ارتقای اعتماد عمومی شهروندان: بررسی نقش حکمرانی خوب و خدمات دولت الکترونیکی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

2 کارشناسی‌ارشد، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

3 استادیار، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

اعتماد یکی از ابعاد سرمایة اجتماعی است که با پیچیده‌ترشدن جوامع، ناگزیر انواعی از آن، از جمله اعتماد عمومی، در بطن نیازهای جامعه خودنمایی می‌کند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خدمات دولت الکترونیکی و حکمرانی خوب در ارتقای اعتماد عمومی شهروندان انجام گرفت. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی- همبستگی اجرا شده است. جامعة آماری پژوهش حاضر، همة شهروندان 18 تا 65 ساله بودند که حداقل یکبار از خدمات دولت الکترونیکی استفاده کرده باشند. در نهایت، براساس جدول مورگان، 384 نفر برای پاسخ به پرسشنامه در نظر گرفته شدند. در مجموع، 386 نفر به روش دردسترس به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه بود که پایایی آن به روش‌های پایایی مرکب و آزمون آلفای کرونباخ، و روایی آن پس از تأیید خبرگان به روش‌های روایی واگرا و همگرا تأیید شد. داده‌ها به روش مدل‌سازی معادلات ساختاری و با نرم‌افزار Amos22 تحلیل شد. نتایج نشان داد اعتماد شهروندان به سازمان‌ها و نهادهای عمومی از طریق بهبود کیفیت خدمات دولت الکترونیکی و حکمرانی خوب ارتقا می‌یابد و حکمرانی خوب در رابطة خدمات دولت الکترونیکی و اعتماد عمومی نقش میانجی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  1. الوانی، مهدی، و دانایی‌فرد، حسن (1380). مدیریت دولتی و اعتماد عمومی. فصل‌نامة دانش مدیریت. سال 2، شمارة 55، صفحات 28-5.
  2. رحمت‌الهی، حسین، و آقامحمد آقایی، احسان (1392). درآمدی بر نقش دولت در فرایند مشارکت‌پذیری مردم. مطالعات حقوقی (علوم اجتماعی و انسانی شیراز)، دورة 5، شمارة 3، پیاپی10، صفحات 127-67.
  3. زاهدی، شمس‌السادات، خانباشی، محمد، و رضایی، الهام (1390). افزایش اعتماد عمومی بر پایة ارتقای فرهنگ پاسخگویی. پژوهش‌نامة مدیریت اجرایی، دورة 3، شمارة 5، صفحات 94-69.
  4. ستوده آرانی، حسین، غفاری، نرگس، و حسن‌زاده، نسیم (1394). تأثیر مؤلفه‌های کیفیت خدمات دولت الکترونیک بر اعتماد عمومی شهروندان (مورد مطالعه: شهروندان شهرستان کاشان). فصل‌نامة مدیریت و حسابداری، دورة 1، شمارة 1، صفحات 237-207.
  5. سردارنیا، خلیل‌اله، قدرتی، حسین، و اسلام، علیرضا ( 1388). تأثیر حکمرانی خوب و سرمایة اجتماعی بر اعتماد سیاسی: مطالعة موردی: شهرهای مشهد و سبزوار. پژوهش‌نامة علوم سیاسی، دورة 5، شمارة 1، صفحات 165-135.
  6. سرمد، زهره، بازرگان، عباس، و حجازی، الهه (1390) روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: نشر آگه.
  7. منوریان، عباس، نرگسیان، عباس، فتاحی، مهدی، و واثق، بهاره (1389). بررسی رابطة بین پاسخگویی عمومی و اعتماد عمومی در سازمان‌های دولتی مناطق 22گانة شهر تهران. مدرس علوم انسانی- پژوهش‌های مدیریت در ایران، شمارة 68، صفحات 274-251.
  8. مقیمی، سید محمد، و اعلایی اردکانی، مصطفی (1390). سنجش شاخص‌های حکمرانی خوب و نقش دولت الکترونیک در ارتقای آن. مدیریت فناوری اطلاعات، دورة 3، شمارة 8، 188-171.
  9. سرفراز، فرشید (1381). مفهوم مشروعیت و رهیافت‌های گوناگون نسبت به آن. مجلة سیاسی و اقتصادی، شماره‌های 178و 177، صفحات 61-46.
  10. دانایی‎‌فرد، حسن (1389). ارتقای اعتماد عمومی به سازمان‌های دولتی: تبیین نقش متغیر مداخله‌گر رضایتمندی شهروندان. دانشور رفتار، سال 17، شمارة 41، صفحات 293-263.
  11. رفیع‌پور، فرامرز (1376). توسعه و تضاد. تهران: شرکت سهامی انتشار.
  12. مولوی، زینب، طهماسبی، رضا، دانایی‌فرد، حسن، و حمیدی‌زاده، علی (1396). بوروکراسی‌هراسی: نگاه دوگانة شهروندان به خدمات عمومی. فصل‌نامة مدیریت دولتی، دورة 9، شمارة 2، صفحات 234-213.
  13. سپهردوست، حمید، رجبی، فهیمه، و باروتی، مهسا (1394). بررسی تأثیر حکمرانی خوب بر عملکرد درآمدی نظام مالیاتی. فصل‌نامة نظریه‌های کاربردی اقتصاد، سال 2، شمارة 2، صفحات 126-103.
  14. تاجبخش، کیان (1384). سرمایة اجتماعی اعتماد، دموکراسی و توسعه. تهران: نشر شیرازه.
  15. متفکر آزاد، محمدعلی، و ممیپور، سیاب (1392). تحلیل اقتصادی- سیاسی موانع تأثیرگذاری وقور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی. فصل‌نامة پژوهش‌های کاربردی، سال 1، شمارة 1، صفحات 124-97.
  16. کمیجانی، اکبر، و سلاطین، پروانه (1387). تأثیر حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی در گروه کشورهای منتخب OPEC وOECD. مدل‌سازی اقتصادی، دورة 2، شمارة 2 (پیاپی 6)، صفحات 24-1.

