بررسی نقش بدبینی سازمانی در سایش اجتماعی: سکوت سازمانی به‌عنوان متغیر میانجی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس گروه مدیریت، دانشگاه حضرت معصومه (س)، قم، ایران

2 دانشجوی کارشناسی‌ارشد، دانشکدۀ مدیریت، دانشگاه حضرت معصومه (س)، قم، ایران

چکیده

در سال‌های اخیر پژوهشگران حوزة علوم رفتاری به یکی از عارضه‌ها و نقاط تاریک نظام ارتباطات سازمانی اشاره کرده، و از آن به‌عنوان سایش اجتماعی نام برده‌اند. عارضۀ یادشده در سازمان‌هایی که تراکم و حجم تعاملات بالا است، می‌تواند تبعات بیشتری داشته باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش بدبینی سازمانی در سایش اجتماعی از طریق سکوت سازمانی است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر افق زمانی مقطعی است. قلمرو پژوهش دو سازمان اداره‌کل آموزش‌وپرورش چهارمحال و بختیاری و دانشگاه قم است. نمونه‌گیری به‌ روش تصادفی و تعداد نمونه براساس جدول مورگان مشخص شد. تعداد نمونه در اداره‌کل آموزش‌وپرورش چهارمحال و بختیاری 136، و در دانشگاه قم 161 است. برای تحلیل داده‌ها روش مدل‌سازی معادلات ساختاری به‌کار گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد بدبینی سازمانی از طریق سکوت سازمانی بر سایش اجتماعی تأثیر می‌گذارد. همچنین، بدبینی سازمانی بر سکوت سازمانی، و سکوت سازمانی بر سایش اجتماعی تأثیر مستقیم دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


[1]   احمدی، کیومرث (۱۳۹۶). ارائة الگویی جهت بسط مفهومی سایش اجتماعی پرستاران و ارزیابی آن. مجلةعلمیدانشگاهعلومپزشکیکردستان، دورة 23، شمارة 1، صفحات 109-99.
[2]   حیدری، علی (۱۳۸۷). آموزش‌وپرورش و ضرورت بهسازی نظام آموزشی. در دسترس در http://www.aftabir.com/articles/view (تاریخ 2/10/96).
[3]   خائف الهی، احمدعلی، و علی‌پور رویشی، زهرا (۱۳۸۹). طراحی مدل سایش اجتماعی نیروی انسانی و پیامدهای ارتباطات میان‎فردی. پژوهش‌های مدیریت در ایران، دورة ۱۴, شمارة ۲ (پیاپی ۶۶)، صفحات ۶۵-۴۵.
[5]    زارع، حمید، حق‌گویان، زلفا، و کریمی اصل، زهرا (۱۳۹۲). شناسایی عوامل مؤثر بر بدبینی سازمانی و سنجش آن در دانشگاه‌های دولتی استان قم. مجله مدیریت فرهنگ سازمانی، شمارة ۳۰،  صفحات ۱۸۰-۱۵۹.
[6]    سعیدی‌پور, بهمن، و اسد یگانه (۱۳۹۵). سایش اجتماعی کارکنان: مفهوم، پیامدها. پنجمین کنفرانس ملی توسعة پایدار در علوم تربیتی و روان‌شناسی. مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران، مرکز راهکارهای دستیابی به توسعة پایدار - مؤسسة آموزش عالی مهر اروند.
[7]   شکاری، غلامعباس،و امینی مقدم، زینب (۱۳۹۴). بررسی رابطة بین سایش اجتماعی در سطح همکار با تاب‌آوری کارکنان در شرایط اقتصاد مقاومتی (مطالعه‌ای بر کارکنان بانک مهر اقتصاد شهر مشهد). اولین کنفرانس ملی مدیریت، نوآوری و کارآفرینی در شرایط اقتصاد مقاومتی، مشهد، انجمن مدیریت ایران واحد خراسان.
[8]   صالح‌نژاد، جواد، و کریمی، محمد (۱۳۹۵). بررسی رابطة بین سایش اجتماعی کارکنان و تعارضات فردی با توجه به نقش میانجی‌گری باورهای فرهنگی افسران پایور قرارگاه منطقه‌ای شمال شرق نزاجا. دومین کنفرانس بین‌المللی مهندسی و علوم کاربردی، دبی، مؤسسة مدیران ایده‌پرداز پایتخت ویرا.
[9]   فیاضی، مرجان، و یوسفیان آرانی، وحید (۱۳۹۴). تأثیر تضعیف اجتماعی بر تعهد سازمانی و درگیری شغلی. فصل‌نامة مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال 23، شمارة ۷۲، صفحات ۷۹-۴۷.
[10]                       قربانی، محمود، و پرتونیا، سهیلا (۱۳۹۳). رابطة بین سکوت سازمانی و اعتماد کارکنان در سازمان آموزش و پرورش خراسان شمالی. فصل‌نامة نوع‌آوری‌های مدریت آموزشی، سال 9، شمارة 2 (پیاپی ۳۴)، صفحات ۷۱-۵۹.
[11]                       کرمی، محمدرضا، میرکمالی، سید محمد، و پورکریمی، جواد (۱۳۹۵). واکاوی سکوت سازمانی و ابعاد آن (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه تهران). فصل‌نامة تحقیقاتی مدیریت آموزشی، سال 7، شمارة 4 (پیاپی ۲۸)، صفحات ۹۴-۶۸.
[12]                       نصر اصفهانی، مهدی، علامه، سید محسن، شائمی، علی، و تیموری، هادی (۱۳۹۵). بسط الگوی مفهوم سایش اجتماعی کارکنان در سازمان (مورد مطالعه: سازمان بهزیستی کشور). فصل‌نامة علوم مدیریت ایران، دورة ۱۱، شمارة ۴۱، صفحات ۱۱۵-۹۱.
[13]                       نظری، شهرام، بخیت، معصومه، و عیدی‌پور، کامران (۱۳۹۶). تأثیر سایش اجتماعی بر عملکرد سازمانی اداره کل ورزش و جوانان استان تهران با نقش میانجی‌گری درگیری شغلی. مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، دورة ۴، شمارة ۱۴، صفحات ۷۶-۶۹.
منابع لاتین
[1]   Abubakar, A. M., Megeirhi, H.A., & Belal, S. (2018). Tolerance for workplace incivility, employee cynicism and job search behavior. The Service Industries Journal, 38(9-10), 629-643.
[2]   Acaray, A., & Akturan, A. (2015). The Relationship between organizational citizenship behaviour and organizational silence. 11th International Strategic Management Conference, Social and Behavioral Sciences (pp.472 – 482).
[3]   Alnuaimi, O. A. (2010). Employee's reactions to enterprise systems implementations: the role of cynicism toward enterprise systems. Doctoral Dissertation, Business Administration.
[4]   Andersson, L, M., & Bateman, T. S. (1997). Cynicism in the workplace: some causes and effects. Journal of Organizational Behavior, 18(5), 449-469.
[5]   Avery, D. R., & Quinones, M. A. (2002). Disentangling the effects of voice: the incremental roles of opportunity, behavior, and instrumentality in predicting procedural fairness. Journal of Applied Psychology, 87, 81-6.
[6]   Baran, H., & Giderler, C. (2017). A Study On determining the influence of organizational identification on organizational justice and organizational silence. International Journal of Asian Social Science, Asian Economic and Social Society, 7(3), 242-258.
[7]   Cinar, O., Karcioglu, F., & Aligullari, Z. D. (2013). The relationship between organizational silence and organizational citizenship behavior: a survey study in the province of Erzurum, Turkey. 9th International Strategic Management Conference, Social and Behavioral Sciences (pp.314 – 321).
[8]   Dedahanov, A. T., Lee, D. H., & Rhee, J. (2016). Silence as a mediator between organizational factors and stress. Journal of Managerial Psychology, 31(8), 1251-1264.
[9]   Dedahanov, A., T., & Rhee, J. (2015). Examining the relationships among trust, silence and organizational commitment. Management Decision, 53(8), 1843-1857.
[10]           Deniz, N., Noyan, A., & Ertosun, O. G. (2013). The relationship between employee silence and organizational commitment in a private healthcare company. 9th International Strategic Management Conference, Social and Behavioral Sciences(pp.691 – 700).
[11]           Elçi, M., Karabay, M. E., Alpkan, L., & Şener, I. (2014). The Mediating Role of Mobbing on the Relationship between organizational silence and turnover intention. Procedia, Social and Behavioral Sciences, 150, 455 – 464.
[12]           FitzGerald, M. R. (2002). Organizational cynicism: its relationship to perceived organizational injustice and explanatory style. Doctoral Dissertation, Business Administration.
[13]           Greenberg, J., & Edwards, M. S. (2009). Voice and silence in organizations. Leadership & Organization Development Journal, 30(8), 779-781.
[14]           Iqbal, I., Zia-ud-Din, M, Arif, A., Raza, M., & ishtiaq, Z. (2017). Impact of employee engagement on work life balance with the moderating role of employee cynicism. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 7(6), 1088-1101.
[15]           Morrison, E. W., & Milliken, F. J. (2000). Organizational silence: A barrier to change and development in a pluralistic world. Academy of Management Review, 25(4), 706–725.
[16]           Nikolaou, I., Vakola, M., & Bourantas, D. (2011). The role of silence on employees’ attitudes “The day after” a merger. Personnel Review, 40(6), Emerald Group Publishing Limited.
[17]           Pheko, M. M. (2018). Rumors and gossip as tools of social undermining and social dominance in workplace bullying and mobbing practices: a closer look at perceived perpetrator motives. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 28(4), 449-465.
[18]           Pirie, W. J. (2016). Key determinants of organisational silence for non-standard workers. Management Decision, 54(6), 1522 – 1538.
[19]           Qian, Y., & Daniels, T. D. (2008). A communication model of employee cynicism toward organizational change. Corporate Communications: An International Journal, 13(3), 319-332.
[20]           Quade, M. J., Greenbaum, R. L., & Mawritz, M. B. (2018). “If only my coworker was more ethical” When ethical and performance comparisons lead to negative emotions, Social Undermining, and Ostracism. Journal of Business Ethics, 1–20.
[21]           Rubin, R. S., Dierdorff, E. C., Bommer, W. H., & Baldwin, T. T. (2009). Do leaders reap what they sow? Leader and employee outcomes of leader organizational cynicism about change. The Leadership Quarterly, 20(5), 680-688.
[22]           Stanley, D. J., Meyer, J. P., & Topolnytsky, L. (2005). Employee cynicism and resistance to organizational change. Journal of Business and Psychology, 19(4), 429–459.
[23]           Zehir, C., & Erdogan, E. (2011). The association between organizational silence and ethical leadership through employee performance. 7th International Strategic Management Conference, Social and Behavioral Sciences (pp.1389–1404).