طراحی مدل توسعه سرمایه اجتماعی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

دانشجوی دکتری، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، ایران

چکیده

سرمایه اجتماعی مفهوم نسبتاً جدیدی است که امروزه در متون نظری مدیریت مورد توجه واقع شده است. لزوم توجه به اهمیت این مفهوم به افزایش علاقه‌مندی پژوهشگران حوزه‌های مرتبط به توسعه مدل‌ها و شناسایی شاخص‌های مختلف به منظور شناسایی و بهره‌گیری بیشتر از آن منجر شده است. به این ترتیب، هدف اصلی پژوهش حاضر طراحی مدلی جهت توسعه سرمایه اجتماعی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی است. برای رسیدن به این هدف پس از مطالعه متون نظری موجود از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده‌ها استفاده شده است. این تحقیق کاربردی است و روش ترکیبی را به‌کار گرفته است. فن تحلیل داده‌ها، تحلیل تم است و برای تحلیل داده‌های کمی نرم‌افزارSPSS19 به‌کار گرفته شده است. نتایج تحلیل آماری مدل را تأیید کرد و نشان داد توسعه سرمایه اجتماعی در دو بعد عینی و ذهنی و پنج مؤلفه فردی، گروهی، سازمانی، ساختاری و مدیریتی و بیست و هشت شاخص قابل دستیابی است. 

کلیدواژه‌ها


  1. الوانی، سیدمهدی (1378). «نقش مدیریت در ایجاد و توسعه سرمایه اجتماعی». ماهنامه تدبیر، شماره 100، صفحات 32-29.
  2. الوانی، سیدمهدی؛ سیدنقوی، میرعلی (1381). «سرمایه اجتماعی: مفاهیم و نظریه­ها». فصل‌نامه مطالعات مدیریت، شماره‌های 33 و 34، صفحات 26-3.
  3. پورعزت، علی­اصغر (1382). طراحی سیستم خط­مشی­گذاری برای تحقق عدالت اجتماعی بر مبنای حکومت حق­مدار علوی. رساله دکتری مدیریت سیاست‌گذاریعمومی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.
  4. خضری، محمد (1385). «دولت و سرمایه احتماعی». فصل‌نامه مطالعات راهبردی، دور نهم، شماره 31، صفحات 52-31.
  5. دانائی­فرد، حسن (1386). «همسازی پژوهش‌های کمی و کیفی: تأملی بر پژوهش­های شیوه‌های ترکیبی». حوزه و دانشگاه، روش‌شناسی علوم انسانی، دوره 53، شماره 13، صفحات 63-35.
  6. درانی، کمال؛ رشیدی، زهرا (1387). «بررسی تعاریف، مفاهیم و چگونگی ایجاد سرمایه اجتماعی (با تأکید بر اعتماد اجتماعی)». ماهنامه مهندسی فرهنگی، سال دوم، شماره‌های 17 و 18، صفحات 19-8.
  7. سهامی، سوسن؛ سرایی، حسن؛ کلدی، علیرضا (1390). «رابطه سرمایه اجتماعی با ارزش­های معطوف به توسعه زنان». رفاه اجتماعی، سال یازدهم، شماره 42، صفحات 280-255.
  8. شاه‌حسینی، ماهرو (1382). مطالعه و بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی در عملکرد انجمن‌های اعتبار گردش زنان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته جامعه‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد.
  9. فقیهی، ابوالحسن؛ فیضی، طاهره (1385). «سرمایه اجتماعی: رویکردی نو در سازمان». دانش مدیریت، دوره 19، شماره 72، صفحات 46-23.

10. قلیچ‌لی، بهروز (1388). مدیریت دانش: فرایند خلق، تسهیم و کاربرد سرمایه فکری در کسب و کارها. تهران، سمت.

11. کلمن، جیمز (1377). بنیادهای نظریه اجتماعی. ترجمه منوچهر صبوری کاشانی، تهران، نشر نی.

12. منظور، داوود؛ یادی­پور، مهدی (1387). «سرمایه اجتماعی عامل توسعه اجتماعی و اقتصادی». فصل‌نامه راهبرد یاس، شماره 15، صفحات 162-140.

13. Abili, Kh. (2010). “Social Capital Management in Iranian Knowledge Based Organizations”. Electronic Journal of Knowledge Management, 9 (3), 203-210.

14. Bhandari, H.; Yasunobu. K. (2009). “What is Social Capital? A Comprehensive Review of the Concept”. Asian Journal of Social Science, 37 (3), 480–510.

15. Bourdieu, P.(1985). Handbook of theory and research for sociology of education. New York, Greenwood.

16. Chamlee-Wright, E. (2008). “The Structure of Social Capital: An Austrian Perspective on its Nature and Development”. Review of Political Economy, 20 (1), 41–58.

17. Chang, S. C.; Tu, C. J.; Li, T. J.; Tsai, B. K. (2010). “Social capital, cooperative performance, and future cooperation intention among recreational farm area owners in Taiwan”, Social Behavior and Personality, 38 (10), 1409-1430.

18. Coleman, J. S. (1993). “The rational reconstruction of society”. American Sociological Review, 58 (1), 1–15.

19. Creswell, J. W. (2003). Research Design: Qualitative and Mixed Methods Approaches. Thousand Oaks, CA, Sage.

20. Dingaa, E. (2014). “Social capital and social justice”. Procedia Economics and Finance, 8, 246–253.

21. Fang, R.; Duffy, M. K.; Shaw, J. D. (2011). “The Organizational Socialization Process: Review and Development of a Social Capital Model”. Journal of Management, 37 (1), 127-152.

22. Fukuyama, F. (1995). Trust: The Social Virtues and the Creation of Prosperity. New York, Free Press.

23. Fukuyama, F. (2001) Culture and Economic Development: Cultural Concerns, In Smelser, N. J.; Baltes, p.B. (eds) International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences. Oxford, UK, Pergamon, 3130–3134.

24. Goyal, A. & Akhilesh, K. B. (2007). “Interplay among innovativeness, cognitive intelligence, emotional intelligence and social capital of work team”. Team Performance Management, 3 (1/8), 206-226.

25. Hamdan, H.; Yusof, F.; Azziyati Marzukhi, M. (2014). “Social Capital and Quality of Life in Urban Neighborhoods High Density Housing”. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 153, 169-179.

26. Harper, R. (2002). “The Measurement of Social Capital in the UK”. Paper prepared for the OECD-ONS conference on Social Capital Measurement, London, 26–27.

27. Harper, R. (2001). “Social Capital: A review of the literature”. Social Analysis and Reporting Division Office for National Statistics, 1-26.

28. Hayami, Y. (2009). “Social Capital, Human Capital and the Community Mechanism: Toward a Conceptual Framework for Economists”. Journal of Development Studies, 45 (1), 96–123.

29. Hombres, B.; Rocco, L.; Suhrcke, M.; McKee, M. (2006). Does Social Capital DetermineHealth? Evidence from Eight Transition Countries. Rome, Institute for the Protection and Security of the Citizen.

30. Iwase, T.; Suzuki, E.; Fujiwara, T.; Takao, S.; Doi, H.; Kawachi, I. (2012). “Do bonding and bridging social capital have differential effects on self-rated health? A community based study in Japan”. J. Epidemiology Community Health, 66 (6), 557-562.

31. Kreinter, R.; kinicki, A. (2004). Organizational behavior. Sixth Edition, Boston, McGraw Hill-Irwin.

32. Lin, N. (2001). Social Capital: A Theory of Social Structure and Action. Cambridge, Cambridge University Press.

33. Marshall, T. H. (1950). Citizenship and Social Class. Cambridge, Cambridge University Press.

34. Mat Isa, R.; Abdollah, N. L.; Senick, Z. C. (2010). “Social Capital Dimension for tacit knowledge sharing: exploring the indicators”. Journal Pengurusan, 30, 75-91.

35. Nahapiet, j. and Ghoshal, S. (1998). “Social capital, intellectual capital and the organizational advantage”. Academy of Management Review, 23 (2), 242-266.

36. Nejatbakhsh Esfahani, A.; Nourian, S.; Shafighi Bady, M. (2012). “The study of relationship between social capital and organizational citizenship behavior in Iran Carpet Joint Stock Company”. International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 3, 2720-2727.

37. Owen, A. L.; Videras, J. (2009). “Reconsidering social capital: a latent class approach”. Empir Econ, 37 (3), 555-582.

38. Oxoby, R. (2009). “Understanding social inclusion, social cohesion, and social capital”. International Journal of Social Economics, 36 (12), pp. 1133-1152.

39. Pare, S.; Menzies, T.; Filion, L-J.; Brenner, G. (2008). “Social capital & co-leadership in ethnic enterprises in Canada”. Journal of Enterprising Communities: People & Places in the Global Economy, 2 (1), 52-72.

40. Paxton, p.(1999). “Is Social Capital Declining in the United States? A Multiple Indicator Assessment”. American Journal of sociology, 105, 88-127.

41. Paxton, p.(2002). “Social Capital and Democracy: An Interdependent Relationship”. American Sociological Review, 67 (2), 254–277.

42. Poortinga, W. (2012). “Community resilience and health: the role of bonding, bridging, and linking aspects of social capital”. Health & Place, 18 (2), 286-295.

 

43. Portes A. (1995). The Economic Sociology of Immigration. Russell Sage Foundation, New York.

44. Portes, A. (1998). Social capital: Its origins and applications in modern sociology”. Annual Review of Sociology, 24 (1), 1-25.

45. Productivity Commission (2003). Social Capital: Reviewing the Concept and its Policy Implications. Research Paper. Canberra, AusInfo.

46. Putnam, R. (1993). Making Democracy Work: Civic Traditions in Modern Italy. Princeton, NJ, Princeton University Press.

47. Putnam, R. (2000). Bowling alone: the collapse and revival of American community. New York, Simon and Schuster.

48. Rodrik, D. (1998). Where Did All the Growth Go? External Shocks, Social Conflicts, andGrowth Collapses. NBER Working Paper No. 6350. Cambridge, MA: National Bureau of Economic Research.

49. Sabatini, F. (2006). The Empirics of Social Capital and Economic Development: A Critical Perspective. Fondazione Eni Enrico Mattei FEEM) Working Paper 2006/15. Milan: Eni Enrico Mattei Foundation.

50. Sen, A. (1999). Development as Freedom. Oxford, Oxford University Press.

51. Todaro, M. (2000). Economic Development. London (UK), Addison-Wisley Longman Inc.

52. Tsai, B. K. (2006). “Research into the relationships between social capital, leisure participation, and health”. Journal of Outdoor Recreation Study, 19 (1), 1-25.

53. UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) (2002). Social Capital and Poverty Reduction. Which roles for the society organizations and the state?. Paris (France), UNESCO.

54. Verhaeghe, p.P.; Pattyn, E.; Bracke, p.; Verhaeghe, M.; Van de Putte, B. (2012). “The association between network social capital and self-rated health: pouring old wine in new bottles?”. Health & Place, 18 (2), 358-368.

55. Welzel, C.; Inglehart, R.; Deutsch, F. (2005). “Social Capital, Voluntary Associations, and Collective Action: Which Aspects of Social Capital Have the Greatest Civic Payoff?”. Journal of Civil Society, 1 (2), 121-146.

56. Woolcock, M.; Narayan, D. (2000). “Social Capital: Implications for Development Theory, Research, and Policy”. The World Bank Research Observer, 15 (2), 225–249.