نقش میانجی سرمایۀ اجتماعی در تأثیر عدالت سازمانی و حمایت سازمانی پلیس بر پیشگیری‏ از جرم (مطالعۀ موردی: کلانتری‌های انتظامی استان قم)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه پیشگیری، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران

چکیده

سرمایة اجتماعی موجب افزایش بهره‌وری نیروی انسانی پلیس و توسعة مشارکت عمومی در کاهش جرایم است. این تحقیق در پی شناسایی میزان تأثیر عدالت و حمایت سازمانی ادراک‌شدة پلیس با نقش میانجی سرمایة اجتماعی بر اقدامات پیشگیری از جرم در کلانتری‏های شهرستان قم بود. تحقیق حاضر از نظر داده‏ها کمّی، از نظر هدف کاربردی، و از نظر ماهیت مطالعة همبستگی است. جامعة آماری را کارکنان شاغل در کلانتری‏ها تشکیل دادند. ابزار سنجش ترکیبی از پرسشنامة استاندارد و محقق‌ساخته بود. اعتبار ابزار به وسیلة آلفای کرونباخ سنجیده شد و برای بررسی روایی روش تحلیل عاملی تأییدی به کار رفت. برای تجزیه‌وتحلیل داده‏ها از آزمون‌های میانگین و مدل معادلات ساختاری استفاده شد. یافته‏ها بیانگر آن است که عدالت و حمایت سازمانی ادراک‌شده در کلانتری‏های قم بر اقدامات پیشگیری وضعی از جرم به ترتیب 549/0 و 471/0 درصد تأثیر مستقیم و 491/0 و 413/0 درصد از طریق سرمایة سازمانی اثر غیرمستقیم دارد. همچنین، عدالت و حمایت ادراک‌شده 87 درصد تغییرات سرمایة اجتماعی را می‏تواند پیش‌بینی کند. میزان تأثیر عدالت و حمایت سازمانی ادراک‌شده در کلانتری‏ها بر اقدامات پیشگیری از جرم بیانگر آن است که برای ارتقای اقدامات پیشگیرانة پلیس در انجام دادن وظایف قانونی خود، نه‌تنها مؤلفه‌ها و شاخص‌های عدالت و حمایت سازمانی را باید تقویت کرد، بلکه تقویت متغیرهایی مانند سرمایة اجتماعی، که در این مطالعه به منزلة متغیر میانجی وارد شد، باید بازنگری و تقویت شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. اوتارخانی، علی (1388). «عدالت و انصاف در همکاری مبتنی بر اعتماد»، چشم‌انداز مدیریت، ش 33، صص 29 ـ 47.
  2. الوانی، سید مهدی و میرعلی سیدنقوی (1381). «سرمایة اجتماعی: مفاهیم و نظریه‌ها»، مطالعات مدیریت، د 9، ش 33 ـ 34، صص 9 ـ 26.
  3. امیری (1390). «بررسی رابطة بین حمایت سازمانی ادراک‌شده و تمایل به ترک شغل با امنیت شغلی در کارکنان شرکت لوله‌سازی اهواز»، مجلۀ علمی ـ پژوهشی دانشگاه شهید چمران اهواز،28(7): 41-41 .   
  4. امیرکافی، مهدی و فخرالسادات هاشمی‏نسب (1392). «تأثیر عدالت سازمانی، حمایت ادراک‌شده، و اعتماد سازمانی بر تعهد سازمانی»، مسائل اجتماعی ایران، ش 1، د 4، ش 1، صص 33 ـ 62.
  5. بهزاد، داوود (1381). «سرمایة اجتماعی بستری برای ارتقای سلامت روان»، رفاه اجتماعی، د 2، ش 6، صص 43 ـ 53.
  6. توسلی، غلام‌عباس و مرضیه موسوی (1384). «مفهوم سرمایه در نظرات کلاسیک و جدید با تأکید بر نظریه‏های سرمایة اجتماعی»، نامة علوم اجتماعی، د 26، ش 26، صص 1 ـ 32.
  7. کی‌نیا، مهدی (1388). مبانی جرم‌شناسی، چ 9، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، ج 2 و 3.
  8. شریفیان‌ ثانی، مریم (1380). «سرمایة اجتماعی: مفاهیم اصلی و چارچوب نظری»، رفاه اجتماعی، د ۱، ش ۲، صص 5 ـ 18.
  9. خان‌علی‌پور و سکینه اجارگاه (1390). پیشگیری فنی از جرم، تهران، میزان.

10. گسن، ریمون (1376). «روابط میان پیشگیری وضعی و کنترل وضعی و کنترل جرم»، مترجم: علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، تحقیقات حقوقی، د 1، ش 122.

11. فریفته (1390). «بررسی تأثیر حمایت سازمانی ادراک‌شده با تمایل به ترک شغل کارکنان شرکت نفت گچساران»، مصباح، 13(51) 21-23.   

12. فوکویاما، فرانسیس ( 379). پایان نظم، سرمایة اجتماعی و حفظ آن، مترجم: غلام‌عباس توسلی، تهران، جامعة ایرانیان.

13. فیروزآبادی، سید احمد و حسین ایمانی جاجرمی (1395). «سرمایة اجتماعی و توسعة اقتصادی اجتماعی در کلان‌شهر تهران»، رفاه اجتماعی، ش 23، صص 197 ـ 224.

14. فیلد، جان (1392). سرمایة اجتماعی، مترجم: رضا غفاری و حسین رمضانی، تهران، کویر.

15. نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین (1382). «از عدالت کیفری کلاسیک تا عدالت ترمیمی»، آموزه‌های قرآنی، س 3، ش 9 ـ 10، صص 3 ـ 38.

16. ______________________ (1387). مباحثی در علوم جنایی، ویراست پنجم، به کوشش شهرام ابراهیمی.

17. محمدنسل، غلام‌رضا (1391). پلیس و سیاست پیشگیری از جرم، تهران، میزان.

18. Aspin, Liam (2004). Social Capital and Productivity, Teaching and Learning Research Programme, pp. 1-34.

19. Baranik, Lisa, Elizabeth, A., Roling, and Lillian, T. Eby (2010). "Why Does Mentoring Work? The Role of Perceived Organizational Support", Journal of Vocational Behavior, 76: pp. 366-373.

20. Brooks, Kita & Muyia Nafukho, Fredrick, (2006). Human resource development, social capital, emotional intelligence: Any link ..., Journal of European Industrial Training; vol, 30; ABI/INFORM Global, p 117.

21. Bourdieu, P. (1986). The forms of capital, Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education, New York: Greenwood Press: pp. 241-258.

22. Bies, R. J. & Moag, J. S. (1986). "Interactional Justice: Communication Criteria for Fairness", in Sheppard, Research on Negotiation in Organizations,JAI Press, Greenwich, CT.

23. Bies, R. J. & Tripp, T. M. (1995). "Justice as Rationality: A Relational Perspective on Fairness in Negotiations, Research on Negotiation in Organizations", 5, 45-64.

24. Byrne S. zinta & Russell Cropanzano (2001). "the History of OrganizationalJustice: the Founders Speak in Russell Cropanzano", Justice in Workplace from Theory to Practice,Lawrence Erlbaum Associates.

25. Coleman, J. (1990). Foundation of Social Theory, The Belknap Press of Harvard University Press, Cambridge MA.

26. Cohen- Charash, Yochi and Paul E. Spector, (2001). "The Role of Justice in Organi Zations: Ameta – Analysis", Organizational Behavior and Human Decision Process, 86, (2), pp. 278-321.

27. Deconinck, James (2010). "The Effect of Organizational Justice. Perceived Organizational Support, and Perceived Supervisor Support on Marketing Employees’ Level of Trust". Journal of Business Research. 63: pp. 1349-1355.

28. Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S., & Sowa, D. (1986) "Perceived organizational support", Journal of Applied Psychology, 71: pp. 500–507.

29. Lambert Eric (2003). "The Impact of Organizational Justice on CorrectionalStaff", Journal of Criminal Justice, Ny: 31 (2), pp. 155-167.

30. Fuqua, D. R., Worley, J. A., & Hellman, C. M. (2009) "The survey of perceived organizational support: Which measure should we use"?, SA Journal of Industrial Psychology, 35 (1): pp. 2-5.

31. Hochwarter, Wayne A., Charles Kacmar, Pamela, L. Perrewe & Diane Johnson (2003). "Perceived Organizational Support as a Mediator of the Relationship Between Politics Perceptions and Work Outcomes", Journal of Vocational Behavior, 63: pp. 438-456.

32. Makanjee, Chandra Rekha, Yolanda F. Hartzer & ilse L.uys (2006). "The Effect of Perceived Organizational Support on Organizational Commitment of Diagnostic Imaging Radiographers", Radiography, 12: pp. 118-126.

33. Nadiri, Halil & Cem Tanova (2010). "An Investigation of the Role of Justice in Turnover Intentions, Job Satisfaction, and Organizational Citizenship Behavior in Hospitality Industry", International Journal of Hospitality Management, 29: pp. 33-41.

34. Sluss, David M., Malayka klimchak & Jeanne J. Holmes (2008). "Perceived Organizational Support as a Mediator Between Relational Exchange and Organizational Identification", Journal of Vocational Behavior, 73: pp. 457-464.

35. Shapiro Coyle, k. Hoque & Kessler, Richardson (2008). "Human Resource Management", uk: University of London Press.

36. Saunders, Mark N. K. (2006). "Book Review", in J. Greenberg and J. A Colquitt (eds): Hand Book Of Organizational Justice, Organizational Studies,27, pp. 1911-1916.

37. Sabatini, Fabio (2005). Does Social Capital Improve Labor Productivity in Small and Medium Enterprises, forthcoming International Journal of Management and Decision Making, December. pp. 1-29.