمایة اجتماعی و سرمایة فکری بر عملکرد سازمانی (مطالعة موردی: ادارات ورزش و جوانان استان کرمانشاه). پژوهش در مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، (۱۷)9، 85 ـ ۹۷.
زکایی، حسین؛ سجادی هزاره، سید امین؛ تجاری، فرشاد و امیرتاش، عبدالرضا (1400). مدل ارتباطی شبکه‌های اجتماعی، سواد رسانه‌ای، سرمایة اجتماعی، و هویت اجتماعی دست‌اندرکاران برنامه‌های ورزشی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران. پژوهش‌های فیزیولوژی و مدیریت در ورزش، (1)13، 147 ـ 160.
قنادان، محمود و اندیشمند، ویدا (1388). نقش دانشگاه در ایجاد سرمایة اجتماعی به منظور ارائة الگوی پیشنهادی برای ارتقای نظام آموزش عالی کشور. دانش و پژوهش در علوم تربیتی ـ برنامهریزی درسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)، شمارة 23، 23 ـ 44.
محمدی، حسین و موسوی‌مقدم، سید محمد (1401). تبیین اصول مدیریت تمایزهای اجتماعی از منظر قرآن و نقش آن در مدیریت سرمایۀ اجتماعی. مدیریت سرمایة اجتماعی، (1)23، 9 ـ 48.
مصطفی‌زاده، معصومه و صادقی، محمدرضا (1393). طراحی مدل توسعة سرمایة اجتماعی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی. مدیریت سرمایة اجتماعی، (2)1، 161 ـ 182.
Amirkhani, T. & Pourezat, A.A. (2008). Reflection on the possibility of social capital development in the light of organizational justice in government organizations. Public Administration, 1(1), 19-32. (in Presian)
Blanca, G. & Ramona, T. (2016). CHANGE, RESISTANCE TO CHANGE AND ORGANIZATIONAL CYNICISM. Studies in Business and Economics no, 11(3)/2016.
Butler, B. & Purchase, S. (2008). Use of social capital among Russian managers of a new generation. Industrial Marketing Management, 37(5), 531-538.
Campante, F., Durante, R., & Tesei, A. (2021). Media and social capital. Annual Review of Economics, 14.
Chaleshgar Kor Asiabi, M., Yazdani Cherati, A., Ramezan, A., & Hosseinzadeh, K. (2019). Survey of social capital of students of Mazandaran University of Medical Sciences. Health and Health, 11(2), 194-202. (in Presian)
Danai Fard, H., Molavi, Z., & Sohrabi, A. (2021). The dark side of social capital: Investigating the role of social capital in the tendency to corruption. Scientific Journal "Social Capital Management", 8(3), 425-449. (in Presian)
Eklinder-Frick, J., Eriksson, L. T., & Hallén, L. (2014). Multidimensional social capital as a boost or a bar to innovativeness. Industrial marketing management, 43(3), 460-472.
Engbers, T. A., Thompson, M. F., & Slaper, T. F. (2017). Theory and measurement in social capital research. Social Indicators Research, 132(2), 537-558.
Ganguly, A., Talukdar, A., & Chatterjee, D. (2019). Evaluating the role of social capital, tacit knowledge sharing, knowledge quality and reciprocity in determining innovation capability of an organization. Journal of Knowledge Management.
Ghanadan, M. & Andishmand, V. (2008). The role of the university in creating social capital in order to provide a suggested model for the promotion of the country's higher education system. knowledge and research in educational sciences - Curriculum planning of the Islamic Azad University, Khorasgan branch (Isfahan), No. 23, 23-44. (in Presian)
Goleman, J.S. (1990). Fundations of Social Theory. Combridge, MA: Harvard university press, Belknap press.
Hartmann, E. & Herb, S. (2015). Interconnectedness of actor bonds in service triads–a social capital perspective. Industrial Marketing Management, 44, 154-165.
