نقش سایش اجتماعی در اینرسی سازمانی با نقش میانجیگری چابکی سازمانی در مدیران مدارس استان آذربایجان غربی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش سایش اجتماعی در اینرسی سازمانی با نقش میانجیگری چابکی سازمانی در مدیران مدارس استان آذربایجان غربی بود که از نظر فلسفة پژوهش از نوع کمّی، از نظر هدف از نوع کاربردی، و از نظر جمع‌‌آوری داده‌‌ها و تحلیل آن‌‌ها به روش توصیفی از نوع همبستگی و مدل‌یابی ساختاری است. جامعة آماری شامل همة مدیران مدارس استان آذربایجان غربی به تعداد 3364 نفر بود که به صورت نمونه‌گیری تصادفی ساده بر اساس جدول مورگان 386 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌‌ها پرسشنامة استاندارد بود و پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ تأبید شد. آنالیز داده‌‌ها با استفاده از نرم‌افزار SSPS22 و LISREL در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته‌‌های مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد پیش‌فرض مدل‌یابی علّی، یعنی نرمال بودن تک‌متغیری، برقرار است. رابطة همة متغیرها در سطح 01/0 معنادار بود. مقایسة نتایج نشان داد بیشترین همبستگی بین سایش اجتماعی و اینرسی سازمانی و کمترین همبستگی بین چابکی سازمانی و سایش اجتماعی برقرار است. همچنین چابکی سازمانی به منزلة متغیر میانجی با سایش اجتماعی و اینرسی سازمانی رابطة معنادار دارد. می‌توان استنتاج کرد که نتایج حاصل از تحقیق  می تواند ریشه در نوع نگرش مدیران در محیط سازمانی بوروکراتیک داشته باشد. پس انتظار می‌رود با روحیة گروهی و روابط انسانی کارآمد بتوان بر این نوع نگرش منفی در کارکنان غلبه کرد و سایش عملکرد را به حداقل رساند و به سمت سازمان چابک قدم برداشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


ابراهیمی، سید عباس (1399). درآمدی بر اینرسی سازمانی و عوامل تأثیرگذار بر آن در سازمان‌های دولتی.  سازمان‌های دولتی، 4 (3)، 102 ـ 120.
بالاور، منصور؛ سید عامری، میرحسن و مولوی، مهران (1399). تأثیر سایش اجتماعی بر چابکی سازمانی با نقش واسطه‌ای عدالت سازمانی در بین دبیران تربیت بدنی استان آذربایجان غربی. پژوهش‌های معاصر در مدیریت ورزشی، 10 (19)، 37 ـ 49.
بیاتی، بهنام؛ سلیمانی، مجید و احمدی، سیروس (1398). اثر اینرسی سازمانی بر ریاکاری با میانجی کم‌کاری و سایش اجتماعی کارکنان سازمان ورزش شهرداری تهران. مطالعات رفتار سازمانی در ورزش، 6 (2)، 85 ـ 99.
تکلو، فریده؛ احمدی، کیومرث و ضیاء‌پور، آرش (1393). بررسی ارتباط بین مؤلفه‌‌های مدل پنج عاملی شخصیت و تنبلی اجتماعی در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی. تحقیقات بالینی در علوم پیراپزشکی، 4 (1)، 43 ـ 51.
جعفری، سید محمدباقر؛ محمدی دورباش، زهرا و میرزایی، اشرف (1397). تأثیر اینرسی سازمانی بر نوآوری و نوآوری بر عملکرد. مدیریت توسعة فناوری، 6 (4)، 153 ـ 175.
حجازی، اسد؛ نوه‌ابراهیم، عبدالرحیم و بهرنگی، محمدرضا (1396). شناسایی عوامل تأثیرگذار بر برنامه‌‌های توسعة آموزش کارآفرینی در نظام آموزش عالی ایران چهارچوبی برای برنامه‌ریزی، اجرا، و ارزیابی. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 6 (10)، 229 ـ 243.
سپهوند، رضا؛ زارع، فرجام و موسوی، نجم‌الدین (1397). نقش جوّ مسموم بر اینرسی سازمانی با نقش میانجی سکوت سازمانی در شرکت بهره‌برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی. مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت، 10 (39)، 149 ـ 174.
دیهیم‌پور، مهدی؛ دولتی، حسن و حسامی، علی (1399). بررسیِ تأثیرِ گرایش به چابکی سازمانی و غلبه بر اینرسی سازمانی با میانجیگریِ کاهش تنبلی اجتماعیِ کارکنان دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره) نوشهر. مدیریت نظامی، 20 (3)، 145 ـ 166.
رضایی، سجاد؛ قربان‌پورلفمجانی، امیر و احسانی، علی (1397). پیش‌بینی چابکی سازمانی از طریق انگیزش شغلی و خودکارآمدی عمومی کارکنان ادارة آموزش‌وپرورش. مدیریت بر آموزش سازمان. 7 (2)، 68 ـ 88.
رهنمود، فرج‌الله و عباس‌پور، باقر (1396). حاکمیت خوب و امکان پیاده‌سازی آن در ایران. مطالعات مدیریت بهبود و تحول، 9 (38)، 25 ـ 55.
شریعت‌نژاد، علی و موسوی، سیده نسیم (1400). پایش تأثیرپذیری اینرسی سازمانی از سایش اجتماعی؛ تببین نقش میانجی آشفتگی رفتاری مدیران. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، 30 (102)، 125 ـ 146.
شریف‌زاده، فتاح (1397). ضرورت بازشناسی نظام آموزش عالی و نقش آن در توسعۀ علمی و اجتماعی کشور. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1 (1)، 79 ـ 112.
طالب‌پور، مهدی؛ روحانی، میثم و ایرانی، وحید (1395). طراحی مدل پیش‌بینی پیامدهای نگرشی و رفتاری مربیان حرفه‌ای فوتبال ایران. پژوهش‌‌های کاربردی در مدیریت ورزشی، 2 (2)، 79 ـ90.
غفاری، رحمان و رستم‌نیا، یحیی (1396). اینرسی سازمانی و تنبلی اجتماعی؛ کژکارکردهای فرهنگ سازمانی بوروکراتیک. مدیریت دولتی، 9 (2)، 307 ـ 332.
قنبری، سیروس؛ نصیری، فخرالسادات و بهشتی‌راد، رقیه (1393). ارزیابی اثر فرایندی و زیرساختی مدیریت دانش بر چابک‌سازی. پژوهش‌‌های مدیریت عمومی، 7 (23)، 23، 52 ـ 27.
فیاضی، مرجان و یوسفیان آرانی، وحید (1394). تأثیر تضعیف اجتماعی بر تعهد سازمانی و درگیری شغلی. مطالعات مدیریت، 24 (79)، 47 ـ 72.
کاملی، محمدجواد و بختیاری، طیبه (1398). بررسی الگوهای رفتاری کارکنان در مقابل تغییر. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، 23 (70)، 103 ـ 134.
مردانی، محمدرضا و بوشهریان، صدیقه (1396). شناسایی عوامل مؤثر بر اعتمادسازی بین کارکنان و مدیران. مطالعات مدیریت راهبردی، 1 (21)، 177 ـ 199.
نجاری، مجید (1399). تأثیر جوّ سازمانی بر اینرسی سازمانی در مدیریت بانک مسکن خراسان. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد. رشتة مدیریت. گرایش توسعة منابع انسانی. دانشکدة علوم انسانی. گروه مدیریت. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد شاهرود.
نصراصفهانی، مهدی و علامه، سید محسن (1395). بسط الگوی مفهوم سایش اجتماعی و تعیین رابطة آن با چابکی سازمانی. پژوهش‌‌های مدیریت راهبردی، 22 (62)، 153 ـ 175.
