رهبری اخلاقی و تأثیر آن بر سرمایۀ اجتماعی در سازمان‌های خدماتی دولتی (مورد مطالعه: سازمان ثبت اسناد و املاک تهران)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی صنایع، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

2 کارشناس‌‌ارشد MBA، دانشکدۀ مهندسی مواد و صنایع، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

3 دانشجوی دکتری، دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

 یکی از موضوعات مهمی که اخیراً پیرامون سرمایة اجتماعی به آن توجه زیادی می‌شود، اخلاق است. به همین منظور، هدف این پژوهش مطالعة تجربی تأثیر رهبری اخلاقی بر تولید سرمایة اجتماعی در سازمان‌های دولتی با مطالعة سازمان ثبت اسناد و املاک است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش توصیفی- همبستگی اجرا شد. نمونة این تحقیق 202 نفر از کارمندان ثبت اسناد شهر تهران بود. ابزار پژوهش دو پرسشنامة تخصصی (سرمایة اجتماعی و رهبری اخلاقی) بود. با به‌کارگیری تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری، نتایج حاکی از تأثیر رهبری اخلاقی بر هر سه بعد سرمایة اجتماعی (بعد ساختاری، بعد ارتباطی و بعد شناختی) است. نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد نقش رهبری اخلاقی بر تولید سرمایه‌های اجتماعی در سازمان‌های دولتی معنادار است، بدان معنا که با به‌کارگیری رهبری اخلاقی می‌توان برای اعضای سازمان آیندة مشترکی متصور شد که سبب ایجاد وحدت میان اعضای سازمان خواهد شد. این وحدت سرانجام به تعامل سازنده و آن هم به رابطه‌ای برد - برد میان اعضا می‌انجامد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. ابیلی، خدایار، خباره، کبری، نزاری، ابراهیم، و گرایلی، بیژن (1395). نقش خودرهبری و خودمدیریتی بر سرمایه‌های انسانی سازمان‌های خدماتی دولتی. مدیریت دولتی، دورة 8، شمارة 1، صفحات 112-93.
  2. باستانی، علیرضا، و رزمی، سید محمدجواد (1393). رتبه‌بندی غیرمستقیم استان‌های ایران برحسب سرمایة اجتماعی. فصل‌نامة علمی ـ پژوهشی رفاه اجتماعی، سال 14، شمارة 5، صفحات 77-45.
  3. سرلک، محمدعلی، و اسلامی، طاهره (1390). تسهیم دانش در دانشگاه صنعتی شریف: رویکرد سرمایة اجتماعی. مدیریت دولتی، دورۀ 3، شمارۀ 8، صفحات 18-1.
  4. سعادت، رحمان (1387). برآورد روند سرمایۀ اجتماعی در ایران (با استفاده از روش فازی). تحقیقات اقتصادی، دورۀ 43، شمارۀ 2، مقالۀ شمارۀ 3.
  5. سعادت، رحمان (1385). تخمین سطح و توزیع سرمایة اجتماعی استان‌ها. رفاه اجتماعی، دورۀ 6، شمارۀ 23، صفحات 196-173.
  6. سوری، علی، و مهرگان، نادر (1386). نقش سرمایة اجتماعی در تشکیل سرمایة انسانی. پژوهش‌نامة بازرگانی، دورۀ 11، شمارة 42، صفحات 219-207.
  7. سیاهکل رودی، مژگان، فیضی، طاهره، رسولی، رضا، و حضوری، جواد (1394). شناسایی عوامل تأثیرگذار بر تصمیم‌گیری اخلاقی مدیران دانشگاه پیام نور. مدیریت دولتی، دورۀ 7، شمارۀ 3، صفحات 546-525.
  8. رنانی، محمد، و مؤیدفر، رزیتا (1394). چرخه‌های افول اخلاق و اقتصاد. تهران: انتشارات طرح نقد.
  9. رنانی، محسن (1383). تحول گفتمان در اندیشة اقتصادی در ایران. دومین همایش آموزش و پژوهش علم اقتصاد در ایران، دانشگاه علامه طباطبائی.
  10. زبیری، هدی، و ابراهیمی پورفائز، سهند (1394). تورم و کاهش سرمایة اجتماعی ایران. فصل‌نامة علمی-پژوهشی برنامه‌ریزی و بودجه، سال 19، شمارة 4، صفحات 213-183.
  11. ضیایی، محمدصادق، منوریان، عباس، و کاظمی کفرانی، ابراهیم (1390). بررسی رابطة سرمایة اجتماعی و میزان آمادگی سازمانی برای استقرار مدیریت دانش (مطالعة شرکت فولادساز ایرانی). مدیریتدولتی، دورۀ 3، شمارۀ 8، صفحات 198-179.
  12. عسگری، محمدمهدی، و توحیدی‌نیا، ابوالقاسم (1386). تأثیر سرمایة اجتماعی بر رشد و توسعة اقتصادی. جستارهای اقتصادی، دورۀ 4، شمارة 8، صفحات 120-99.
  13. نیری، شیرین، گل‌پرور، محسن، و مهداد، علی (1389). نقش ارزش‌های اخلاقی و رهبری اخلاق‌مدار بر کاهش تنش‌های شغلی کارکنان. فصل‌نامة اخلاق در علوم و فناوری، سال 5، شماره‌های 3 و 4، صفحات 76 - 67.
  14. گودرزوند چگینی، مهرداد، رضایی کلیدبری، حمیدرضا، و فرجادی‌نژاد، زعیمه (1390). بررسی نقش رهبری معنوی مدیران بر توانمندسازی کارکنان بانک، مطالعة موردی: استان گلستان. فصل‌نامة رسالت مدیریت، دولتی سال 2، شمارة 1، صفحات 75 - 98.
  15.  قنبری، سیروس، زندی، خلیل، محمدی، محمدفائق، و احمدیان‌فر، سهیلا (1394). تسهیل آوای سازمانی از طریق رهبری قابل اعتماد «رویکردی به تعاملات رهبرـ پیرو». مدیریت دولتی، دورۀ 7، شمارۀ 4، صفحات 882-865.
  16. نیکپی، ایرج. ستار، آزیتا، و ملکیان مفرد، مرجان (1395). بررسی تأثیر سبک رهبری اخلاقی مدیران بر سرمایة اجتماعی معلمان با میانجیگری فضیلت سازمانی مدارس ابتدایی شهر خرم‌آباد. مدیریت بر آموزش سازمان‌ها، سال 5، شمارة 1، صفحات 162-131.

17. Adler, P. S., & Seko-Woo, K. (2002). Social capital: Prospects for a new concept. Academy of Management Review, 27(1), 17–40.

18. Akram, T., Lei, S., Hussain, S. T., Haider, M. J., & Akram, M. W. (2016). Does relational leadership generate organizational social capital? A case of exploring the effect of relational leadership on organizational social capital in China. Future Business Journal, 2(2), 116-126.

19. Andrews, R. (2010). Organizational social capital, structure and performance. Human Relations, 63(5), 583–608.

20. Brown, M. E., & Trevin˜o, L. K. (2006). Ethical Leadership: A Review and Future Directions. The Leadership Quarterly, 17(6), 595–616.

21. Brown, M. E., Trevin˜o, L. K., & Harrison, D. A. (2005). Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97(2), 117–134.

  1. 22.  Butler‚ B., & Purchase‚ S. (2008). Use of Social Capital among Russian managers of a new generation. Industrial Marketing Management, 37(5), 531-538.

23. Coleman, J. (1988). Social capital in the creation of human capital. American Journal of Sociology, 94, S95-S120.

24. Collins, C., & Smith, K. (2006). Knowledge exchange and combination: The role of human resource practices in the performance of high-technology firms. Academy of Management Journal, 49(3), 544–560.

25. Dhar, R. L. (2016). Ethical leadership and its impact on service innovative behavior: The role of LMX and job autonomy. Tourism Management, 57, 139-148.

26. Ferris, S. P., Javakhadze, D., & Rajkovic, T. (2017). The international effect of managerial social capital on the cost of equity. Journal of Banking & Finance, 74, 69-84.

27. Guiso, L., Sapienza, P., & Zingales, L. (2004). The Role of Social Capital in Financial Development. The American Ecoomic Review, 94(3), 526-556.

28. Jennings, C., Sanchez-Pages, S. (2017). Social capital, conflict and welfare. Journal of Development Economics, 124, 157-167.

29. Kademfar, M., & Arab Amiri, S., (2013). The Relationship between ethical leadership and organizational performance (small review on Malaysian studies). International Journal of Business and Social Science, Centre for Promoting Ideas, 4(1), 114-127.

30. Leana, C. R., & Pil, F. K. (2006). Social capital and organizational performance: Evidence from urban public schools. Organization Science, 17(3), 353-366.

31. Mayer, D. M., Kuenzi, M., & Greenbaum, R. L. (2009). Making ethical climate a mainstream topic. Psychological Perspectives on Ethical Behavior and Decision Making, 181-213.

32. Milliman, J., Czaplewski, A. J., & Ferguson, J. (2003). Workplace spirituality and employee work attitudes: an exploratory empirical assessment. Journal of Organizational Change Management, 16(4), 426-447.

33. Moran, P. (2005). Structural vs. relational embeddedness: Social capital and managerial performance. Strategic Management Journal, 26(12), 1129–1151.

34. Nahapiet, J., & Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital, and the organizational advantage. Academy of Management Review, 23(2), 242–266.

35. Pastoriza, D., & Arin˜o, M. A. (2013). Does the Ethical Leadership of Supervisors Generate Internal Social Capital?. Journal of Business Ethics, 118(1), 1–12.

36. Putnam, R. D., & Goss, K.A. (2002). Democracies in flux the evolution of social capital in contemporary society. New York: Oxford University Press.

37. Temple, J., & Johnson, P. (1998). Social Capability and Economic Growth. Quarterly Journal of Economics, 11&13(3), 965-990.

38. Trevin˜o, L. K., Brown, M. E., & Hartman, L. P. (2003). A qualitative investigation of perceived executive ethical leadership: Perceptions from inside and outside the executive suite. Human Relations, 56(1), 5–37.

39. Tsai, W., & Ghoshal, S. (1998). Social capital and value creation: The role of intrafirm networks. Academy of Management Journal, 41(4), 464–476.

40. Ullah, S., Ullah, A., Durrani, B, (2011). Effect of leadership on employees performance in multinational pharmaceutical companies in Pakistan, interdisciplinary. Journal of Contemporary Research in Business, 9(2), 286-299.

41. Walumbwa, F. O., Hartnell, C. A., & Misati, E. (2017). Does ethical leadership enhance group learning behavior? Examining the mediating influence of group ethical conduct, justice climate, and peer justice. Journal of Business Research, 72, 14-23.

42. Zak, P. J., & Knack, S. (2001). Trust and growth. The Economic Journal, 111(470), 295-321.