بررسی تأثیر حکمرانی خوب بر سرمایۀ اجتماعی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکدۀ مدیریت و حسابداری دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 استادیار دانشکدۀ مدیریت و حسابداری دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری مدیریت سیستم ها دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

نظریۀ حکمرانی خوب را اولین بار بانک جهانی در سال ١٩٨٩ مطرح کرد. حکمرانی خوب عبارت است از فرایندها و ساختارهایی که روابط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را هدایت می‌کند. سرمایۀ اجتماعی در جامعه شامل نهادها، رابطه‌ها، نگرش‌ها و ارزش‌هایی است که بین مردم حاکم است و به توسعۀ اقتصادی و اجتماعی کمک می‌کند. در پژوهش حاضر، تأثیر حکمرانی خوب بر سرمایۀ اجتماعی بررسی شده است. بدین منظور، پنج بعد حاکمیت قانون، حق اظهارنظر، پاسخ‌گویی، شفافیت و اعتماد برای حکمرانی خوب در نظر گرفته شده است. ابزار پژوهش، پرسش‌نامۀ ساختۀ پژوهشگر است که روایی آن را نخبگان تأیید کرده‌اند. پایایی پژوهش نیز به روش آلفای کرونباخ محاسبه شده است. جامعۀ آماری پژوهش، دانشجویان علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی بودند. از میان پرسش‌نامه‌های توزیع‌شده، ٣٨٤ پرسش‌نامه جمع شد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از نرم‌افزار  SPSSو برای آزمون فرضیات پژوهش، از آزمون تی استیودنت استفاده شد. نتایج حاکی از تأثیرگذاری حکمرانی خوب بر سرمایۀ اجتماعی است. از میان ابعاد گوناگون حکمرانی خوب نیز حاکمیت قانون، بیشترین تأثیر را بر سرمایۀ اجتماعی داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. 1.        بیدختی، علی‌اکبر امین، سکینه جعفری، نصراله نوروزی، و معصومه خسروی‌نیا. “تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر رضایت تحصیلی.” دوفصلنامۀ مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی 3 (بهار و تابستان 1392).
  2. 2.        زاهدی، شمس‌السادات، و حبیب ابراهیم‌پور. حکمرانی مبتنی بر پایداری(با تأکید بر حفاظت محیطی). چاپ اول. تهران: انتشارات سمت، 1391.
  3. 3.        ساعی، علی، افشار کبیری، محمد سالار کسرایی، و حسین صادقی. “سرمایۀ اجتماعی و حکمرانی خوب: تحلیل تطبیقی فازی بین‌کشوری از سال 2000 تا 2008.” مسائل اجتماعی ایران 2، شمارۀ 2 (1390): 63-94.
  4. 4.        سعادت، رحمان. “تخمین سطح و توزیع سرمایۀ اجتماعی استانها.” فصلنامۀ علمی پژوهشی رفاه اجتماعی 23 (1385).
  5. 5.        شعبانی، احمد، و محمد سلیمانی. “سنجش و رتبه بندی سطح سرمایۀ اجتماعی در استان‌های کشور (سال 1387).” مطالعات اقتصاد اسلامی 2 (بهار و تابستان 1387): 95-119.
  6. 6.        ضمیری، عبدالحسین، و رضا نصیری حامد. “حکمرانی خوب و نقش شفافیت در تحقق آن.” فساد اداری: زمینه‌ها و راهبردها (مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام) 52 (1389).
  7. 7.        عزیزپور شوبی، علی اکبر، و عیسی نیازی. “بررسی و تبیین تئوری حکمرانی خوب.” ششمین کنفرانس بین المللی مدیریت. 1387.
  8. 8.        کاتوزیان، ناصر. “حکومت قانون و جامعۀ مدنی.” مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی 72 (تابستان 1385): 275-290.
  9. 9.        مصطفی زاده، معصومه، و محمد رضا صادقی. “طراحی مدل توسعه سرمایۀ اجتماعی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی.” مدیریت سرمایۀ اجتماعی 1، شماره 2 (1393): 161-182.
  10. 10.    میدری، احمد، و جعفر خیرخواهان. حکمرانی خوب بنیان توسعه. چاپ اول. تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، 1383.
  11. 11.    نصر اصفهانی، علی، محمد اسماعیل انصاری، علی شائمی برزکی، و حسین آقا حسینی. “بررسی سرمایۀ اجتماعی سازمانی در سازمان‌های خدماتی استان اصفهان (با رویکرد آموزه‌های مدیریت در آثار سعدی).” جامعه‌شناسی کاربردی 41 (بهار 1390): 107-134.
    1. Acar, E. (2011). Effects of Social Capital on Academic Success: A Narrative Sunthesis. Educational Research and Reviews , 6 (6), 456-461.
    2. Bauhr, M., & Grimes, M. (2012). What is Government Transparency? New Measures and Relevance for Quality of Government. The Quality of Government Institute.
    3. Bisung, E., Elliott, S. J., Schuster-Wallace, C. J., Karanja, D. M., & Bernard, A. (2014). Social Capital, Collective Action and Access to Water in Rural Kenya. Social Science & Medicine , 119, 147-154.
    4. Blind, P. K. (2008). Building Trust in government In the Twenty-First Century: Reviewing of Literature and Emerging Issues. 7th Global Forum on Reinventing Government, Building Trust in Government. Vienna, Austria.
    5. Boix, C., & Posner, D. N. (1998). Social Capital: Explaining Its Origins and Effects on Government Performance. British Journal of Political Science , 28 (4), 686-693.
    6. Buralcu, D. (2014). It's Only The Economy, Stupid! Good Governance Matters in Elections. Electoral Studies , 36, 173-185.
    7. Center for Law and Military Operations. (2011). Rule of Law Handbook, a Practitioner's Guide for Judge Advocates. (L. C. Cole, Ed.) Virginia.
    8. DFID. (2009). Measuring Change and Results in Voice and Accountability Work. Working Paper.
    9. Dufur, M. J., Parcel, T. L., & Troutman, K. P. (2013). Does Capital at Home Matter More Than Capital at School? Social Capital Effects on Academic Achievement. Research in Social Stratification and Mobility , 31, 1-21.
    10. Elahi, K. Q.-I. (2009). UNDP on Good Governance. International Journal of Social Economics , 36 (12), 1167-1180.
    11. Fukuyama, F. (1997). Social Capital: The Tanner Lecture on Human Values. Brasenise College.
    12. Gloopen, S., Ranker, L., & Tostensen, A. (2003). Responsiveness to the Concerns of the Poor and Accountability to the Commitment to Poverty Reduction. Development Studies and Human Rights.
    13. Goets, A. M., & Jenkins, R. (2005). Reinventing Accountability, Making Democracy Work for Human Development. New York: Palgrave Macmillan.
    14. Goetz, A. M., & Gaventa, J. (2001). Bringing Citizen Voice and Client Focus into Service Delivery. Institute of Development Studies.
    15. Grigorescu, A. (2003). International Organizations and Government Transparency: linking the International and Domestic Realms. International Studies Quarterly , 47, 643-667.
    16. Grootaert, C. (1998). Social Capital: The Missing Link. Social Development Department. The World Bank.
    17. Ishihara, H., & Pascual, U. (2009). Social Capital in community level environmental governance: A critique. Ecological Economics , 68, 1549-1562.
    18. Jaeyeol, Y., & Dukjin, C. (2009). Transparency, a Key Factor to Improve Social Cohesion: A Review of the Korean Experience in the Context of Social Quality Research. Development and Society , 38 (2), 259-275.
    19. Kaasa, A., & Parts, E. (2007). individual-level determinants of social capital in Europr: differences between country groups. Tartu University Press.
