شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر مدیریت منابع انسانی سبز در راستای توسعة سرمایة اجتماعی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت، دانشکدة مدیریت و حسابداری، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 گروه مدیریت، دانشکده مدیریت، دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره)، نوشهر، ایران

3 گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

مدیریت منابع انسانی سبز، در واقع، اساسی‏ترین مؤلفة پایداری سازمانی است که موجب همگرایی و هم‏افزایی وجوه مختلف مدیریت سبز می‏شود و برای اتخاذ رویکرد سبز جنبة امکان‏پذیری را تسهیل و فراهم می‏سازد تا صنعت سبز، اقتصاد سبز، و جامعة سبز را به سهم خود فراهم آورد. سرمایة اجتماعی به منزلة یکی از مصادیق ارزنده در زمینة مدیریت منابع انسانی در هر سازمانی متناسب با نقش‏ها و مسئولیت‏ها دارای اهمیت ویژه‏ است. در این بین هلدینگ‏های اقتصادی نقش مهمی در توسعة عمران و آبادانی و سازندگی کشور دارد و دارای مدیران و کارکنان متخصص در لایه‏های خُرد و کلان سازمانی است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت‏بندی عوامل مؤثر بر مدیریت منابع انسانی سبز با هدف توسعة سرمایة اجتماعی با استفاده از روش فراترکیب و گروه‏های کانونی انجام شد. جامعة آماری اول پژوهش همة اسناد مکتوب مربوط به مدیریت منابع انسانی سبز و سرمایة اجتماعی بود، شامل 45 مقاله و اثر، که بر مبنای معیارهای معتبر از بین 170 مقاله و اثر انتخاب و تحلیل شد. جامعة آماری دوم شامل خبرگان حوزة منابع انسانی و سرمایة اجتماعی بودند که در نهایت 15 نفر تعیین شدند و به دلیل شرایط و محدودیت‏های پاندمی کرونا به صورت از راه دور به ارائة نظرات و پیشنهادهای خود پرداختند. با کاربرد مراحل هفتگانة فراترکیب، الگوی مفهومی در شش لایة مفهومی و مقوله‏ای و کدها به دست آمد. در هر یک از لایه‏ها مفاهیم و موضوعاتی گنجانده شد و در نهایت 28 مقوله شناسایی شد. جهت اعتباریابی کیفی، الگوی به‌دست‌آمده بر اساس نظرات خبرگان در قالب گروه‏های کانونی اخذ شد و الگوی مفهومی مورد تأیید خبرگان پژوهش قرار گرفت که این الگو مبنایی برای پژوهش­های آتی در جهت نحوه­ی اجرای سیاست‏های توسعة سرمایة اجتماعی در هلدینگ‏های اقتصادی قرار می­گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آرمان، مانی؛ سید یعقوب حسینی؛ الهام تنگستانی (1395). «تأثیر سرمایۀ اجتماعی و بلوغ منابع انسانی بر مدیریت منابع انسانی پایدار (مورد مطالعه: شرکت‌های فعال در صنعت پتروشیمی)»، مدیریت سرمایة اجتماعی، 3(1)، ص 113 ـ 138.
بجانی، ابوالفضل؛ جواد شهلایی؛ سارا کشکر؛ فرزاد غفوری (1397). «ساخت و اعتباریابی پرسشنامة شایستگی مدیران سازمان‌های ورزشی»، مدیریت منابع انسانی در ورزش، 5(2)، ص 263 ـ 275.
پردخته، فرهاد؛ فاطمه محمدی (1395). «راهکار استقرار نظام شایسته‌سالاری در مدیریت و توسعة منابع انسانی سازمان‌ها مبتنی بر استراتژی مدیریت دانش»، کنفرانس بین‌المللی نخبگان مدیریت، تهران.
تنگستانی، الهام (1396). «بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی و بلوغ منابع انسانی بر مدیریت منابع انسانی پایدار»، پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد مدیریت، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر.
حمیدیان‌پور، فخریه، ابراهیم رجب‌پور، سلیمه افراخته، عمران مهرابی (1398). «بررسی تأثیر مدیریت منابع انسانی پایدار بر سرمایة انسانی»، توسعة مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی، 1398(54)، ص 1 ـ 22.
دانایی فرد، رضا. علوی، زهرا. (1388). روش تحقیق در علوم انسانی، کنفرانس ملی علوم انسانی.
سیدعباس‌زاده، میرمحمد؛ محمد حسنی؛ عباس بازرگان؛ کلثوم نامی (1397). «توسعة منابع انسانی پایدار: اثرات کانال مدیریت دانش و عوامل سازمانی»، رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 9(34)، ص 1 ـ 22.
مظفری، محمدمهدی (1396). «بررسی اهمیت مدیریت تنوع و نقش آن در فعالیت‌های منابع انسانی»، دومین کنفرانس بین‌المللی انسجام مدیریت و اقتصاد در توسعة، تهران.
نیلی‌پور طباطبایی، سید اکبر؛ ابراهیم صالحی عمران؛ سهیلا هاشمی؛ مائده صداقت (1395). «ارائة کارت امتیازی مدیریت منابع انسانی پایدار در شرکت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات دانش‌بنیان ایران»، آموزش و توسعة منابع انسانی، 3(11)، ص 139 ـ 170.
Absar, M. M. N., Nimalathasan, B., & Jilani, M. M. A. K. (2010). “Impact of HR Practices on Organizational Performance in Bangladesh [Article]”, International Journal of Business Insights and Transformation, 3(2), pp. 15-19.
