شکل‌گیری رفتارهای شهروندی سازمانی بر مبنای انگیزة خدمت‌محور، سرمایة اجتماعی و تعهد سازمانی (مورد مطالعه: کارکنان بانک‌های دولتی شهر کرمان)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار ، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم ، ایران

2 کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم ، ایران

چکیده

انگیزة خدمت‌محور برای نشان‌دادن انگیزة افراد به‌منظور پیوستن به بخش عمومی ایجاد شده است. هدف این پژوهش شکل‌گیری رفتار شهروندی سازمانی بر مبنای انگیزة خدمت‌محور، سرمایة اجتماعی و تعهد سازمانی است. روش تحقیق توصیفی- همبستگی و از نوع مدل‌سازی معادلات ساختاری است. جامعة آماری همة کارکنان بانک‌‌های دولتی شهر کرمان است که نمونه‌ای به حجم 220 نفر انتخاب شد. برای گردآوری داده‌‌ها چهار پرسشنامة انگیزة خدمت‌محور، رفتارهای شهروندی سازمانی، سرمایة اجتماعی و تعهد سازمانی به‌کار گرفته شد. برای تعیین روایی پرسشنامه‌‌ها تحلیل عاملی تأییدی انجام گرفت. داده‌‌ها پس از جمع‌آوری، با نرم‌افزار‌‌های آماری SPSS و Amos تحلیل شد. نتایج نشان داد انگیزة خدمت‌محور بر تعهد سازمانی، رفتارهای شهروندی سازمانی و سرمایة اجتماعی تأثیر معناداری می‌گذارد. همچنین، تأثیر سرمایة اجتماعی بر تعهد سازمانی و رفتارهای شهروندی، و تأثیر تعهد سازمانی بر رفتارهای شهروندی سازمانی معنادار است. در نهایت، نقش میانجی متغیرهای رفتارهای شهروندی سازمانی و تعهد سازمانی بررسی شد که نقش میانجی این دو متغیر تأیید نشد.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  1. ابارشی، احمد و حسینی، سید یعقوب (1391). مدل‌سازی معادلات ساختاری. تهران: انتشارات جامعه‌ شناسان.
  2. بهروان، حسین و سعیدی، رقیه (1389). عوامل مؤثر بر میزان تعهد سازمانی کارکنان شرکت گاز، نمونة مورد مطالعه: ادارة مرکزی استان خراسان رضوی، شهر مشهد. مجلة علوم اجتماعی دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، شمارة 2، صفحات 199-181.
  3. خورشید، صدیقه (1391). مطالعة تأثیر سرمایة اجتماعی بر تعهد سازمانی کارکنان. فرایند مدیریت توسعه، دورة 25، شمارة 1، صفحات 147-115.
  4. سبحانی‌نژاد، مهدی، شاطری، کریم،؛ فرجی‌ ده‌سرخی، حاتم و اکبری، معصومه (1389). تبیین رابطة رفتارهای شهروندی سازمانی و سرمایة اجتماعی بین کارشناسان دانشگاه تهران. فصل‌نامة علمی پژوهشی دانشگاه شاهد، صفحات 114-101.
  5. شمسی، زهرا، محبعلی‌پور، منیره و الوداری، حسن (1394). بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی بر رفتار شهروندی سازمانی. مدیریت سرمایة اجتماعی، دورة 2، شمارة 1، صفحات 136-117.
  6. کاظم‌زاده بیطالی، مهدی و قاسم‌زاده علیشاهی، ابوالفضل (1392). تبیین نقش و میزان تأثیر سرمایة اجتماعی بر تعهد سازمانی و آموزش اثربخش. مجلة رفتار سازمانی، سال 1، شمارة 2، صفحات 116-105.
  7. لباف، حسن و دلوی، محمدرضا (1383). مدیریت بومی: چالش‌‌ها و راهکارها. مطالعات مدیریت بهبود و تحول، شمارة 43، صفحات 138-113.
  8. مهرابی گوشکی، علی، عزیزی، بیستون و سلمانی، داوود (1388). رابطة بین تعهد سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی، دانشکدة مدیریت دانشگاه تهران، اولین کنفرانس ملی مدیریت رفتار شهروندی سازمانی، صفحات 9-1.
    1. Allen, N.J. & Meyer, J.P. (1997). Commitment in the workplace: Theory, research and application. Human Resource Development Quarterly, 9(3), 309
    2. Alonso, P. & Lewis, G.B. (2001). Public service motivation and job performance evidence from the federal sector. The American Review of Public Administration, 31(4), 363-380.
    3. Appelbaum, S., Bartolomucci, N., Beaumier, E., Boulanger, J., Corrigan, R., Doré, I., ... & Serroni, C. (2004). Organizational citizenship behavior: a case study of culture, leadership and trust. Management Decision, 42(1), 13-40.
    4. Bolino, M.C., Turnley, W.H. & Bloodgood, J.M. (2002). Citizenship behavior and the creation of social capital in organizations. Academy of Management Review, 27(4), 505-522.
    5. Bright, L. (2008). Does public service motivation really make a difference on the job satisfaction and turnover intentions of public employees?. The American Review of Public Administration, 38(2), 149-166.
    6. Brewer, G.A. & Selden, S.C. (2000). Why elephants gallop: Assessing and predicting organizational performance in federal agencies. Journal of Public Administration Research and Theory, 10(4), 685-712.
    7. Bentein, K., Vandenberghe, C., Vandenberg, R. & Stinglhamber, F. (2005). The role of change in the relationship between commitment and turnover: a latent growth modeling approach. Journal of Applied Psychology, 90(3), 468.
    8. Brewer, G.A. (2003). Building social capital: Civic attitudes and behavior of public servants. Journal of Public Administration Research and Theory, 13(1), 5-26.
    9. Buchanan, J.M. (1975). The limits of liberty: Between anarchy and Leviathan (No. 714). Chicago: University of Chicago Press.
    10. Brewer, G.A., Selden, S.C., Facer, I.I. & Rex, L. (2000). Individual conceptions of public service motivation. Public Administration Review, 60(3), 254-264.
