طراحی و اعتباردهی الگوی سوت ‏زنی با هدف بالندگی سازمان (مورد مطالعه: سازمان تأمین اجتماعی)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مدیریت دولتی، گروه مدیریت دولتی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

2 استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

3 استاد گروه مدیریت، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

4 استادیار گروه مدیریت، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش طراحی و اعتبار الگوی سوت‌زنی با هدف بالندگی در سازمان تأمین اجتماعی بود. این پژوهش از نظر گردآوری داده‏ها آمیخته با استفاده از داده‏های کیفی و کمّی و از نوع توصیفی‌ـ پیمایشی است. جامعة آماری ایـن پژوهش همة کارکنان سازمان در بخش‏های بیمه و درمان بودند که تعداد آن‏ها 67188 نفر بود و تعداد نمونه بر اساس جدول مورگان 380 نفر انتخاب شد. روش نمونه‏گیری در مرحلة کیفی به صورت هدفمند مشتمل بر 15 نفر از خبرگان در حوزة مدیریت بود. در بخش کیفی، با استفاده از تکنیک دلفی فازی، اقدام به تبیین ابعاد و مؤلفه‌ها و گویه‌های تحقیق شد. در بخش کمّی، با استفاده از مؤلفه‏های تبیین‌شده در بخش کیفی، اقدام به طراحی پرسشنامه و توزیع آن در جامعة مورد نظر شد. پس از تکمیل پرسشنامه‌ها، اطلاعات به‌دست‌آمده به وسیلة نرم‏افزارهای SPSS و SmartPLS تحلیل شدند. برای آزمون سؤالات تحقیق و مدل‌سازی، از آزمون‏های استنباطی نظیر معادلات ساختاری و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج بخش کیفی و تحلیل دلفی نشان داد ابعاد سوت‌زنی شامل ملاحظات اخلاقی، ویژگی فردی، سوت‌زنی خارجی، سوت‌زنی رسمی است. همچنین ابعاد بالندگی سازمانی در سازمان تأمین اجتماعی شامل سلامت و رفاه، ساختار سازمانی، تضمین پیشرفت، مشارکت با دیگران، گشودگی و شفافیت، پرورش و اختیار، بازخورد، آمادگی تغییر، و اعتماد سازمانی است. نتایج بخش کمّی و آزمون معادلات ساختاری نشان داد سوت‌زنی سازمانی بر بالندگی سازمانی تأثیر معنادار دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


انصاری‌پور، مهدی؛ غلام‌علی طبرسا؛ علی‌اصغر پورعزت (1400). «تدوین مدل بلوغ عوامل مؤثر بر سوت‌زنی در سازمان‌ها: روش فراترکیب»، مطالعات رفتار سازمانی، 10(4)، ص 71 ـ 106.
تقی‌زاده، هوشنگ؛ مصطفی ضیایی حاجی‌پیرلو (1397). «نقشة راه بالنده‏سازی در فرایندهای آموزشی سیستم‌های آموزش عالی (مطالعة موردی)»، رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 9(1)، 1 (پیاپی 33).
حسین‏زاده، آراسته؛ ثنا صفری (1397). «تبیین نقش بالندگی کارکنان بر تسهیم دانش (مورد مطالعه: سازمان سنجش آموزش کشور)»، نامة آموزش عالی، 11(41)، ص 199 ـ 218.
دانایی‌فرد، حسن؛ محمدرضا صادقی؛ معصومه مصطفی‌‌زاده (1394). «واکاوی و تحلیل تبعات سیاست‌زدگی بوروکراسی در نظام‌های سیاسی»، اندیشة مدیریت راهبردی، 9(2)، (پیاپی 18)، ص 57 ـ 86.
دولتی، حسن؛ مهدی دیهیم‌پور (1399). «تأثیر سوت‌زنی سازمانی بر افزایش شفافیت سازمانی با میانجی‌گری آوای سازمانی (مورد مطالعه: کارکنان سازمان‌های دریایی)»، دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره)، نوشهر، 3(4)، ص 1 ـ 21.
زیرک، رضا؛ عادل زاهدبابلان؛ علی رضایی شریف؛ مهدی معینی‌کیا (1397). «عوامل سازمانی و اقتصادی مؤثر بر بالندگی منابع انسانی در نظام آموزشی»، راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 11(4)، ص 111 ـ 122.
