تأثیر رهبری سازمان مبتنی بر علوم اعصاب بر اثربخشی آموزش کارکنان با نقش میانجی سرمایۀ اجتماعی در شرکت‌های دانش‌بنیان

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

گروه مدیریت، دانشکدة مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر رهبری سازمان مبتنی بر علوم اعصاب بر آموزش منابع انسانی با نقش میانجی سرمایۀ اجتماعی در شرکت‌های دانش‌بنیان بود. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ نحوة گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع پیمایشی و مدل‏ معادلات ساختاری است. جامعة مورد مطالعه در این پژوهش شرکت‌های دانش‌بنیان پارک علم و فناوری دانشگاه تهران در سال 1401 بود. از 256 نفر حجم جامعه، 152 نفر از 17 شرکت به عنوان حجم نمونه تعیین شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها نیز پرسشنامة استاندارد بود. نتایج پژوهش نشان داد سرمایة اجتماعی در زمینة رهبری سازمان مبتنی بر علوم اعصاب و اثربخشی آموزش کارکنان نقش میانجی دارد. رهبری مبتنی بر علوم اعصاب بر اثربخشی آموزش کارکنان و سرمایة اجتماعی تأثیر مثبت و مستقیم دارد. همچنین تأثیر سرمایة اجتماعی بر اثربخشی آموزش کارکنان نیز تأیید شد. با توجه به نتایج تحقیق، پیشنهاد می‌شود سازمان‌ها با توجه به ابعاد رهبری سازمان مبتنی بر علوم اعصاب به منظور کاهش سطح تنش و نگرانی، ایجاد احساس همدلی و حمایت سازمان، ایجاد ثبات و امنیت کاری، و خلق امید و اشتیاق به آینده تلاش کنند. مدیران می‌توانند با توجه به ابعاد سرمایة اجتماعی کارکنان را در فعالیت‌های سازمانی مشارکت دهند و با تقویت این تفکر که کارکنان در آیندة سازمان سهم دارند میزان اثربخشی آموزش کارکنان را افزایش دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


احمدی بهروز، نسیم (1399). تأثیر رهبری مبتنی بر علوم اعصاب بر هوش هیجانی کارکنان شرکت دخانیات ایران. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.
احمدی، کیومرث (1397). ارائة مدلی جهت بسط مفهومی رهبری مبتنی بر علوم اعصاب (نورولیدرشیپ) در سازمان‌های ایرانی. ششمین کنفرانس ملی آموزش و توسعة سرمایة انسانی.
احمدی، کیومرث (1398). نورولیدرشیپ و ظرفیت‌های آن در تحول سازمانی. فصلنامة تخصصی سازمان اداری و استخدامی کشور، 4، 54 ـ 69.
حسینی‌نسب، صبا (1399). نورولیدرشیپ یا رهبری عصب‌محور. آزمایشگاه کسب‌وکار عصبی.
سالم‌قهفرخی، امین؛ علی‌خواه، ساهره؛ رستمی، محسن و رضایی، رضا (1398). نقش کاربردی علوم اعصاب در مدیریت؛ مفاهیم و نظریه‌ها. مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، 4(3)، 59 ـ 68.
شاهرکنی، حبیب‌الله (1401). نقش مدیران در آموزش کارکنان. تدبیر، 1 ـ 6.
عسکریان، مصطفی؛ دهقان نجم‌آبادی، منصور و برجی‌خانی اوانکی، محرم‌علی (1394). بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی بر اثربخشی آموزش کارکنان. آموزش و اثربخشی آموزش کارکنان، سال 2، شمارة 5، 97 ـ 125.
غلامی مبارک‌آبادی، ر. و دلجوی شهیر، ج. (1395). تأثیر سرمایة اجتماعی بر اثربخشی آموزش کارکنان. اولین همایش سراسری مطالعات نوین در علوم اجتماعی و اقتصادی.
فروغی ابری، احمدعلی؛ نادی، محمدعلی و ابراهیم‌پور، علی‌رضا (1387). عوامل مؤثر بر ارتقای کیفیت آموزش ضمن خدمت کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان. پژوهش در برنامة درسی، 22(19)، 61 ـ 78.
کوشکی، و احمدی بهروز، ن. (1398). نورولیدرشیپ (رهبری دوستدار مغز). تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
لطفی، علی؛ خرازی، سید کمال؛ پورکریمی، جواد و عزتی، میترا  (1398). شناسایی عوامل مؤثر و مؤلفه‌های آمادگی شناختی رؤسای دانشگاه از نظر متخصصان علوم شناختی و آموزش عالی، مجله تازه های علوم شناختی،دوره ،21 شماره ،3 پاییز 1398 صفحات 94-104.
مبشری، محمد (1401). سرمایة اجتماعی چیست؟. راهکار مدیریت، 1 ـ 7.
میر، فهیمه و جهان‌دیده، مرضیه (1397). ضرورت و جایگاه اثربخشی آموزش کارکنان در سازمان‌ها. پژوهش ملل، 4(39)، 125 ـ 140.
نبوی، جواد (1399). نقش اثربخشی آموزش کارکنان در موفقیت سازمان‌ها. سیستم آموزشی توانا، 1 ـ 10.
Abrar-ul-haq, A. F. & Akram, F. (2015). The Impact of Social Capital on Educational Attainment: Evidence from Rural Areas of Pakistan. Research on Humanities and Social Sciences, 5, 13, 95-102.
Ahmadi Behrouz, N. (2019). The effect of leadership based on neuroscience on the emotional intelligence of employees of Iran Tobacco Company. Allameh Tabatabai University. (in Persian)
Ahmadi, K. (2018). Neuroleadership and its capacities in organizational transformation. Specialized Quarterly of the Administrative and Employment Organization of the country, 4, 54-69. (in Persian)
Ahmadi, K (2017). Presenting a model to develop the concept of leadership based on neuroscience (neuroleadership) in Iranian organizations. The 6th National Conference on Education and Human Capital Development. (in Persian)
Askarian, M., Dehghan Najmabadi, M., & Borji Khani Avanki, M. (2014). Investigating the effect of social capital on the effectiveness of employee training. Quarterly Journal of Training and Effectiveness of Staff Training, Year 2, No. 5, 97-125. (in Persian)
Burton, C. (2021). The Importance Of Training Your Employees: 25 Reasons. Thinkific plus, 1-15.
Foroghi Abri, A., Nadi, M., & Ebrahimpour, A. (2007). Effective factors on improving the quality of in-service education for the employees of Islamic Azad University, Khorasgan branch. Curriculum Research, 22(19), 61-78. (in Persian)
Gholami Mubarakabadi, R. & Deljoy Shahir, J. (2016). The effect of social capital on the effectiveness of employee training. Presented at the first national conference of modern studies in social and economic sciences. (in Persian)
Gkintoni, E., Halkiopoulos, C., & Antonopoulou, H. (2022). Neuroleadership as an Asset in Educational Settings: An Overview. Emerging science journal, 6, 4.
Ha, T. & Nguyen, P. (2020). Social capital, knowledge sharing and firm performance. Management Science Letters, 10(12), 2923–2930.
Heathfield, S. (2021). What Is Human Resource Development?. Retrieved from at: https://www.thebalancecareers.com
Hosseini Nasab, S. (2019). Neuroleadership or nerve-oriented leadership. Neural Business Lab, 1-9. (in Persian)
Joy, M. M. (2018). The Neuroscience of Leadership. Cochin University of Science and Technology.
Kenton, W. (2019). What is social capital. Retrieved from at: https://www.investopedia.com
Kiefer, T. (2011). Neuroleadership – Making change happen. Ivey business journal, 1-7.
Kirkpatrick, D. L. (1996). Evaluating Training Programs. Published by Berrett-Koehler Publishers.
Koshki, B. & Ahmadi Behrouz, N. (2018). Neuroleadership (brain-friendly leadership). Tehran: Allameh Tabatabai University. (in Persian)
Mir, F. & Jahandideh, M. (2017). The necessity and effectiveness of employee training in organizations. International Journal of Nations Research, 4(39), 125-140. (in Persian)
Mubasheri, M. (1401). What is social capital?. Management solution, 1-7. (in Persian)
Nabvi, J. (2019). The role of the effectiveness of employee training in the success of organizations. Powerful educational system, 1-10. (in Persian)
Nahapiet, J. & Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital, and the organizational advantage. Academy of Management Review, 23(2), 242-266.
Psychogios, A. & Dimitriadis, N. (2021). Brain-Adjusted Relational Leadership: A Social-Constructed Consciousness Approach to Leader-Follower Interaction. Retrieved from at: https://www.frontiersin.org/
Ringleb, A. & Rock, D. (2008). The emerging field of neuroleadership. NeuroLeadership Journal, 1, 3–19.
Salem Qahfarkhi, A., Alikhah, S., Rostami, M., & Rezaei, R. (2018). The applied role of neuroscience in management; Concepts and theories. Bimonthly Scientific-Specialist Journal of Applied Studies in Management and Development Sciences, 4(3), 59-68. (in Persian)
Shahrokani, H. (1401). The role of managers in training employees. Tadbir Monthly, 1-6. (in Persian)
Waldman, D. A., Balthazard, P. A., & Peterson, S. (2011). Social cognitive neuroscience and leadership. The Leadership Quarterly, 22, 1092-1106.
Yadav, A. & JaiAn, P. (2022). Analytical study of Adoption of Neuroleadership Practices and Technology by the Indian Organizations. Neuro Quantology, 20(9), 242-249.
Zwaan, L. A., Vilijoen, R., & Aiken, D. (2019). The role of neuroleadership in work engagement. SA Journal of Human Resource Management, 17(3), 1-9