..

  1. Alaaraj, H., & Hassan, S., (2016). Does good governance mediate relationship between e-government and public trust in Lebanon?. International Review of Management and Marketing, 6(3), 500-509.
  2. Byrne, B. M. (2015). Structural Equation Modeling with AMOS: Basic concepts, applications, & programming. 2nd ed., New York: Taylor & Francis Group.
  3. Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with Unobservable variables & measurement error. Marketing Research, 18(1), 39–47.
  4. Hair, J.R, Joseph, F., Black, W., Anderson, C. & Rolph E. (2006). Multivariate data analysis. 7th ed., Available at: http://www.mediafire.com/?mkrzmjmmonn (accessed 1 December 2015).
  5. Ho, R. (2006). Handbook of univariate and multivariate data analysis and interpretation with SPSS, London/New York: Taylor & Francis Group, LLC.
  6. Jalali, F., & Khorasani, F. (2012). The relationship between E-government and the public trust among the citizens in District 5, Tehran. Research Journal of Applied Sciences, Engineering and Technology, 4(23), 5261-5267.
  7. Ruscio, K. P. (1996). Trust, democracy, and public management: a theoretical argument. Journal of Public Administration Research & Theory, 6(3), 461-477.
  8. Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2004). A beginner's guide to structural equation modeling. 2nd ed., New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
  9. Hanitzsch, T., & Berganza, R. (2014). Explaining Journalists' trust in public institutions across 20 Countries: Media freedom, corruption, and ownership matter most. Journal of Communication, 62(5), 794–814.
  10. Master, Z., & Resnik, D. B. (2013). Hype and public trust in science. Sci Eng Ethics, 19(2), 321–335.
  11.  Colesca, S. E. (2009). Understanding trust in E- government. Economics of Engineering Decisions, 3, 7-15.
  12. Linders, D. (2012). From e-government to we-government: Defining a typology for citizen coproduction in the age of social media. Government Information Quarterly, 29(4), 446-454.
  13. McCall, M. K., & Dunn, C. E. (2012). Geo-information tools for participatory spatial planning: Fulfilling the criteria for “good” governance?. Geoforum, 43(1), 81-94.
  1. Gauchat, G. (2012). Politicization of science in the public sphere: A study of public trust in the United States, 1974 to 2010. American Sociological Review, 77(2), 167-187.
  2. Golbeck, J. (2009). Trust and nuanced profile similarity in online social networks. ACM Transactions on the Web (TWEB), 3(4), 12-29.
  3. Grindle, M. S. (2007). Good enough governance revisited. Development Policy Review, 25(5), 533-574.
  1. Moolenaar, N. M., & Sleegers, P. J. (2010). Social networks, trust, and innovation. How social relationships support trust and innovative climates in Dutch Schools. Social Network Theory and Educational Change, 97-114.
  2. Newton, K. (2001) Trust, social capital, civil society, and democracy. International Political Science Review, 22(2), 201-214.
  1. Park, H., & Blenkinsopp, J. (2011). The roles of transparency and trust in the relationship between corruption and citizen satisfaction. InternationalReview of Administrative Sciences, 77(2), 254-274.
  2. Osifo, O. (2012). The effects of ethical governance on public trust: A comparative analysis of anti-corruption policies and procedures in Nigeria, Ghana, and Cameroon. Finland: University of Vaasa.
  3. Kalsi, N. S., Kiran, R., & Vaidya, S. C. (2009). Effective e-governance for good governance in India. International Review of Business Research Papers, 5(1), 212-229.
  4. Salin, A., & Abidin, Z. (2011). Being transparent: An evidence of a local authority in Malaysia. In Proceeding of International Conference on Sociality and Economics Development, 10, Singapore: Press.
    Available from: http://www.ipedr.com/vol10/68-S10002.pdf
  5. West, D. (2004), E-government and the transformation of service delivery and citizen attitudes. Public Administration Review, 64(1), 15-27.
  6. Ochara, N. (2010). Assessing irreversibility of an e-government project in Kenya: Implication for governance. Government Information Quarterly, 27, 89-97.
مجله علمی
دوره 4، شماره 4
دی 1396
صفحه 571-594

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار