تأثیر سرمایۀ اجتماعی بیرونی بر قابلیت‏ های پویای سازمانی با تأکید بر نقش میانجی فضای مبادله

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، دانشکدة علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار، دانشکدة علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

رقابت در بازارهای صادراتی با چالش‏های بسیار همراه است که در اختیار داشتن قابلیت‏های پویا را ضروری می‌سازد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی قابلیت‏های پویایی که برای موفقیت در بازارهای صادراتی لازم است و بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی بیرونی بر قابلیت‏های پویای شناسایی‌شده با نقش میانجی فضای مبادله انجام گرفت. پژوهش از نوع آمیخته و شامل دو بخش کیفی و کمّی است. برای جمع‏آوری و تجزیه‌وتحلیل داده‏ها در بخش کیفی از مصاحبة نیمه‌ساختاریافته و تحلیل تم استفاده شد. پنج تم فرعی و دو تم اصلی برای قابلیت‏های پویا شناسایی شد. تم‏های فرعی قابلیت‏های بهره‏برداری بازار صادراتی و انعطاف‏پذیری تولید در قالب تم اصلی قابلیت‏های پویای بهره‏برداری قرار گرفت. تم‏های فرعی قابلیت‏های اکتشاف بازار صادراتی، پژوهش و توسعه، و کارآفرینی‏گرایی صادراتی در قالب تم اصلی قابلیت‏های پویای اکتشافی قرار داده شد. جامعة آماری در بخش کمّی شرکت‏های صادراتی استان اصفهان بود که در سال‏‏های 1395 و 1396 به عنوان صادرکنندة نمونه انتخاب شده بودند. به دلیل محدود بودن اندازة جامعه، نمونه‏گیری انجام نشد و جامعة آماری به صورت سرشماری بررسی شد. داده‏های پژوهش با استفاده از پرسشنامه جمع‏آوری و به شیوة مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‏افزار  Smart PLS3تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد سرمایة اجتماعی بر قابلیت‏های پویا و فضای مبادله تأثیر مثبت می‌گذارد. همچنین، نقش میانجی فضای مبادله در رابطة بین سرمایة اجتماعی و قابلیت‏های پویا تأیید شد.

کلیدواژه‌ها


  1. افجه، سید علی‌‌اکبر؛ سید مجتبی محمودزاده (1390). «الگوی اثرگذاری سرمایة اجتماعی بر عملکرد سازمان: شرکت‏های تابع گروه صنعتی ایران خودرو»، پژوهش‏های مدیریت منابع سازمانی، 1(2)، صص 1ـ 22.
  2. اکبری، محسن؛ محمد اسماعیل‏زاده (1392). «نقش قابلیت‏های پویا در خلق مزیت رقابتی»، چشم‏انداز مدیریت بازرگانی، 15، صص 127ـ 144.
  3. داوری، علی؛ آرش رضازاده (1392). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‏افزار PLS، تهران، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
  4. رضاییان، علی (1382). مدیریت تعارض و مذاکره (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته)، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‏ها (سمت).
  5. شاه‏طهماسبی، اسماعیل؛ سید حمید خدادادحسینی؛ اسدالله کردنائیج (1395). «طراحی مدل کسب مزیت رقابتی از سرمایة اجتماعی بیرونی سازمان‏محور و مدیرمحور با تبیین نقش قابلیت‏های پویا»، پژوهش‏های مدیریت در ایران، 20 (1)، صص 82ـ 101.
  6. فضلی، صفر؛ محسن هوشنگی (1393). «تأثیرسرمایة اجتماعی در روابط خریدارـ تأمین‏کننده در شرکت‏های تولیدی (مطالعة موردی: شرکت‏های استان قزوین)»، مدیریت صنعتی، 6 (1)، صص 75ـ 96.
  7. عابدی جعفری، حسن؛ محمدسعید تسلیمی؛ ابوالحسن فقیهی؛ محمد شیخ‏زاده (1390). «تحلیل مضمون و شبکة مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‏های کیفی»، اندیشة مدیریت راهبردی، 5 (2)، صص 151ـ 198.