شکری، حاتم؛ عباس صمدی (1398). «نقش بی‌تفاوتی کارکنان به سازمان بر بالندگی سازمانی (مورد مطالعه: صندوق بیمة اجتماعی کشاورزان، روستاییان، و عشایر)»، رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، ش 18، ج 2.
شعبانی‌بهار، غلام‌رضا؛ محمدعلی قره؛ محمد سیاوشی (1399). «طراحی الگوی بالندگی حرفه‏ای، سازمانی، و فردی اعضای هیئت‌علمی دانشکده‏های تربیت بدنی و سنجش برازش آن»، پژوهش‏های کاربردی در مدیریت ورزشی، 8(4)، ص 99 ـ 112.
صفری، محمد؛ مریم فتاح‌زیارانی (1397). «شناسایی، مفهوم‌سازی، و تبیین فرایند سوت‌زنی در سازمان (مطالعة موردی: شرکت سنگ آهن گهرزمین»، مدیریت فرهنگ سازمانی، 16(3)، ص 617 ـ 643.
کاظمی‌کیا، حسن؛ امینه احمدی؛ قدسی احقر (1397). «طراحی الگو و اعتباربخشی بالندگی سازمانی»، رهبری و مدیریت آموزشی، 12(3)، شمارة پیاپی 45، ص 225 ـ 241.
مرکز بررسی‏های استراتژیک ریاست جمهوری (1397). گزارش توجیهی پیش‌نویس لایحة شفافیت.
هاشمی، سید حامد؛ سعیده پورامین‌زاد (1390). «چالش‌های فرآوری توسعة منابع انسانی و راه‏کاری برای رفع آن»، کار و جامعه، ش 136، ص 1 ـ 18.
نصیری ولیک‌بنی، فخرالسادات؛ شوبو عبدالملکی؛ زهرا سرچهانی (1397). «رابطة هوش اخلاقی با بالندگی سازمانی؛ نقش میانجی‌گری هوش سازمانی»، اخلاق در علوم و فناوری، 13، 13(3)، ص ۳۱ ـ ۳۹.
یوسفی، اسداله (1399). «اثربخشی مسئولیت‌پذیری اجتماعی بر بالندگی سازمان تأمین اجتماعی»، تأمین اجتماعی، 16(3)، ص 115 ـ 148.
References
Ansaripour, M., Tabarsa, Gh.A, & Pour Ezzat, A.A. (2021). “Developing a Maturity Model for Factors Affecting Whistling in Organizations: A Hybrid Method”, Organizational Behavior Studies, 10(4), pp. 71-106. (in Persian)
Armenak, A., Luca, C., & Filippo, P. (2020). “Does trust in the government matter for whistleblowing on tax evaders? Survey and experimental evidence”, Journal of Economic Behavior & Organization, 2020, Vol. 171, issue C, pp. 77-95.
Aydan, S. & Kaya, S. (2018). “Ethical climate as a moderator between organizational trust and whistle-blowing among nurses and secretaries”, Pakistan journal of medical sciences, 34(2), 429.
Chen. D. (2020). Organizational Development: The Heartbeat of the Organization, performance management.
Center for Presidential Strategic Studies (2018). Transparency Bill Draft Rationale. (in Persian)
Danaeifard, H., Sadeghi, M.R., & Mostafazadeh, M. (2015). “Analysis and Analysis of the Consequences of Bureaucratic Politicization in Political Systems”, The Thought of Strategic Management, 9(2), Serial No. 18, pp. 57-86. (in Persian)
Dowlati, H. & Dihimpour, M. (2020). “The effect of organizational whistling on increasing organizational transparency mediated by organizational voice (Case study: employees of maritime organizations)”, Imam Khomeini University of Marine Sciences, Nowshahr, 3(4), pp. 1-21. (in Persian)
Farhadinejad, M. & Jafari, S. (2009). “Identifying the causes of organizational burnout and the reasons for unwillingness to burn in government organizations”, Quarterly Journal of Management of Government Organizations, 7(4), pp. 71-84. (in Persian)
Guthrie, C.P. & Taylor, E.Z. (2017). “Whistleblowing on fraud for pay: Can I trust you?”, Journal of Forensic Accounting Research, 2(1), pp. A1-A19.
Gomes, D. R. (2009). Organizational change and job satisfaction: the mediating role of organizational commitment, exedra, 1, Junho.
Hosseinzadeh, A. & Safari, S. (2018). “Explaining the role of staff growth in knowledge sharing (Case study: National Education Evaluation Organization)”, Letter of Higher Education, 11(41), pp. 199-218. (in Persian)
Hashemi, S.H. & Poor Aminzad, S. (2011). “Challenges in the process of human resource development and ways to solve it”, Work And Society, No. 136, pp. 1-18. (in Persian)
Kazemi Kia, H., Ahmadi, A., & Ahghar, Gh. (2018). “Model Design and Organizational Maturity Accreditation”, Quarterly Journal of Educational Leadership and Management, 12(3), Serial No. 45, pp. 225-241. (in Persian)
Karakaya, A. & Yılmaz, K. (2020). “Problem solving approach at organizational development activities: research at Karabuk university”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 99, pp. 322-331.
Lee, G. & Xiao, X. (2018). “Whistleblowing on accounting-related misconduct: A synthesis of the literature”, Journal of Accounting Literature, 41, pp. 22-46.
Near, J.P. & Miceli, M.P. (2016). “After the wrongdoing: What managers should know about whistleblowing”, Business Horizons, 59(1), pp. 105-114.
Nasiri Walikbani, F. al-S., AbdulMaleki, Sh., & Sarchahani, Z. (2018). “The relationship between moral intelligence and organizational maturity; The mediating role of organizational intelligence”, Ethics In Science And Technology, 13, 13(3), pp. 31-39. (in Persian)
Nekovee, M. & Pinto, J. (2019). “Modeling the impact of organization structure and whistle-blowers on intra-organizational corruption contagion”, Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 522, pp. 339-349.
Onder, M.E., Akçıl, U., & Cemaloğlu, N. (2019). “The Relationship between Teachers’ Organizational Commitment, Job Satisfaction and Whistleblowing”, Sustainability, 11, 5995.
Shukri, H. & Samadi, A. (2019). “The role of employees' indifference to the organization on organizational maturity (Case study: Social Insurance Fund for Farmers, Villagers and Nomads)”, New research approaches in management and accounting, No. 18, Vol. II. (in Persian)
Schneider, A., Wickert, C., & Marti, E. (2017). “Reducing complexity by creating complexity: a systems theory perspective on how organizations respond to their environments”, Journal of Management Studies, 54(2), pp. 182-208.
Shabani-Bahar, Gh.R., Ghara, M.A., & Siavashi, M. (2019). “Designing a professional, organizational and individual growth model for faculty members of physical education schools and measuring its fit”, Journal of Applied Research in Sports Management, 8(4), pp. 99-112. (in Persian)
Safari, M. & Fattah-Ziarani, M. (2018). “Identifying, conceptualizing, and explaining the combustion process in the organization (Case study: Goharzamin Iron Ore Company)”, Organizational Culture Management, 16(3), pp. 617-643. (in Persian)
Tahir, M. Nisar, Guru, Prabhakar, Mariateresa, Torchia (2018). “Whistleblowing: When do employees act to ‘blow the whistle’?”, Organizational Dynamics, 48(1), pp. 44-49.
Taghizadeh, H. & Ziaei-Haji-Pirloo, M. (2018). “The Roadmap for Growth in the Educational Processes of Higher Education Systems (Case Study)”, A New Approach in Educational Management, 9(1), 1, consecutive 33. (in Persian)
Wan Ahmad, W.N.A. & Ahmad, F. (2017). “Impact of organizational trust on whistle-blowing intentions at malaysian enforcement agency”, International Journal of Research in Business Studies and Management, 4(1), pp. 1-6.
Witek-Crabb, A. (2014). “Business growth versus organizational development reflected in strategic management of Polish small, medium and large enterprises”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 150, pp. 66-76.
Yousefi, A. (2020). “The effectiveness of social responsibility on the growth of the social security organization”, Social Security, 16(3), pp. 115-148. (in Persian)
Zirak, R., Zahed-Babalan, A., Rezaei-Sharif, A., Moeini-Kia, M. (2018). “Organizational and Economic Factors Affecting the Growth of Human Resources in the Educational System”, Bi-Quarterly Journal of Education Strategies in Medical Sciences, 11(4), pp. 111-122. (in Persian)
Zhang, P. & Ngi, F. F. (2020). “Analysis of knowledge sharing behaviour in construction teams in Hong Kong”, Construction Management and Economics, 30(7), pp. 557-574.