    11. Coursey, D.H. & Pandey, S.K. (2007). Public service motivation measurement testing an abridged version of Perry’s proposed scale. Administration & Society, 39(5), 547-568.
    12. Chen, C.A., Hsieh, C.W. & Chen, D.Y. (2014). Fostering public service motivation through workplace trust: Evidence from public managers in Taiwan. Public Administration, 92(4), 954-973.
    13. Chan, W-Y; Lua, Sh, Nie, Y., Lim, S. & Hogan, D. (2010). Organizational and personal predictors of teacher commitment: the mediating role of teacher efficacy and identification with school. American Educational Research Journal, 45(33), 597-630.
    14. Ferdosipour, L. (2016). The relationship among public service motivation, Civic-organizational behavior, and service quality. Iranian Journal of Management Studies, 9(1), 1-20.
    15. Fakhraee, C. & Asadi, M. (2010). A comparative study of “social capital related to teachers’ job satisfaction and organizational commitment of teachers,” the official teachers and tuition in Maragheh -school year. Journal of Sociology, 1(1), 163-137.
    16. Gyvryan, H. & Dindarfrkvsh, F. (2011). Investigate the relationship between social capital and the effectiveness of teachers. Journal of Educational Leadership and Management, Islamic Azad University, Fifth year, Number three, 145-137.
    17. Gellatly, Ian R., Meyer, J.P. & Luchak, A.A. (2006). Combined effects of the three commitment components on focal and discretionary behaviors: A Test of Meyer and Herscovitch’s propositions. Journal of Vocational Behavior, 69, 331-345.
    18. Haghighatian, M., Rabbani, R. & Kazemi, S. (2008). Putnam city high school careers teachers in Isfahan, Islamic Azad University (Iran), 164-147.
    19. Huang, Ch-Ch & You, Ch-S (2011). The three components of organizational commitment on in- role behavior and organizational citizenship behaviors. African Journal of Business Management, 5(28), 11335-11344.
    20. Houston, D.J. (2000). Public-service motivation: A multivariate test. Journal of Public Administration Research and Theory, 10(4), 713-728.
    21. Houston, D.J. (2006). “Walking the walk” of public service motivation: Public employees and charitable gifts of time, blood, and money. Journal of Public Administration Research and Theory, 16(1), 67-86.
    22. Kline, R.B. (2005). Principles and practice of Structural Equation Modeling. (2nd Edition ed.), New York: Guilford Press.
    23. Kline, R. B. (2011). Principles and practice of Structural Equation Modeling. (3nd Edition ed.), New York: Guilford Press.
    24. Kim, S. (2005). Individual-level factors and organizational performance in government organizations. Journal of public Administration Research and Theory, 15(2), 245-261.
    25. Lawrence, J., Ott, M. & Bell, A. (2012). Faculty organizational Commitment and Citizenship. Research in Higher Education, 53, 325-352.
    26. Meyer, J.P., Stanley, D.J., Herscovitch, L. & Topolonytsky, L. (2002), Affective, Continuance, and Normative commitment to the organization: A meta-analysis of antecedents, correlates, and consequences. Journal of Vocational Behavior, 61, 20-52.
    27. Moynihan, D.P. & Pandey, S.K. (2007). The role of organizations in fostering public service motivation. Public Administration Review, 67(1), 40-53.
    28. Meyer, J.P., Becker, T.E. & Vandenberghe, C. (2004). Employee commitment and motivation: a conceptual analysis and integrative model. Journal of Applied Psychology, 89(6), 991-1007.
    29. Perry, J.L. & Wise, L.R. (1990). The motivational bases of public service. Public Administration Review, 50(3), 367-373.
    30. Perry, J.L. (1996). Measuring public service motivation: An assessment of construct reliability and validity. Journal of public Administration Research and Theory, 6(1): 5-22.
    31. Podsakoff, P.M., MacKenzie, S.B., Paine, J.B. & Bachrach, D.G. (2000). Organizational citizenship behaviors: A critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research. Journal of Management, 26(3), 513-563.
    32. Pandey, S.K., Wright, B.E. & Moynihan, D.P. (2007). Public service motivation and interpersonal citizenship behavior in public organizations: Testing a preliminary model. International Public Management Journal, 11(1), 89-108.
    33. Szeman, I. & Kaposy, T. (2010). Cultural theory: an anthology. New York: John Wiley & Sons.
    34. Schede, J. (2011). Public service motivation & prosocial behavior: do public sector employees practice what they preach?. Syracuse. Retrieved September, 2(4), 1-35.
    35. Taylor, J. (2007). The impact of public service motives on work outcomes in Australia: a comparative multi-dimensional analysis. Public Administration, 85(4), 931-959.

 

مجله علمی
دوره 3، شماره 2
تیر 1395
صفحه 233-250

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار