نقش واسطه ای مراجع درونی شغلی در ارتباط بین سلامت سازمانی و توسعه سرمایه انسانی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط سلامت سازمانی و سرمایة انسانی با نقش میانجی مراجع درونی شغلی انجام گرفته است. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی، به روش مدل‌یابی معادلات ساختاری است. جامعة آماری شامل همة کارکنان دانشگاه ارومیه است که با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای 221 نفر برای مطالعه انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌های پژوهش سه پرسشنامة استاندارد سلامت سازمانی، مراجع درونی شغلی و سرمایة انسانی به‌کار گرفته شد. داده‌های تحقیق پس از جمع‌آوری با نرم‌افزارهای آماری Amos و SPSS تحلیل شد. نتایج گویای آن است که سلامت سازمانی بر مراجع درونی شغلی اثر مثبت و معنادار می‌گذارد، مراجع درونی شغلی بر سرمایة انسانی اثر مثبت و معنادار می‌گذارد، و سلامت سازمانی از طریق مراجع درونی شغل بر سرمایة انسانی اثر مثبت و معنادار می‌گذارد. در نتیجه می‌توان بیان کرد با توجه به مؤلفه‌های سلامت سازمانی و مراجع درونی شغلی از سوی سازمان می‌توان شاهد توسعة سرمایة انسانی بود.
 
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. اقبال، فرزانه، یارمحمدیان، محمدحسین؛ سیادت، سیدعلی (1387). ارزیابی عملکرد مدیریت منابع انسانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بر اساس مدل تعالی بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت با دو رویکرد پرسشنامه و پروفرما. فصل‌نامة علمی پژوهشی مدیریت سلامت، دورة 11، شمارة 34، صفحات 59-49.
  2. امیرتاش، علی‌محمد؛ مظفری، امیراحمد؛ مهری، کاظم؛ چنانی، حمید (1390). مقایسة لنگرهای شغلی و تعهد سازمانی بین اعضای هیئت علمی تربیت بدنی دانشگاه‌های آزاد اسلامی ایران. فراسوی مدیری، دورة 5، شمارة 17، صفحات 130-111.
  3. امینی، علی‌رضا؛ حجازی، زهره (1387). تحلیل نقش سرمایة انسانی و تحقیق و توسعه در ارتقای بهره‌وری کل عوامل (TFP) در اقتصاد ایران. فصل‌نامة پژوهش‌های اقتصادی ایران، شمارة 35، صفحات 30-1.
  4. انصاری، محمداسماعیل؛ استادی، حسین؛ جاوری، فرشته (1388). بررسی رابطة بین سلامت سازمانی و نگرش‌های مثبت کاری کارکنان در ادارات امور مالیاتی استان اصفهان. فصل‌نامة تخصصی مالیات، دورة 6، شمارة 54، صفحات 66-41.
  5. آهی، پرویز؛ بجانی، حسین (1391)، نقش برنامه‌ریزی مسیر شغلی در موفقیت سازمان، فصل‌نامة منابع انسانی ناجا، سال 7، شمارة 28، صفحات 111-79.
  6. جاهد، حسینعلی (1384). سلامت سازمانی. ماهنامة علمی- آموزشی تدبیر، سال شانزدهم. شمارة 159، صفحات 22-16.
  7. حاجی‌کریمی، عباسعلی؛ رحیمی، فرج‌اله (1389). تأثیر سرمایه‌گذاری منابع انسانی بر مزیت رقابتی: نقش میانجی سرمایة انسانی. چشم‌انداز مدیریت دولتی، شمارة 2، صفحات 39-25.
  8. ذوالقدرنسب، محسن (1384). بررسی رابطة بین سلامت سازمانی و تعهد سازمانی معلمان در مقطع ابتدایی شهر همدان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد علوم تربیتی. دانشگاه تربیت معلم تهران.
  9. زین‌آبادی، حسن‌رضا؛ رضایی، محمدعلی (1391). سلامت سازمانی مدرسه و پیشرفت تحصیلی: تدوین آزمون و اصلاح الکوی علی. فصل‌نامة اندیشه‌های نوین تربیتی، دورة 8، شمارة 4، صفحات 90-65.

10. ساعدی، سارا؛ خلعت‌بری، جواد؛ موری نجف‌آبادی، ندا (1389). رابطة کیفیت زندگی کاری و سلامت سازمانی با خوشنودی شغلی. تازه‌‌های روان‌شناختی صنعتی/ سازمانی، دورة 1، شمارة 4، صفحات 64-55.

11. سلیمانی، نادر (1389). بررسی میزان سلامت سازمانی مدارس شهرستان‌های استان تهران بر اساس الگوی هوی و فیلدمن. فصل‌نامة رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، دورة 1، شمارة 4، صفحات 44-23.

12. سوری، علی؛ مهرگان، نادر (1386). نقش سرمایة اجتماعی در تشکیل سرمایة انسانی. فصل‌نامة پژوهش‌‌­های بازرگانی، شمارة 42، صفحات 219-207.

13. سیدجوادین، سیدرضا؛ حسین‌زاده، ماشاالله (1387). بررسی رابطة بین قابلیت‌های استراتژیک کارکنان و سبک‌های مدیریت منابع انسانی در شرکت‌های صنعتی استان تهران. فصل‌نامة مدرس علوم انسانی، دورة 13، شماررة 1، صفحات 189-159.

14. سیدجوادین، سیدرضا؛ علوی، آزاده؛ انصاری، شهناز (1388). دیدگاه کارکنان علوم پزشکی دربارةه میزان استقرار شاخص‌های سلامت سازمانی در دانشگاه علوم پزشکی. فصل‌نامة مدیریت سلامت، دورة 13، شمارة 41، صفحات 72 – 63.

15. شریعتمداری، مهدی (1388). بررسی رابطة بین سلامت سازمانی با اثربخشی مدیران مدارس مدیریت آموزش‌وپرورش شهر تهران. علوم تربیتی، دورة 2، شمارة 6، صفحات 151-119.

16. شهرزاد، سیدزوران؛ علوی، سیدبابک (1388). جهت‌گیری‌های شغلی و مراجع درونی شغلی برنامه‌نویسان، فصل‌نامة علوم مدیریت ایران، دورة 4، شمارة 16، صفحات 84-55.

17. شیروانی، علیرضا؛ شفیعیه، مسعود (1389). بررسی و ارزیابی سطح بلوغ مدیریت سرمایة انسانی در سازمان‌‌­های بخش دولتی شهر اصفهان. فراسوی مدیریت، دورة 4، شمارة 15، صفحات 114-77.

  1. صادقی، مسعود؛ عمادزاده، مصطفی (1382). برآورد سهم سرمایة انسانی در رشد اقتصادی ایران طی سال‌‌­های 1345-1380. فصل‌نامة پژوهش‌های اقتصادی ایران، شمارة 17، صفحات 98-79.

19. عباس‌پور، عباس (1387). مدیریت منابع انسانی پیشرفته (رویکردها، فرایند‌ها و کارکردها). چاپ سوم، تهران: انتشارات سمت.

20. عریضی سامانی، حمیدرضا؛ ذاکرفرد، میترا؛ نوری، ابوالقاسم (1388). رابطة کارراهه شغلی با اقتدار شغلی و تعهد سازمانی: بررسی موردی کارکنان زن و مرد واحدهای پژوهش و توسعة شرکت‌های صنعتی. مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، دورة 7، شمارة 1، صفحات 93-69.

21. قلاوندی، حسن (1389). تحلیل روابط بین کیفیتزندگی کاری و لنگر‌های مسیر شغلی با منظر عملکرد سازمانی اعضای هئیت علمی دانشگاه‌ها. پایان‌نامة دکتری مدیریت آموزشی، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه اصفهان.

22. ناظم، فتاح (1389). سلامت سازمانی مناطق مختلف دانشگاه آزاد اسلامی. فصل‌نامة اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، دورة 5، شمارة 3، صفحات 22-11.

23. ناظم، فتاح؛ کریم‌زاده، صمد؛ قادری، الهام (1389). بررسی رابطة بین مدیریت دانش و سلامت سازمانی با کارآفرینی کارکنان در سازمان تأمین اجتماعی. فصل‌نامة پژوهش‌های اجتماعی، دورة 9، شمارة 15، صفحات 115-89.

24. Abdullah, L.; Jaafar S.; Imran T. (2013). Ranking of Human Capital Indicators using Analytic Hierarchy Process” Procedia - Social and Behavioral Sciences, 107, 22 – 28.

25. Abeysekera, G.; Guthrie, J. (2004). Human capital reporting in a developing nation. The British Accounting Review, 36(3), 251–268.

26. Akhtar, S. (2011). Role of career anchors for innovative behaviors at workplace. World Applied Sciences Journal, 15(12), 1733-1739,

27. Ann Steele، C. (2009). Measuring career anchors and investigating the role of career anchor congruence. Doctoral Dissertation,, Coventry University in collaboration with the University of Worcester.

28. Barclay, W.B.; Chapman J.R.;  Brown, B.L. (2013). Underlying factor structure of schein’s career anchor model. Journal of Career Assessment August, 21(3), 430-451

29. Bottiani, J.; Bradshawb, C.P.; Mendelsonc, T. (2014). Promoting an equitable and supportive school climate in high schools: The role of school organizational health and staff burnout. Journal of School Psychology, 52, 567–582.

30. Cappellen, T.; Janssens, M. (2005). Career path of global managers: towards future research, Journal of World Business,40, 348-360.

31. Chen Goh, P.; Pheng Lim, K (2004). Disclosing intellectual capital in company annual reports evidence from malaysia. Journal of Intellectual Capital, 5(3), 500-510.

32. Chiu, C.; HsinGinn, H.; Chung, L.; Siao, S. (2007). A study of career anchors and characteristic preferences of IS students. Compute Information Systems, 47(3), 24-33.

33. Danziger, N.; Moore, D.; Valancy, R. (2008). The construct validity of Schein's career anchors orientation inventory. Career Development, 3(1), 7-19.

34. Dipeolu, A.O.; Hargrave, S.; Sniatecki, J.L.; Donaldson, J. (2013). Improving predication of significant career-related constructs for high school students with learning disabilities. The Career Development Quarterly, 60, 207–220.

35. Gerard, I.M.; Arjella, R.; Van Scheppingen, J.; Dijkman, J.; Besten, H. (2010). The organizational benefits of investing in workplace health. International Journal of Workplace Health Management, 3(2), 143-159.

36. Goudarzvand Chegini, M.; Yousefi, S. (2011). Knowledge –based organizations with approach of intellectual capital. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 1(10), 1524-1534.

37. Gulsun H.B. (2010). Measuring and managing intellectual capital: an examination of critical success factors. MA Thesis, University of Wien.

38. Hall, R. M. (2004). Organizational Health of nonsupervisory employees working in full- service restaurants. Hospitality Management, 22, 3-16.

39. Hayolston, L. (2009). Levels of organizational Health in individualist versus. Collectivist Societies: A Seven– Nation study. Organization Science, 7(1), 236-244.

40. Hsu Y.; Fang W. (2009). Intellectual capital and new product development performance: The mediating role of organizational learning capability. Journal of Technological Forecasting & Social Change, 664–677

41. Kleingel, W. (2000). Supervising Organizational Health. Supervision, 7(1), 25-33.

42. Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. Second Edition, New York: The Guilford Press.

43. Kock, R.; Burke, M. (2008). Managing talent in the South African Public Service. Retrieved May 14, 2009, from http://www.entrepreneur.com.

44. Koen, J.; Klehe, U. C.; Van Vianen, A. E. M. (2012). Training career adaptability to facilitate a successful school-to-work transition. Journal of Vocational Behavior, 81, 123-132.

45. Korkmaz, M. (2006). The Relationship between organizational Health and Robust school vision in Elementary schools. Educational Research Quarterly, 1, 14-36.

46. Lee, J.C.; Chen, C.L.; Xie, S.H. (2014). The influence of school organizational health and occupational burnout on self-perceived health status of primary school teachers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 116, 985-989.

47. Levey, J.; Levey, M. (2000). Corporate culture and organizational health. The Institute for Health and Productivity Management.

48. Lin, J.Y. (2014). Effects on diversity of R&D sources and human capital on industrial performance. Technological Forecasting and Social Change, 85, 168-184.

49. Lok, P.; Rhodes, J.; Westwood, B. (2011). The mediating role of organizational subcultures in health care organizations. Journal of Health Organization and Management, 25(5), 506 – 525.

50. Lottuma, J.V.; Van Zandenb, J.L. (2014). Labour productivity and human capital in the Euro sector of the eighteenth century. Explorations in Economic History, 3, 1-18.

51. Lynden, J.L.; Klingle, W. (2000). Supervising organizational health. Supervision Journal, 4(2), 3-5.

52. Marr, B. (2008). What! is intellectual capital?. In L. A. Joia, Strategies for Information Technology and Intellectual Capital: Challenges and Opportunities. Hershey, PA, USA: Information Science Reference:1-9.

53. Mays, S.D. (2007). Anchoring careers through leadership and motivation exploring factors that improve employee satisfaction and retention, PhD Dissertation, University of Phoenix.

54. Nazerali, R. (2007). Non – governmental organizational health operations in Humanitarian crises: The case for technical support units. Harvard University.

55. Pike, S.; Rylander, A.; Roos, G. (2002). Intellectual capital: management and disclosure, In C.W. Choo, and N. Bontis (Eds). The Strategic Management of Intellectual Capital and Organizational Knowledge, NY: Oxford University Press.

56. Ramdass, M.; Lewis, T. (2012). Towards a model for research on the effects of school organizational health factors on primary school performance in Trinidad & Tobago. International Journal of Educational Development, 32(3)’ 482-492.

57. Schein, E.H. (1990). Career anchors: Discovering your real values. San Francisco: Jossey Bass Pfeiffer.

58. Schein, E.H. (1996). Career anchors revisited Implications for career development in the 21 century. Academy of Management Executive, 10(40), 80-88.

59. Singh Bhatt, A. (2011). A career anchor perspective of employees in a large company. 2011 International Conference on Advancements in Information Technology With workshop of ICB MG,. 20, 265-270.

60. Somaya, D.; Willamson, I.O. (2008). Rethinking the war for talents. MIT's Journal of Management Research and Ideas, 49(4), 28-35.

61. Teo, T.; Noyes, J. (2012). Explaining the intention to use technology among pre-service teachers: a multi-group analysis of the Unified Theory of Acceptance and Use of Technology. Interactive Learning Environments, DOI: 10.1080/10494820. 641674.

62. Tzeremes, N.J. (2014). The effect of human capital on countries’ economic efficiency. Economics Letters, In Press, Accepted Manuscript,  9, 421-432.

63. Vuori, J.; Toppinen-Tanner, S.; Mutanen, P. (2013). Effects of resource-building group intervention on career management and mental health in work organizations: Randomized controlled field trial. Journal of Applied Psychology, 97, 273–286.

64. Zahed-Babelan, A.; Moenikia, M. (2010). A study of simple and multiple relations between organizational health and faculty trust in female high schools. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2(2), 1532-1536.