Almarzooqi, A., Khan, M., & Khalid, K. (2019). “The role of sustainable HRM in sustaining positive organizational outcomes: An interactional framework”, International Journal of Productivity and Performance Management, 68(7), pp. 1272-1292.
Anlesinya, A. & Susomrith, P. (2020). “Sustainable human resource management: a systematic review of a developing field”, Journal of Global Responsibility, Vol. 11, No. 3, pp. 295-324.
Arman, M., Hosseini, S. Y., & Tangestani, E. (2015). “The effect of social capital and human resource maturity on sustainable human resource management (case study: companies active in the petrochemical industry)”, Scientific Journal "Social Capital Management", 3(1), pp. 113-138. (in Persian)
Bejani, A., Shahlai, J., Kashkar, S., & Ghafouri, F. (2017). “Constructing and validating the competence questionnaire of managers of sports organizations”, Human resource management in sports, 5(2), pp. 263-275. (in Persian)
Chang, M. Y., Hung, Y.C., Yen, D.C., & Tseng, P.T.Yl. (2019). The Research on The Critical Success Factors of Knowledge Management and Classification Framework Project in The Executive Yuan of Taiwan Government. Expert System With Applications 36, Journal Homepage: www.elsevier.com/ eswa, pp5376-5386.
16
Clarke, M. (ed) (2015). Readings in HRM and sustainability, Tilde University Press, Prahran.
Colbert, BA. & Kurucz, EC. (2017). “Three conceptions of teiple bottom line business sustainability and the role for HRM”, Hum Resour Plann, 20(0), pp. 90-92.
Collins, C. J. & Clark, K. D. (2013). “Strategic human resource practices, top management team social networks, and firm performance: the role of human resource practices in creating organizational competitive advantage [Article]”, Academy of Management Journal, 46(6), pp. 740-751.
Dahlan, F. (2019). “The Fusion of Competence and Integrity Problems in Transformation of Public Human Resources Management Model”, Jurnal Ilmiah Ilmu Administrasi Publik: Jurnal Pemikiran dan Penelitian Administrasi Publik, Vol. 9, No. 2, pp. 185-190.
Ehnert, I. (2019). Sustainable human resource:A conceptual and exploratory analysis from a paradox perspective, Germany: Bremen: Physical‐Verlag.
Ehnert, I., Parsa, S., Roper, I., Wagner, M., & Muller-Camen, M. (2016). “Reporting on sustainability and HRM: A comparative study of sustainability reporting practices by the world's largest companies”, The International Journal of Human Resource Management, 27(1), pp. 88-108.
Farhad, F. & Mohammadi, F. (2015). “The strategy of establishing a meritocracy system in the management and development of human resources of organizations based on knowledge management strategy”, International Conference of Management Elites, Tehran. (in Persian)
Gelderman, C. J., Semeijn, j., & Mertschuweit, P. P. (2016). “The impact of social capital and technological uncertainty on strategic performance: The supplier perspective”, Journal of Purchasing and Supply Management, http://dx.doi.org/10.1016/j.pursup.2016.05.004i.
Grabara, J., Hussain, H.I., & Szajt, M. (2020). “Sustainable University Development through Sustainable Human Resources and Corporate Entrepreneurship: The Role of Sustainable Innovation and Work Environment”, Amfiteatru Economic, 22(54), pp. 480-495.
Guerci, M., Shani A. B., & Solari L. (2014). A Stakeholder Perspective for Sustainable HRM, Sustainability and Human Resource Management, CSR, Sustainability, Ethics & Governance, © Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
Hung, S., Chen, P., & Chung, C. (2014). “Gaining or losing? the social capital perspective on supply chain members’ knowledge sharing of green practices”, Technological Anal Strategic Management, 26(2), pp. 189–206.
Jarlstrom, M., Saru, E., & Vanhala, S. (2018). “Sustainable Human Resource Management with Salience of Stakeholders: A Top Management Perspective”, Journal of Business Ethics, pp. 703-724.
Mariappanadar, S. & Kramar, R. (2014). “Sustainable HRM The synthesis effect of high performance work systems on organisational performance and employee harm”, Asia-Pacific Journal of Business Administration, 6(3), pp. 206-224.
Mozafari, M.M. (2016). “Investigating the importance of diversity management and its role in human resources activities”, The second international conference on integration of management and economics in development, Tehran. (in Persian)
Nili-Por Tbatabaei, S. A., Salehi Omran, I., Hashemi, S., & Sadaqat, M. (2015). “Providing sustainable human resource management score card in Iran's knowledge-based information and communication technology companies”, Education and development of human resources, 3(11), pp. 139-170. (in Persian)
Patton, M. Q. (1990). Qualitative Research and Evaluation Methods, London, sage.
Peru, L. (2013). “Sustainable Human Resource Management in Peruvian companies”, Balas conference, (pp. 1-18), Peruvian.
Seyed-AbbasZadeh, M.M., Hosni, M., Bazargan, A., Nami, K. (2017). “Development of sustainable human resources: effects of knowledge management channel and organizational factors”, Bimonthly scientific-research journal of a new approach in educational management, 9(34), pp. 1-22. (in Persian)
Tangestani, E. (2016). “Investigating the impact of social capital and human resource maturity on sustainable human resource management”, Management master's thesis, Persian Gulf University, Bushehr. (in Persian)
Wikhamn, W. (2019). “Innovation, sustainable HRM and customer satisfaction”, International Journal of Hospitality Management, 76, pp. 102-110.
Wu, C. & Tang, Q. (2019). “Reward meritocracy or nepotism: The case of independent financial advisors appointed by Chinese listed companies”, China Journal of Accounting Researc