    20. Kardos, M. (2012). The Reflection of Good Governance in Sustainable Development Strategies. Social and Behavioral Science , 1166-1173.
    21. Kaufman, D., Kraay, A., & Mastruzzi, M. (2008). Governance Matters VII: Aggregate and Individual Governance Indicators 1996-2007. Development Research group. The World Bank.
    22. Kaufman, D., Kraay, A., & Mastruzzi, M. (2010). The Worldwide Governance Indicator: Methodology and Analytical Issues. World Bank, The World Bank Development Research Group.
    23. Kaufman, D., Mehrez, G., & Gurgur, T. (2002). Voice or Public Sector Management?, An Empirical Investigation of Determinants of Public Sector Performance Based on A Survey of Public Officials. World Bank and IMF.
    24. Lele, U., Klousia-Marquis, M., & Goswami, S. (2013). Good Governance for Food, Water and Energy Security. Aquatic Procedia , 1, 44-63.
    25. Lin, N. (1999). Building a Network Theory of Social Capital. Connections , 22 (1), 25-51.
    26. Ljung, M. (2014). Social Capital and Political Institution: Evidence that Democracy Fosters Trust. Economics Letters , 122, 44-49.
    27. Manning, N., Shepherd, G., & Guerrero, A. (2010). Results, Performance Budgeting and Trust in government. Washington, D.C.: The World Bank.
    28. Miller, A. H. (1974). Political Issues and Trust in government: 1964-1970. The American Political Science Review , 67 (3), 951-972.
    29. Mulgan, R. (2012). Transparency and Public Sector Performance. Office of the Information Commissioner, Queensland.
    30. Nahapiet, J., & Ghoshal, S. (1998). Social Capital, Intellectual Capital, and the Organizational Advantage. Academy of Management Review , 23 (2), 242-266.
    31. O'neil, T., Floresti, M., & Hudson, A. (2007). Evaluation of Citizans' Voice & Accountability, Review of the Literature & Donor Approaches Report. London: Department for International Development (DFID).
    32. Portes, A. (1998). Social Capital: Its Origins and Applications in Modern Sociology. Annula Review of Sociology , 24, 1-24.
    33. Productivity Commission. (2003). Social Capital: Reviewing the Concept and its Policy Implications. Melbourne: Productivity Commission.
    34. Putnam, R. D. (1993). Making Democracy Work. New Jeersey: Princeton university Press.
    35. Ritter, T. (2013). Social Capital as a Determinant for Good Governance -An Empirical Analysis of the 27 EU Member State-. EGPA Annual Conference. Edinburgh Scotland - UK.
    36. Smith, A., philipson, C., & Scharf, T. (2002). Social Capital: Concepts, Measures and the Implications gor Urban Communities. Working Paper No 9, Keele University, Centre for social gerontology.
    37. Stone, W., & Hughes, J. (2002). Social Capital: Empirical and Measurement Validity. Australian Institute of Family Studies.
    38. Temple, J. (2001). Growth Effects of Education and Social Capital in the OECD Countries. OECD economic Studies , 33.
    39. UNDP. (2010). Voica and Accountability for Improved Service Delivery. Background Paper, UNDP Regional Training Event for the Arab States, Cairo, Egypt.
    40. UNDP. (2009). Voice, Acoountability and Civic Engagement. Bureau for Development Policy. Norway: Oslo Governance Centre.
    41. Waheduzzaman. (2010). Value of People's Participation for Good Governance in Developing Countries. Transforming Government: People, Proces and Policy , 4 (4), 386-402.
    42. World Health Organization (WHO). (1998). Health Promotion Glossary. Geneva: World health Organization.
    43. World Justice Project. (2015). Rule of Law Index.
    44. Yu, H., & Guernsey, A. (n.d.). What is the Rule of Law. Retrieved from http;//www.uiowa.edu/ifdebook/faq/Rule_of_Law.shtml.