Balavar, M., Seyed-Ameri, M.H., & Molavi, M. (2019). The effect of social wear on organizational agility with the mediating role of organizational justice among physical education teachers in West Azerbaijan province. Contemporary Researches in Sports Management, 10 (19), 37-49. (in Persian)
Bayati, B., Soleimani, M., & Ahmadi, S. (2018). The effect of organizational inertia on hypocrisy with the mediation of lack of work and social attrition of the employees of Tehran Municipal Sports Organization. Quarterly Journal of Organizational Behavior Studies in Sports, 6 (2), 85-99. (in Persian)
Dar Ong Lin, Tay Angeline (2019) The Effects of co-workers’ social undermining behaviour on employees’ work behaviours, Istanbul International Academic Conference Proceedings. Istanbul. Turkey.
Dihimpour, M., Davalit, H., & Hasami, A. (2019). Investigating the effect of orientation towards organizational agility and overcoming organizational inertia by mediating the reduction of social laziness among the employees of Imam Khomeini University of Marine Sciences (RA) Nowshahr. Military Management Quarterly, 20 (3), 145-166. (in Persian)
Duffy, K., Scott, L., Shaw, D. Tepper, J., & Aquino, K. (2019). A Social context model of envy and social undermining. Academy of Management Journal, 55 (3), 643–666.
Dunn Jennifer, R., Maurice, E., Schweitzer, G., & Mean (2014). Envy and social undermining in organizations, Research on Managing Groupsand Teams, Vol. 8.
Ebrahimi, S. A. (2014). Insights into organizational inertia and factors affecting it in government organizations. Quarterly Journal of Government Organizations, 4 (3),102-120. (in Persian)
Floger, R. & Cropanzano, R. (2017). Organizational justice and human resource management, foundations for, organizational science, a sage publications series.
Fayazi, M. & Yousefian Arani, V. (2016). The effect of social deprivation on organizational commitment and job engagement. Scientific-Research Quarterly of Management Studies (Improvement and Transformation), 24 (79), 47-72. (in Persian)
Ghanbari, C., Ardalan, M.R., Nasiri, F., & Beheshti-Rad, R. (2017). Evaluating the process and infrastructural effect of knowledge management on agility. Public Management Research, 7 (23), 23, 27-52. (in Persian)
Ghaffari, R. & Rostamnia, Y. (2016). Organizational Inertia and social laziness; The dysfunctions of bureaucratic organizational culture. Public Administration Quarterly, 9 (2), 307-332. (in Persian)
Godkin, L. & Allcorn, S. (2018). Overcoming Organizational Inertia: A Tripartite Model for Achieving Strategic Organizational Change. Journal of Applied Business and Economics, 8 (1), 82-95.
Haag, S. (2014). Organizational Inertia as Barrier to Firms' it Adoption- Multidimensional Scale Development and Validation. Twentieth Americas Conference on Information Systems, Systems.
Hakak, M, Sephovand, R., Zare, F., & Mousavi, N. (2017). The role of toxic atmosphere in organizational learning with the mediating role of organizational silence in South Zagros Oil and Gas Exploitation Company. Management and Human Resources Research Quarterly in Oil Industry, 10 (39), 149-174. (in Persian)
Hijazi, A., Ibrahim's grandson, A., Behrangi, M.R., & Zainabadi, H.R. (2014). Identifying factors affecting the development of entrepreneurship education programs in Iran's higher education system, a framework for planning, implementation and evaluation. Scientific and research quarterly, a new approach in educational management, 6 (10), 229-243. (in Persian)
Hoobler, JM. & Brass, DJ. (2016). Abusive supervision and family undermining as displaced aggression. Journal of Applied Psychology, 91(5), 1125-1133. DOI: 10.1037/0021- 9010.91.5.1125 PMID: 16953773.
Jafari, S. M.B., Mohammadi-Dorbash, Z., & Mirzaei, A. (2017). The effect of organizational inertia on innovation and innovation on performance. Technology Development Management Quarterly, 6 (4), 153-175. (in Persian)
Kameli, M.J., Bakhtiari-Asl, T., Lotfi Arbatan, A., & Porfaraj, A. (2019). Examining employee behavioral patterns against change. Management Studies Quarterly (Improvement and Transformation), 23 (70), 103-134. (in Persian)
Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. Second Edition. New York: The Guilford Press.
Mardani, M.R., Tutian Esfahani, S., & Boshahrian, S. (2016). Identification and ranking of factors affecting trust between employees and managers Strategic management studies. . 1 (21), 177-199. (in Persian)
Najari, M. (2019). The effect of organizational climate on organizational inertia in the management of Maskan Khorasan Bank. Master's thesis. field of management. human resources development. Faculty of Humanities. Department of Management. Islamic Azad University. Shahrood Branch. (in Persian)
Nasrasafhani, M., Allameh, S. M., Shaimi, A., & Timuri, H. (2015). Development of the model of the concept of social wear and determining its relationship with organizational agility. Scientific Quarterly of Strategic Management Research, 22 (62), 153-175. (in Persian)
Polites, GL. & Karahanna, E. (2022). Shackled to the status quo: The inhibiting effects of incumbent system habit, switching costs, and inertia on new system acceptance. MIS quarterly, 36 (1).
Rahmanood, F. & Abbaspour, B. (2016). Good governance and the possibility of its implementation in Iran. Quarterly Journal of Improvement and Transformation Management Studies, 9 (38), 25-55. (in Persian)
Ravi, S. A. & Diatha K. S. (2021). Influence of ERP systems on business process agility. IIMB Management Review, 25 (3), 137-149.
Rezaei, S., Gurbanpourlfamajani, A., & Ehsani, A. (2017). Predicting organizational agility through job motivation and general self-efficacy of education department employees. Management of organization training, 7 (2), 68-88. (in Persian)
Sepahvand, R., Solgi, Z., & Akbari-Pasham, F. (2019). Assessment of factors affecting the formation of academic inertia using the combined approach of interpretive-fuzzy structural modeling. Higher Education Letter, 12 (47), 53–77.
Shariatnejad, A. & Mousavi, S. N. (2022). Monitoring The Effectiveness of organizational inertia from social wear; Explaining the mediating role of managers' behavioral disturbance. Scientific Quarterly of Management Studies (Improvement and Transformation), 30 (102), 125-146. (in Persian)
Sharifi, H. & Yhang, Z. (2016). Agility in practice: application of a methodology, special issue on “Next Generation anufacturing” Intl. Jour. of Operations & Production Management.
Sharifzadeh, F. (2019). The need to recognize the higher education system and its role in the scientific and social development of the country. Research Institute of Humanities and Cultural Studies, 1 (1), 79-112. (in Persian)
Smith, M. B. & Webster, B. D. (2020). A moderated mediation model of Machiavellianism, social undermining, political skill, and supervisor-rated job performance. Journal Article APA PsycInfo. Personality and Individual Differences, 104, 453–459.
Taherpour, F., Rajaeepour, S., Siadat, A., & KazemI, I. (2016). Analysis of Bilateral Effects between Social Undermining and Co-Creation among University Faculty Members. International Education Studies, 9, 7, 135-144.
Teklo, F., Ahmadi, K., & Ziapour, A. (2013). Examining the relationship between the components of the five-factor model of personality and social laziness in the employees of the University of Medical Sciences. Journal of Clinical Research in Paramedical Sciences, 4 (1), 43-51. (in Persian)
Vinokur, A. & Michelle Van, R. (2017). Social Support and Undermining in Close Relationships: Their Independent Effects on the Mental Health of Unemployed Persons. Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 65, 350-359.