Henegedara, R. H. G. W. P. K. & Gamage, D. G. M. P. M. (2019). An Investigation of the Impact of Social Capital for the Entrepreneurial Intentions.
Hosseinzadeh, A.H., Rashidi, S., & Rostami, A. (2021). Studying the relationship between social capital and social health (case study: youth of Khorramabad city). Strategic studies of sport and youth, 20(52), 293-312. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=572936. (in Presian)
Ievdokymov, V., Lehenchuk, S., Zakharov, D., Andrusiv, U., Usatenko, O., & Kovalenko, L. (2020). Social capital measurement based on “The value explorer” method. Management Science Letters, 10(6), 1161-1168.
Kang, S. & Kue Na, Y. (2020). Effects of Strategy Characteristics for Sustainable Competitive Advantage in Sharing Economy Businesses on Creating Shared Value and Performance, Sustainability 2020, 12, 1397; doi:10.3390/su12041397.
Kohtamäki, M., Partanen, J., & Möller, K. (2013). Making a profit with R & D services—The critical role of relational capital. Industrial marketing management, 42(1), 71-81.
Lew, Y. K., Sinkovics, R. R., & Kuivalainen, O. (2013). Upstream internationalization process: Roles of social capital in creating exploratory capability and market performance. International Business Review, 22(6), 1101-1120.
Liu, Y. & Meyer, K.E. (2020). Boundary spanners, HRM practices, and reverse knowledge transfer: the case of Chinese cross-border acquisitions. J. World Bus. 55 (2).
McCann, C., Prest Talbot, A. L., & Westaway, A. (2021). Social Capital for Social Change: Nine Tenths Mentoring Programme, a Solution for Education (In) Justice in South Africa?. International Journal of Educational Leadership Preparation, 16(1), 45-59.
Mishra, S. (2020). Social networks, social capital, social support and academic success in higher education: A systematic review with a special focus on ‘underrepresented’ students. Educational Research Review, 29, 100307.
Mohammadi, H. & Mousavi Moghadam, S. M. (2022). Explaining the principles of managing social differences from the perspective of the Qur'an and its role in managing social capital. Scientific Journal "Social Capital Management", 9(1), 23-48. doi: 10.22059/jscm.2021.313342.2086. (in Presian)
Muringani, J., Fitjar, R. D., & Rodríguez-Pose, A. (2021). Social capital and economic growth in the regions of Europe. Environment and Planning A: Economy and Space, 53(6), 1412-1434.
Mustafazadeh, M. & Sadeghi, M.R. (2014). Designing a social capital development model in universities and higher scientific education centers. Social Capital Management, 1(2), 161-182. doi: 10.22059/jscm.2014.53460. (in Presian)
Nahapiet, J. & Ghoshal, S. (1997). Social capital, intellectual capital and the creation of value in firms. In Academy of Management Proceedings (Vol. 1997, No. 1, pp. 35-39). Briarcliff Manor, NY 10510: Academy of Management.
Naylor, D. & Nyanjom, J. (2021). Educators’ emotions involved in the transition to online teaching in higher education. Higher Education Research & Development, 40(6), 1236-1250.
Ozgun Tarim, Ayse H. S. Z. & Mehves, D. D. (2022). Social capital and organizational performance: The mediating role of innovation activities and intellectual capital. Healthcare Analytics, 100046, ISSN 2772-4425. https://doi.org/10.1016/j.health.2022.100046.
Partanen, J., Möller, K., Westerlund, M., Rajala, R., & Rajala, A. (2008). Social capital in the growth of science-and-technology-based SMEs. Industrial Marketing Management, 37(5), 513-522.
Pinheiro, M. L., Pinho, J. C., & Lucas, C. (2015). The outset of UI R & D relationships: the specific case of biological sciences. European Journal of Innovation Management, 18(3), 282-306.
Pourmousavi, S. M., Abbasbi Kasbi, D., & Vahedi, H. (2013). Analysis and evaluation of the components of social capital and its effect on the social security of the city (A case study of the 21st district of Tehran). Golestan University's scientific-research magazine, 3rd year/ 10th serial number/ Winter 1392. (in Presian)
Price, S. & Reichert, C. (2017). The importance of continuing professional development to career satisfaction and patient care: Meeting the needs of novice to mid-to Late-Career nurses throughout their career span. Administrative Sciences, 7(2), 17-38.
Putnam, R. D. (2000). Bowling alone: The collapse and revival of American community. Simon and Schuster.
Ramström, J. (2008). Inter-organizational meets inter-personal: An exploratory study of social capital processes in relationships between Northern European and ethnic Chinese firms. Industrial Marketing Management, 37(5), 502-512.
Rastagari, A., Hesarzadeh, R., & Sai, M. J. (2021). Examining the role of public social capital on asymmetric spending behavior. Accounting knowledge, 12(1 (series 44)), 19-44. (in Presian) https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=565897.
Salimi Soban, M.R., Yapong Gharavi, M., Mohammadbeigi Selkhori, M., & Bali Chaladar, M. (2021). The effect of social trust and security of urban spaces in the development of tourism (case study: Gorgan city). Studies in the geography of mountainous regions, 2(1 (series 5)), 23-38. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=577521. (In Presian)
Samani, M., Shirzad Kobriya, B., & Mahmoudi, A.H. (2020). Development of social capital development model in universities with emphasis on Imam Khomeini's view. Matin, 22(86), 1-29. (in Presian)
Samri, I., Yemeni Dozi Sorkhabi, M., Salehi Emran, I., & Grainejad, Gh. (2014). Investigating and identifying factors in the process of "academic development" in Iran's state universities. Two quarterly studies of educational planning, 2(4), 67-100. (in Presian)
Sözbilir, F. (2018). The interaction between social capital, creativity and efficiency in organizations. Thinking Skills and Creativity, 27, 92-100.
Syaharuddin, S., Mutiani, M., Handy, M. R. N., Abbas, E. W., & Jumriani, J. (2022). Putting Transformative Learning in Higher Education Based on Linking Capital. Journal of Education and Learning (EduLearn), 16(1), 58-64.
Tipu, S. A. A. & Fantazy, K. (2018). Exploring the relationships of strategic entrepreneurship and social capital to sustainable supply chain management and organizational performance. International Journal of Productivity and Performance Management.
Tsai, F. S. & Hsu, I. C. (2018). The effects of social capital on knowledge heterogeneity. Management decision.
Tulin, M., Lancee, B., & Volker, B. (2018). Personality and social capital. Social psychology quarterly, 81(4), 295-318.
Villalonga-Olives, E. & Kawachi, I. (2015). The measurement of social capital. Gaceta sanitaria, 29, 62-64.
Westerlund, M. & Svahn, S. (2008). A relationship value perspective of social capital in networks of software SMEs. Industrial Marketing Management, 37(5), 492-501.
Zadashtian, Sh. & Karimi, A. (2019). Presenting the model of the effect of social capital and intellectual capital on organizational performance (case study: sports and youth departments of Kermanshah province). Research in sports management and movement behavior, 9(17), 97-85. (in Presian)
Zarei-Matin, H., Shamsi, F., & Adibzadeh, M. (2016). Moral capital that generates social capital. Social Capital Management, 4(1), 27-44. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=353784. (in Presian)
Zhang, W. (2022). Social capital, income and subjective well-being: evidence in rural China. Heliyon, e08705.
Zokai, H., Sajjadi Hazare, S. A., Tejari, F., & Amirtash, A. (2021). The communication model of social networks, media literacy, social capital and social identity of those involved in the sports programs of the Islamic Republic of Iran. Physiology and management research in sports, 13(1), 147-160. (in Presian)