References

  1. Abedi Jafari, H., Taslimi, M. S., Faghihi, A., & Sheikhzadeh, M. (2012). Thematic Analysis and thematic networks: A simple and effective method for explaining patterns in qualitative data. Strategic Management Thought, 5(2), pp. 151-198. (in Persian)
  2. Afjeh, S. A. A. & Mahmoudzadeh, S. M. (2012). The Pattern of Influencing Social Capital on Organizational Performance: Companies Affiliated with Iran Khodro Industrial Group. Organizational Resource Management Research, 1(2), pp. 1-22. (in Persian)
  3. Akbari, M. & Esmailzadeh, M. (2014). The role of dynamic capabilities in creating competitive advantages. Journal of Business Management Perspective, 15, pp. 127-144. (in Persian)
  4. Alford, P. & Duan, Y. (2018). Understanding collaborative innovation from a dynamic capabilities perspective. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 30(6), pp. 2396-2416.
  5. Davari, A. & Rezazadeh, A. (2014). Structural equation modeling by PLS software. Tehran: Jahad Daneshgahi Publication Organization. (in Persian)
  6. Drnevich, P. & Kriauciunas, A. P. (2011). Clarifying the conditions and limits of the contributions of ordinary and dynamic capabilities to relative firm performance. Strategic Management Journal, 32(3), pp. 254-279.
  7. Driesch, T. V. D., Costa, M. E. S. D., Flatten, T. Ch., & Brettel, M. (2015). How CEO experience, personality and network affect firms΄ dynamic capabilities. European Management Journal, 33(4), pp. 245-256.
  8. Eriksson, T. (2014). Processes, antecedents and outcomes of dynamic capabilities. Scandinavian Journal of Management, 30(1), pp.65-82.
  9. Fazli, S. & Houshangi, M. (2015). The impact of social capital on buyer- supplier relationships in manufacturing companies (case study: Qazvin province companies). Industrial Management, 6(1), pp. 75-96. (in Persian)

10. Garcia, A. N., Franco, M. J. S., & Moreno, M. R. (2016). Relational governance mechanisms in export activities: Their determinants and concequences. Journal of Business Research, 69, pp. 4750-4756.

11. Gelderman, C. J., Semeijn, J., & Mertschuweit, p. p. (2016). The impact of social capital and technological uncertainty on strategic performance: The supplier perspective. Journal of Purchasing & Supply Management, 22(3), pp. 225-234.

12. Graca, S. S., Barry, F. M., & Doney, P. M. (2015). Performance outcomes of behavioral attributes in buyer-supplier relationships, Journal of Business & International Marketing, 30(7), pp. 805-816.

13. Hsu, L. C. & Wang, C. H. (2010). Clarifying the effect of intellectual capital on performance: The mediating role of dynamic capability. British Journal of Management, 23(2), pp. 179-205.

14. Land, S., Engelen, A., & Brettel, M. (2012). Top managment΄s social capital and learning in new product development and its interaction with external uncertainties. Industrial Marketing Management, 41(3), pp. 521-530.

15. Leonidou, L. C. (1989). Behavioral aspects of the exporter-importer relationship: The case of Cypriot exporters and British importers. European Journal of Marketing, 23(7), pp. 17-33.

16. Leonidou, L. C., Barnes, B. R., & Talias, M. A. (2006). Exporter-importer relationship quality: The inhibiting role of uncertainty, distance and conflict. Industrial Marketing Management, 35(5), pp. 576-588.

17. Leonidou, L. C., Palihawadana, D., Chari, S., & Leonidou, C. N. (2011). Drivers and outcomes of importer adaptation in international buyer-seller relationships. Journal of World Business, 46(4), pp. 527-543.

18. Li, D. Y. & Liu, J. (2014). Dynamic capabilities, environmental dynamism, and competitive advantage: Evidence from China. Journal of Business Research, 67(1), pp. 2793-2799.

19. Li, Y., Ye, F., & Sheu, Ch. (2014). Social capital, information sharing and performance: Evidence from China. International Journal of Operations & Peroduction Management, 34(11), pp. 1440-1462.

20. Lisboa, A., Skarmeas, D., & Lages, C. (2013). Export market exploitation and exploration and performance. Linear moderated, complementary and non-linear effects. International Marketing Review, 30(3), pp. 211-230.

21. Park, Ch., Vertinsky, I., & Lee, Ch. (2012). Korean international joint ventures: how the exchange climate affects tacit knowledge transfer from foreign parents, International Marketing Review, 29(2), pp. 151-174.

22. Parra-Requena, G., Ruiz-Ortega, M. J., Garcia-Villaverde, P. M., & Rodrigo-Alarcon, J. (2015). The mediating role of knowledge acquisition on the relationship between external social capital and innovativeness. European Management Review, 12(3), pp. 149-169.

23. Parra-Requena, G., Ruiz-Ortega, M. J., & Garcia-Villaverde, P. M. (2012). Towards pioneering through capabilities in dense and cohesive social networks. Journal of Business and Industrial Marketing, 27(1), pp. 41-56.

24. Pinho, Y. C. M. R. (2011). Social capital and dynamic capabilities in international performance of SMEs. Journal of Strategy and Management, 4(4), pp. 404-421.

25. Pinho, J. C. M. R. (2012). Modeling the impact of commitment-trust on cooperation and performance: The specific case of exporter and intermediaries relationships. Advances in International Marketing, 23, pp. 243-265.

26. Pinho, J. C. M. R. (2013). The role of relational social capital in examining exporter- intermediary relationships. European Business Review, 25(6), pp. 553-570.

27. Pinho, J. C. (2016). Social capital and export performance within exporter- intermediary relationships: the mediated effect of cooperation and commitment. Management Research Review, 39(4), pp. 1 -36.

28. Pinho, J. C. & Prange, C. (2016). The effect of social networks and dynamic internationalization capabilities on international performance. Journal of World Business, 51(3), pp. 391-403.

29. Rezaeian, A. (2004). Conflict management and negotiation(Advanced organizational behavior). Tehran: The Organization for Researching and Composing University Textbooks in the Humanities (SAMT). (in Persian)

30. Robson, M. J., Skarmeas, D., & Spyropoulou, S. (2006). Behavioral attributes and performance in international strategic alliances (Review and future directions). International Marketing Review, 23(6), pp. 585-609.

31. Rodrigo- Alarcon, J., Garcia- Villaverde, P. M., & Ruiz- Ortega, M. J. (2018). From social capital to entrepreneurial orientation: The mediating role of dynamic capabilities. European Management Journal, 36(2), pp. 195-209.

32. Salunke, S., Weerawardena, J., & McColl-Kennedy, J. R. (2011). Towards a model of dynamic capabilities in innovation-based competitive strategy: Insights from project-oriented service firms. Industrial Marketing Management, 40(8), pp.1251-1263.

33. Shahtahmasbi, E., Khodadad Hosseini, S. H., & Kordnaij, A. (2017). Designing a model to obtain competitive advantage from organization-based and manager-based external social capital: explaining the role of dynamic capabilities. Management Research in Iran, 20(1), pp. 82-101. (in Persian)

34. Son, B. G., Hillmer, C. K., & Roden, S. (2016). A dyadic perspective on retailer- supplier relationships through the lens of social capital. International Journal of Economic, 178, pp. 120-131.

35. Villena, V. H., Revilla, E., & Choi, T. Y. (2011). The dark side of buyer-supplier relationships: A social capital perspective. Journal of Operations Management, 29(6), pp. 561-576.

36. Wang, C. L., Senaratne, C., & Rafiq, M. (2015). Success traps, dynamic capabilities and firm performance. British Journal of Management, 26(1), pp. 26-44.

37. Zhang, J., & Wu, W. P. (2013). Social capital and new product development outcomes: The mediating role of sensing capabilities in Chinese high-tech firms. Journal of World Business,48(4), pp. 539-548.

38. Zhou, Y., Hong, J., Zhu, K., Yang, Y., & Zhao, D. (2018). Dynamic capability matters: Uncovering its fundamental role in decision making of environmental innovation. Journal of Cleaner Production, 177, pp. 516-526.