پیش‏ بینی نشاط اجتماعی بر اساس سرمایۀ اجتماعی دانشجویان زن

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، ایران

چکیده

سرمایة اجتماعی با نشاط اجتماعی، که از مؤلفه‌های کیفیت زندگی محسوب می‌شود، در تعامل است و موضوع نشاط زنان دانشجو، به لحاظ تأثیرگذاری این گروه در جامعه، از اهمیت بیشتری برخوردار است. این پژوهش با هدف پیش‌بینی نشاط اجتماعی بر اساس سرمایة اجتماعی دانشجویان زن انجام ‌گرفت. جامعة آماری پژوهش را دانشجویان زن دانشگاه‌ پیام نور و دانشگاه آزاد اسلامی شهر ساوه با تعداد 5244 نفر در سال 1396 تشکیل دادند؛ که با استفاده از فرمول کوکران 373 نفر به ‌عنوان جمعیت نمونه انتخاب شدند.ابزار جمع‏آوری داده‏ها پرسشنامة محقق‌ساختة سرمایة اجتماعی و پرسشنامة مقیاس کوتاه ارزیابی نشاط اجتماعی بود که هر دو اعتبار صوری داشتند و پایایی آن‌ها نیز به ‌وسیلة ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 78/0 و 81/0 محاسبه ‌شد. بنا بر یافته‏های پژوهش، سرمایة اجتماعی در دو بُعد ساختاری و شناختی با متغیر نشاط اجتماعی رابطة معنادار دارد. پس می‌توان نشاط اجتماعی را از طریق ابعاد سرمایة اجتماعی تبیین کرد. بُعد ساختاریِ سرمایة اجتماعی ـ شامل مشارکت، دامنة فعالیت، تعهدات اجتماعی ـ نسبت به بُعد شناختی سرمایة اجتماعی ـ شامل انسجام، اعتماد، ارزش‎ها، نگرش‌های اجتماعی ـ تأثیر بیشتری دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. ازکمپ، استوارت (1373). روانشناسی اجتماعی کاربردی، ترجمة فرهاد ماهر، تهران، آستان قدس رضوی.
  2. توکل، محمد و سوده مقصودی (1390). سرمایة اجتماعی و کیفیت زندگی، مکانیسم‏ها و مدل‏های علّی و تعاملی، رفاه اجتماعی، 11 (42)، صص 169 ـ 194.
  3. جعفروند، فرشاد و سروش فتحی (1394). تحلیلی بر رابطة سرمایة اجتماعی و شادی در زندگی دانشجویی (مورد مطالعه: دانشجویان واحد علوم و تحقیقات تهران)، مطالعات توسعة اجتماعی ایران، 7 (3)، صص 81 ـ 95.
  4. رضادوست، کریم (1393). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان نشاط در استان خوزستان، توسعة اجتماعی (توسعة انسانی سابق)، 8 (2)، ص 21.
  5. ریتزر، جرج (1388). نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمة محسن ثلاثی، چ 14، تهران، علمی.
  6. زارع شاه‌آبادی، اکبر ؛ محمد مبارکی، الهه فردوسی‌زادة نائینی (1394). تحلیل رابطة بین نشاط اجتماعی و گرایش به اعتیاد (در بین جوانان 18 تا 30 سالة شهر یزد)، پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، 4 (6)، صص 145 ـ 174.
  7. سعیدی مدنی، سید محسن و عاطفه ذهبی (۱۳۹۴). بررسی رابطة میان سن با سرمایة اجتماعی و تأثیر آن بر میزان نشاط اجتماعی در میان گردشگران مذهبی ایرانی (مورد مطالعه: شهر مشهد)، کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم رفتاری و اجتماعی.
  8. سلامتی، رقیه و داوود ابراهیم‌پور (1395). بررسی رابطة بین سرمایة اجتماعی و فرهنگی با میزان نشاط اجتماعی بین کودکان و نوجوانان 12 تا 18 سال مقیم مراکز تحت حضانت بهزیستی و کودکان و نوجوانان تحت حضانت اقوام، مطالعات جامعه‌شناسی، 9 (32)، صص 73 ـ 96.
  9. سمیعی اصفهانی، علی‌رضا و سامر پوردانش، حسین دانش (1397). عوامل اجتماعی مؤثر بر نشاط اجتماعی معلمان (مطالعة موردی)، مجلة جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش، 6 (۶)، صص 186 ـ 200.

10. شریفی، خدیجه و زهرا سوکی، زهرا تقربی، حسین اکبری (1389). وضعیت نشاط و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کاشان طی سال تحصیلی 85 ـ 86، فیض، 1 (14)، صص 62 ـ 69.

11. صبوری، منوچهر (1385). جامعه‌شناسی سازمان‏ها، چ 5، تهران، شب‏تاب.

12. کلانتری، عبدالحسین و امرالله کشاورز، حسن مؤمنی (1395). رابطة بین سرمایة اجتماعی و نشاط اجتماعی جوانان شهرستان دهلران، پژوهشنامة مددکاری اجتماعی، 3 (10)، صص 41 ـ 72.

13. کیا، علی‌اصغر و رقیه امیری (1392). بررسی میزان نشاط اجتماعی و عوامل مرتبط با آن در بین شهروندان 15 تا 64 سال شهر اهواز، برنامه‏ریزی رفاه و توسعة اجتماعی، 4 (15)، صص 138 ـ 174.

14. مرتون، روبرت (1378). ساختار اجتماعی و بی­هنجاری، ترجمه فرهنگ ارشاد تهران: نشر نی.

15. نصرتی‌نژاد، فرهاد و ایوب سخایی، حجت شریفی (1394). مطالعة رابطة بین سرمایة اجتماعی جوانان و میزان شادکامی آنان، مطالعات توسعة اجتماعی ـ فرهنگی، ۴ (۲)، صص 143 ـ 167.

16. هزارجریبی، جعفر و پروانه آستین‌فشان (1388). بررسی عوامل مؤثر بر نشاط اجتماعی (با تأکید بر استان تهران)، جامعه‌شناسی کاربردی، 20 (33)، صص 119 ـ 146.

17. Arampatzi, E., Burger, M. J., & Novik, N. (2018). Social network sites, individual social capital and happiness. Journal of Happiness Studies, 19(1), pp. 99-122.

18. Bazurto-Gomez, N., Torres, J. C., Gutierrez, R., Chamorro, M., Bulger, C., Hernandez, T., & Guerra-Gomez, J. A. (2018). An Information Visualization Application Case to Understand the World Happiness Report. In 4th Iberoamerican Workshop on Human-Computer Interaction, Springer, pp. 44-56.

19. Beugelsdijk, S. & Schaik, T. (2005). Differences in Social Capital between 54 Western European Regions. Regional Studies, 39(8), pp. 1053-1064.

20. Halpern, D. (2005). Social capital. London: Polity Press.

21. Harphan, T. & Mckenzie, K. (2006). Social capital and mental health, London, Jessica Kingsley Publishers.

22. Hommerich, C. & Tiefenbach, T. (2018). Analyzing the relationship between social capital and subjective well-being: The mediating role of social affiliation. Journal of Happiness Studies, 19(4). pp. 1091-1114.

23. Hoogerbrugge, M. M. & Burger, M. J. (2018). Neighborhood-Based social capital and life satisfaction: the case of Rotterdam, The Netherlands. Urban Geography, 39(10), pp. 1484-1509.

24. Lewis, C. A., Maltby, J., & Day, L. (2005). Religious orientation, religious coping and Happiness among UK adults, Personality andIndividual Differences, 38, pp. 1193-1202.

25. Merton, R. (1968). Social theory and Social Structure, NewYork: Free press.

26. Mogilner, C. (2010). The Pursuit of Happiness Time, Money and Social Connection, Psychological Science, Vol. 21(9).

27. Munzel, A., Galan, J. P., & Meyer-Warden, L. (2018). Getting by or Getting Ahead on Social Networking Sites? The Role of Social Capital in Happiness and Well-Being. International Journal of Electronic Commerce, 22(2), pp. 232-257.

28. Neira, I., Lacalle-Calderon, M., Portela, M., & Perez-Trujillo, M. (2018). Social Capital Dimensions and Subjective Well-Being: A Quantile Approach. Journal of Happiness Studies, pp. 1-29.

29. Nogueira, H. )2009). Healthy communities: The challenge of social capital in the Lisbon Metropolitan Area, Health & Place, 15(1), pp. 133-139.

30. Uphoff, N. (2000). “Understanding Social Capital: Learning from the Analysis and Experiences of Participation, in Dasguupta and Seregeldin, Social Capital: A Multifaceted Perspective.” Institutional Analysis, Washington DC, USA. World Bank.